مســـــجد الاقصی در سال ۲۰۱۱ (۱۳۹۰)
۱۳۹۱/۱۲/۱۶

درسال گذشته،صهیونیستهاوشهرک‌نشینان بصورت علنی درمسجدالاقصی نمازودعا خوانده... و مراسم مذهبی توراتی و تلمودی را برگزار می‌کردند. علاوه بر این، آنها کلیپ‌های ویدیوئی از نماز خود و بردن تورات و یا بخشی از آن به داخل مسجدالاقصی را منتشر کردند. نکته مهم اینجاست که رسانه‌های اسراییل، چندین بار گزارشهایی از دعا و نماز خواندن علنی و مکرر یهودیان در الاقصی را پخش کرده‌اند.

 

مؤسسه اوقاف و میراث فرهنگی الاقصی» گزارش سالانه خود را درباره تجاوزها و هتاکی‌های نیروهای رژیم اشغالگر اسراییل به مسجدالاقصی و محیط پیرامون آن در سال ۲۰۱۱ و بارزترین حوادث و وقایع اطراف آن ارائه داد. در این گزارش به ۱۵۰ تجاوز و هتاکی در سال گذشته اشاره شده است.
بر اساس مطالعات انجام شده در مؤسسه الاقصی، پیش‌بینی می‌شود که رژیم اشغالگر در سال ۲۰۱۲، اقدامات خصمانه خود در مسجدالاقصی را افزایش خواهد داد و زمینه برای اجرای طرح‌ها و نقشه‌های یهودی‌سازی قدس در کوتاه‌مدت فراهم می‌شود. به ویژه اینکه رژیم اشغالگر در پی تحولات جهان عرب و اسلام، معتقد است که زمان به سرعت می‌گذرد و باید دست به اقدامی جدی زد.

محور اول: رفت و آمدهای غیرمعمول به مسجدالاقصی


حدود ۵ هزار شهرک‌نشین و اعضای گروههای یهودی در سال ۲۰۱۱ به مسجدالاقصی هجوم آوردند. تجاوزهای آنان از طریق ادای نماز و مراسم یهودی به صورت مخفیانه یا علنی و بردن تورات و یا بخشهایی از آن به داخل مسجد انجام شد. علاوه بر این، هجوم گروههایی از سازمان اطلاعات اسراییل، مقامات رسمی و سیاسی رژیم اشغالگر نیز به صورت روزافزون قابل مشاهده بود. این در حالی است که حدود ۲۰۰ هزار توریست خارجی با لباسهای نامناسب وارد مسجدالاقصی شدند. از سوی دیگر، مسجدالاقصی شاهد حضور نظامی گسترده و ایجاد محدودیت‌های بی‌سابقه برای مسلمانان است. انجام اقداماتی به منظور کاهش حضور مسلمانان در این مکان نیز به وضوح به چشم می‌خورد. رژیم اشغالگر، حدود ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار فلسطینی از اهالی کرانه باختری و نوار غزه را از ورود به شهر قدس اشغالی و مسجدالاقصی منع کرد. همچنین در وظایف اداره اوقاف اسلامی شهر قدس دخالت و با اجرای پروژه‌های بازسازی و ترمیم ضروری مخالفت کرد. به موازات این اقدامات، فعالیتهای سازمانهای یهودی که به تسریع عملیات ساخت معبد دعوت می‌کنند، به شدت افزایش یافت. بنا به اعتقاد آنان، حضور دائمی و روزمره یهودیان در مسجد، ادای نمازها و برپایی مراسم یهودی در آن، به عنوان گام اول در اجرای طرح تقسیم مسجد میان یهودیان و مسلمانان و زمینه‌ساز ساخت معبد به شمار می‌رود.
محور دوم: عملیات حفاری

گزارش مستند سالانه نشان می‌دهد که سال ۲۰۱۱، شاهد عملیات حفاری، خاکبرداری، احداث تونل‌های طویل در زیر و پیرامون مسجدالاقصی در تمام جهت‌ها بوده است. رژیم اشغالگر به دنبال ایجاد شبکه گسترده‌ای از تونل‌ها و گودال‌هایی می‌باشد که طول آنها به ۳ هزار متر می‌رسد. کنیسه‌ها و مراکز یهودی‌سازی نیز در این منطقه از اهمیت والایی برخوردار هستند. مسئله‌ای که سال گذشته را نسبت به سالهای پیشین متمایز کرده، این است که تمامی عملیات حفاری و تونل‌ها که عموماً به صورت سری و مخفیانه انجام می‌گرفت، علناً اجرا شد. همچنین اعتراف شبه رسمی شاخه‌های اجرایی و اطلاع‌رسانی رژیم اشغالگر در رابطه با اینکه حفاری‌ها تا نزدیکی مسجدالاقصی به ویژه در بخش جنوب غربی آن پیش رفته است، اقدامی بسیار خطرناک به شمار می‌رود. از سوی دیگر، رژیم اشغالگر بیش از هر وقت دیگری به دروغ در مورد کشف آثار باستانی طی عملیات حفاری خود، سخن به میان می‌آورد.

محور سوم: یهودی‌سازی قدس


رژیم اشغالگر در سال ۲۰۱۱ به مسئله یهودی‌سازی مسجدالاقصی توجه خاصی داشته است. بارزترین طرح‌های یهودی‌سازی به محوطه دیوار براق مربوط می‌شود. اقدامات رژیم اشغالگر در رابطه با تخریب «باب المغاربه» و «پل نظامی» که به مسجدالاقصی ختم می‌شود، از مهم‌ترین مسائل سال گذشته به شمار می‌رود. عملیات تخریب باب المغاربه در شرف اتمام بود که به لطف خداوند متعال و بر اثر فضای ایجاد شده در پی بهار کشورهای عربی و تحولات منطقه‌ای، این عملیات ناتمام ماند و در لحظات پایانی نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل وارد عمل شد و دستورهایی درباره عدم اجرای این عملیات و یا تعویق آن تا اطلاع ثانوی و تا زمان بهبود اوضاع، صادر کرد. علاوه بر این رژیم اشغالگر، مناطق اطراف مسجدالاقصی و حتی مناطق کمی دورتر را به باغ‌های توراتی و اماکن تلمودی مبدل کرد که از چهار جهت، مسجدالاقصی را احاطه کرده بودند. همچنین این رژیم برای تأیید نهایی طرح‌های مختلف برای ساخت و احداث بناها، ساختمانها، مراکز یهودی و شهرک‌سازی که از آنها تحت عنوان «مراکز توریستی و تجاری» به ویژه در محله «سلوان» واقع در جنوب مسجدالاقصی یاد می‌شود، تلاشهای زیادی انجام می‌دهد. این در حالی است که رژیم اشغالگر در اطراف مسجدالاقصی و محله‌های اطراف آن به صورت گسترده دست به شهرک‌سازی زده است. افتتاح واحدهای جدید در شهرک «هارهِرنتیم» که در محله «رأس العامود» ساخته شده است، از بارزترین این اقدامات می‌باشد. همچنین رژیم اشغالگر برای یهودی‌سازی آثار عربی و اسلامی شهر قدس، سعی در پیشبرد پروژ‌ه‌ای تحت عنوان «پروژه‌های ترمیم و بازسازی» ‌به ویژه در بخش دیوار تاریخی- اسلامی- عربی قدس دارد. در اینجا حمایت همه جانبه مالی و رسانه‌ای در بالاترین سطوح سیاسی و رسمی برای اجرای اقدامات و تجاوزهای رژیم اشغالگر و دستیابی به رؤیاهای دیرینه صهیونیستی به وضوح به چشم می‌خورد.
البته اهالی منطقه قدس شریف و مسلمانان فلسطین، سرنیزه دفاع مسجدالاقصی می‌باشند و استراتژی خود را بر اساس پشتوانه انسانی و تجمع گسترده نمازگزاران در مسجدالاقصی به عنوان سوپاپ اطمینان دفاع از مسجد، پایه‌ریزی کردند
.
پروژه «راهپیمایی البیارق» زیر نظر مؤسسه البیارق برای احیای مسجدالاقصی، پروژه «احیای سکوهای علم آموزی» زیر نظر مؤسسه «عمارة المسجدالاقصی والمقدسات»، پروژه‌های رسانه‌ای و پروژه «افطار روزه‌دار در مسجدالاقصی» زیر نظر «مؤسسه اوقاف و میراث فرهنگی الاقصی»، از مهم‌ترین پروژه‌های همیاری با قدس شریف و مسجدالاقصی می‌باشند. از سوی دیگر، ماه مبارک رمضان و ایام جمعه، بهانه خوبی برای حضور دهها و یا صدها هزار نفر در مسجد به شمار می‌رود. اهالی قدس و فلسطینیان داخل اراضی اشغالی، به عنوان حامی اساسی و همیار همیشگی مرکز اوقاف اسلامی در قدس شریف، که از سیادت و صلاحیت‌های زیادی برخوردار است، معرفی می‌شوند
.
البته تحت هیچ شرایطی نمی‌توان میزان تأثیر وقایع بهار کشورهای عربی و تحولات منطقه‌ای بر مسئله قدس را نادیده گرفت. در پی این رویدادها، تظاهرات و راهپیمایی‌های زیادی برای حمایت از قدس، الاقصی و فلسطین در نقاط مختلف برگزار شد. بهار کشورهای عربی، امید تغییر و تحول در مسئله قدس را بار دیگر زنده کرد. بسیاری از کارشناسان و تحلیل‌گران بر این باورند که بهار کشورهای عربی اسلامی و پیامدهای آن، رژیم اشغالگر را هر چند به صورت موقت، از اجرای عملیات تخریب باب المغاربه و احداث پل نظامی جایگزین، بازداشت. اما برخی دیگر معتقدند که تغییرات و تحولات منطقه‌ای، رژیم اشغالگر را به تسریع اجرای طرح‌ها و پروژه‌های متعلق به مسجدالاقصی، سوق داد با این بهانه که زمان در حال از دست رفتن است و فرصتهای یهودی‌سازی این منطقه، کاهش خواهد یافت. گروهی از کارشناسان نیز مدعی هستند که تحولات اخیر، ممکن است باعث شود که رژیم اشغالگر دست به اقدامات بسیار بزرگ و خطرناکی در مسجدالاقصی و پیرامون آن، برای ایجاد هرج و مرج و بر هم زدن پرونده‌ها، در سال ۲۰۱۲ بزند. در این رابطه می‌توان به مطالعات دستگاههای اطلاعاتی اسراییل اشاره کرد که در اوایل سال ۲۰۱۲ منتشر شد. در این مطالعات، از احتمال وقوع تجاوزهای خطرناک علیه اماکن مقدس و در رأس آن مسجدالاقصی از جانب گروههای یهودی تندرو در سال جاری، سخن به میان آمده است. همچنین آبراهام بورگ، رییس سابق کنست نیز گفته بود: «مسجدالاقصی در دوره نخست وزیری نتانیاهو به آتش کشیده می‌شود و چند سال پس از این اقدام، معبد ساخته خواهد شد. این اظهارات مقامات اسراییلی، مستلزم تحرک همه جانبه عربی- اسلامی و فلسطینی می‌باشد و آنها باید مسئله قدس و مسجدالاقصی را در رأس برنامه‌های خود قرار دهند. با توجه به وقایع و تحولات جدید، امروزه بیش از هر وقت دیگری نسبت به چنین اقدامی از جانب مسلمانان در سراسر دنیا امیدوار می‌باشیم
.
پس از مطالعه گزارش وقایع سال ۲۰۱۱ در قدس، نظر خواننده را به نکات زیر جلب می‌کنیم
:
۱-
تجاوز و هجوم به مسجدالاقصی از جانب شهرک‌نشینان، افراد، گروهها و سازمانهای یهودی در مسجد و اماکن پیرامون آن به صورت روزانه انجام می‌گیرد. البته این تجاوزها اغلب از جانب افراد صورت می‌گیرد نه گروهها و سازمانها و پس از بررسی دقیق به این نتیجه می‌رسیم، افرادی که تقریباً به صورت روزانه به مسجد هجوم می‌آورند، بسیار محدود و اندک هستند. نیروهای اشغالگر و بخشهای تصمیم گیرنده در اسراییل از این اقدامات بنا به دلایل مختلف حمایت می‌کنند. آنان برای حضور روزانه یهودیان در مسجدالاقصی تلاش می‌کنند و سعی دارند تا رفته‌رفته مردم و اذهان عموم به این حضور عادت کنند و با خود بگویند که یهودیان فقط برای دعا خواندن و عبادت به مسجد می‌آیند و هدف دیگری را دنبال نمی‌کنند و درهای مسجدالاقصی به روی تمام ادیان و نژادهای مختلف باز است و به مسلمانان منحصر نمی‌شود. علاوه بر این از آنجایی که این حضور به صورت محدود و اندک انجام می‌گیرد، چشمگیر نیست و نیازی به واکنش و مقابله ندارد. همچنین این حضور روزانه، باعث بسط سیطره رژیم اشغالگر بر مسجدالاقصی می‌شود و به باور مقامات اسراییلی، این اقدام منجر به اجرای عملی دستورها و حکم دادگاه عالی اسراییل می‌شود، دادگاه عالی اسراییل چندین بار صریحاً در مورد حق یهودیان برای ادای نماز در مسجدالاقصی حکم صادر کرده است
.
۲-
در گزارش به تجاوزهای شبه گروهی یهودیان به ویژه همزمان با «اعیاد یهودی» و یا مناسبتهای ملی، توجه خاصی شده است که البته این تجاوزها غالباً ماهیت دینی، سیاسی و ملی دارند. این تجاوزها بیش از هر تجاوز دیگری از جانب رسانه‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد. این تجاوزها با تنشهای زیادی در مسجدالاقصی همراه است و اغلب، منجر به واکنشهای مختلف مسلمانان حاضر در مسجدالاقصی برای ادای نماز می‌شود. البته گروهها و سازمانهای یهودی که بر تجاوز و هجوم در مناسبتها اصرار می‌ورزند، پیش از این اقدام با دستگاههای امنیتی نیروهای رژیم اشغالگر، هماهنگی‌های لازم را انجام می‌دهند. در این راستا می‌توان به بارزترین تجاوزها در سال ۲۰۱۱ اشاره کرد. تجاوز بیش از ۲۰۰ شهرک‌نشین در ۱/۶/۲۰۱۱ در «روز وحدت قدس» که مصادف با سالروز اشغال قدس شرقی و مسجدالاقصی می‌باشد؛ تجاوز گروههای یهودی به مسجدالاقصی در ۷/۶/۲۰۱۱ همزمان با «عید شاووعوت» که میان یهودیان به «عید نزول تورات»‌ موسوم است؛ تجاوزهای گروهی در ۸ و ۹/۸/۲۰۱۱ به مناسبت سالروز تخریب معبد (به زعم یهودیان)؛ تجاوز در ۲۶/۹/۲۰۱۱ همزمان با «آغاز سال عبری»؛ تجاوز ۲۰۰ شهرک‌نشین در ۱/۱۰/۲۰۱۱؛ تجاوز ۱۴۰ شهرک‌نشین در ۱۶/۱۰/۲۰۱۱ و ۲۲/۱۲/۲۰۱۱ به مناسبت «عید حنوکا» یا «جشن روشنایی»؛ تجاوز گروههای یهودی در تاریخ ۲۸/۴/۲۰۱۱ به مناسبت «عید فصح عبری»، از جمله این تجاوزها به شمار می‌رود
.
۳-
در سال گذشته، گروههای یهودی و شهرک‌نشینان به صورت علنی در مسجدالاقصی نماز و دعا خوانده و مراسم مذهبی توراتی و تلمودی را برگزار می‌کردند. علاوه بر این، آنها کلیپ‌های ویدیوئی از نماز خود و بردن تورات و یا بخشی از آن به داخل مسجدالاقصی را منتشر کردند. نکته مهم اینجاست که رسانه‌های اسراییل، چندین بار گزارشهایی از دعا و نماز خواندن علنی و مکرر یهودیان در الاقصی را پخش کرده‌اند. لازم به ذکر است که اسراییل عمداً دست به چنین اقدامی می‌زند. همچنین رژیم اشغالگر به گروههایی از شهرک نشینان اجازه داده است که در ماه مبارک رمضان به مسجدالاقصی هجوم آورند
.
۴-
در تجاوزهای سال گذشته، مردان، زنان، جوانان و کودکان شرکت داشته‌اند و به تجاوزهای زنان توجه خاصی شده بود. پیوستن گروههای جدیدی از جمله «جریان حریدیم»‌ به حلقه مهاجمان به مسجدالاقصی که به ادای نماز در آن فرا می‌خوانند به وضوح به چشم می‌خورد. حریدیم در گذشته از ورود به مسجدالاقصی محروم بود. همچنین طی سال گذشته، فتواهای مذهبی یهودیان برای ورود به مسجدالاقصی و ادای نماز در آن افزایش یافت
.
۵-
در سال گذشته، تجاوز و هجوم گروههایی از سازمان اطلاعات اسراییل که از طریق گروههای مختلف وارد عمل می‌شوند، شدت گرفت. از مهم‌ترین تجاوزها می‌توان به وقایع ۲/۳/۲۰۱۱، ۲۹/۴/۲۰۱۱ و ۲۱/۷/۲۰۱۱ اشاره کرد. همچنین مقامات سیاسی و رسمی از جمله «یهودا فاینشتاین» مشاور حقوقی دولت، «شوقی دوفمان» رییس اداره آثار باستانی اسراییل و تعدادی از معاونان وی در تاریخ ۲۴/۷/۲۰۱۱ و تجاوز اعضاء و نمایندگان کنست مانند «اوری آریل»، اشاره کرد
.
۶-
علاوه بر تجاوزهای شهرک‌نشین‌ها و گروههای یهودی، تجاوزهایی از سوی نیروهای اشغالگر علیه نمازگزاران با استفاده از بمب‌های صدا، گازهای اشک‌آور و گلوله‌های پلاستیکی به صورت مکرر انجام می‌گیرد. در این رابطه می‌توان به وقایع ۱۰/۶/۲۰۱۱ اشاره کرد. علاوه بر این، نیروهای رژیم اشغالگر به ویژه صبح‌ها با سلاح در اطراف مسجدالاقصی حضور گسترده‌ای دارند
.
۷-
نیروهای اشغالگر عمداً به صورت روزانه صدها و یا حتی برخی اوقات ۲۰۰۰ توریست خارجی را به همراه راهنمای اسراییلی که در آژانسهای توریستی مختلف فعالیت دارند وارد مسجدالاقصی می‌کند. نیروهای اشغالگر، توریست‌ها را شستشوی مغزی داده و تاریخ دروغین عبری و یهودیان را در مسجدالاقصی برای آنان حکایت می‌کنند و مدعی می‌شوند که این مسجد بر مخروبه‌های معبد اول و دوم بنا نهاده شده است. همچنین نیروهای اشغالگر به توریست‌ها می‌گویند که فقط مسجدالاقصی و مسجد «قبة الصخرة» مقدس هستند و اماکن پیرامون آنها، مکانی تفریحی می‌باشند و بر این اساس به توریست‌ها اجازه داده می‌شود تا با لباس نامناسب وارد آن شوند که این امر باعث هتک حرمت آن می‌شود. گاهی توریست‌ها نیز دست به انجام کارهایی در این مکان می‌زنند که حرمت و قداست آنجا را از بین می‌برد. طی سال گذشته، حدود ۲۰۰ هزار توریست خارجی وارد مسجدالاقصی شدند و رژیم اشغالگر از این اقدام تحت عنوان «برنامه توریستی خارجی» یاد می‌کند. البته این امر به شدت از جانب اداره اوقاف اسلامی رد می‌شود
.
۸-
گروههای یهودی چندن بار به همراه توریست‌های خارجی به مسجدالاقصی تجاوز می‌کنند و لباسهایی که کاملاً با لباس سنتی مذهبی یهودیان مغایرت دارد را می‌پوشند
.
۹-
به موازات تجاوز و هجوم‌ متعدد و گوناگون یهودیان به مسجدالاقصی، گروهی دیگر برای تسریع عملیات ساخت معبد تلاش می‌کنند
.
۱۰-
گروههای یهودی علاوه بر تجاوز به مسجدالاقصی، تظاهرات تحریک‌آمیز در اطراف مسجد، محله‌ها و کوچه‌های شهر قدیمی قدس و ورودی‌های آن برگزار کرد و شعارهای نژادپرستانه سر می‌دهند و خواستار ساخت هر چه سریعتر معبد می‌شوند
.
۱۱-
برای مسلمانانی که در سال گذشته از مسجدالاقصی زیارت می‌کردند محدودیت‌های زیادی در نظر گرفته شد. نیروهای اشغالگر در داخل مسجد، راهروها و ورودی‌های آن حضور نظامی گسترده ای داشته و محیط مسجد و شهر قدیمی را به یک پایگاه نظامی مبدل کردند. نمازگزاران را در داخل مسجد محاصره کرده و مانع از ادای مراسم مذهبی شدند
.
۱۲-
رژیم اشغالگر و دستگاههای اجرایی آن به صورت علنی در وظایف و فعالیتهای اداره اوقاف اسلامی قدس، دخالت می‌کنند. همچنین در کار نگهبانان مسجدالاقصی و کارمندان آن دخالت کرده و گاهی نیز به آنان هجوم می‌آورند تا جایی که برخی اوقات رژیم اشغالگر، اداره اوقاف را از اجرای عملیات ترمیم و بازسازی ضروری مسجدالاقصی و راهروهای آن منع می‌کند
.
۱۳-
رژیم اشغالگر و دستگاههای اجرایی برای بهره‌برداری از تکنولوژی‌های جدید و اینترنت به منظور اجرای فعالیتهای یهودی‌سازی تلاش می‌کند
.
۱۴-
رژیم اشغالگر، پروژه‌ها و طرح‌های زیادی را برای یهودی‌سازی آثار باستانی اسلامی و عربی در مسجدالاقصی و پیرامون آن و دیوارهای شهر قدیمی قدس، اجرا نموده است. آنها به دروغ مدعی می‌شوند که برخی از این آثار یهودی و عبری می‌باشند. همچنین برای سیطره بر ساختمان‌ها و موقوفان مهم به ویژه اطراف مسجدالاقصی، تلاش زیادی انجام داده‌اند
.
۱۵-
رژیم اشغالگر، مسجدالاقصی را با پروژه‌های زیرساختی، مراکز و موزه‌های یهودی احاطه کرده است و قصد احداث ۹ باغ توراتی و تلمودی در اطراف مسجد را دارد که از سلوان در جنوب شروع شده تا عیسویه در شمال ادامه دارد

.
۱۶- رژیم اشغالگر به صورت علنی و تحریک آمیز تعدادی از تونل‌هایی را که در اطراف و زیر مسجدالاقصی ایجاد کرده بود، افتتاح کرد. افزایش تعداد حفاری‌ها و سرعت اجرای آن، چشمگیر می‌باشد. رژیم اشغالگر اعتراف کرده است که حفاری‌ها به زیرساخت‌های مسجدالاقصی به ویژه در بخش جنوب غربی آن رسیده است.