مسجد، کودک و فاطمیّه
۱۳۹۴/۰۱/۱۵

شروع سال 1394 با ایام فاطمیّه و عزاداری بانوی دو عالم فاطمه زهرا (سلام الله علیها) مقارن شده است. بنابراین از طرفی شروع سالی جدید است و مردم علاقه­مند به عید دیدنی و مراسمات عید هستند و از طرف دیگر با شروع ایّام پر فیض فاطمی و عشق و علاقه مردم به حضرت صدیقه طاهره مواجه هستیم. در این رابطه مسجد می‏تواند نقش سازنده­ای ایفا نموده و با مدیریت این موضوعات، با حفظ حرمت فاطمیّه، به مراسم سال نو پرداخته شود و هم مجالس روضه و عزاداری بر پا گردد

   شروع سال 1394 با ایام فاطمیّه و عزاداری بانوی دو عالم فاطمه زهرا (سلام الله علیها) مقارن شده است. بنابراین از طرفی شروع سالی جدید است و مردم علاقه­مند به عید دیدنی و مراسمات عید هستند و از طرف دیگر با شروع ایّام پر فیض فاطمی و عشق و علاقه مردم به حضرت صدیقه طاهره مواجه هستیم. در این رابطه مسجد می‏تواند نقش سازنده­ای ایفا نموده و با مدیریت این موضوعات، با حفظ حرمت فاطمیّه، به مراسم سال نو پرداخته شود و هم مجالس روضه و عزاداری بر پا گردد.

   حضور کودکان مولا امیرمومنان علی(علیه السلام) در جریان فاطمیّه و حوادث آن واقعه­ی ناگوار، این فرصت را فراهم می‏کند تا بتوان این ماجرای جان سوز را با کودکان و نوجوانان امروزی گره زده و آنها را با وقایع تلخ آن روزگار آشنا و این واقعه را با ایشان بازخوانی کرد.

   در حقیقت شهادت حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) یکی از بزرگترین مصیبت­های مسلمانان شیعه محسوب شده و داغ عظیمی بر دل شیعیان جهان گذاشته است. براین اساس همواره سعی می­شود تا این مراسم همانند روز عاشورا پر شور و به صورت علنی برگزار شود. به همین خاطر این مهم، نیاز به فرهنگ سازی و آماده شدن بسترهای مناسبی دارد.

 

سال جدید و ایّام فاطمی

   به علت تقارن بین این دو مناسبت در سال جدید، نباید چنین تصور شود که مردم از پوشیدن لباس نو و یا رفتن به میهمانی و حتّی تبریک فرا رسیدن سال جدید، محروم خواهند شد. خیر. بلکه باید بدانیم عزاداری برای حضرت صدیقه با پوشیدن لباس نو و عطر زدن منافاتی نخواهد داشت و هر فردی می‏تواند در طی این روزها به صله ارحام پرداخته و شب­ها نیز در مجلس روضه حضرت شرکت نماید . بنابراین این دو مناسبت هیچ منافاتی با یکدیگر ندارد.

   حتّی اگر قرار است امر به معروف و نهی از منکری هم صورت پذیرد، باید با دقّت کامل و در کمال ادب و احترام این امر تحقّق یابد، به گونه­ای که خود ما نیز حرمت فاطمیّه را حفظ کرده و باعث دوری مردم از اهل بیت عصمت و طهارت نشویم. زبان شیرین و به نرمی سخن گفتن و درک برخی موقعیت­ها می‏تواند همواره در تأثیر گذاری امر به معروف و نهی از منکر، نقش بسزایی داشته باشد. به ویژه در مورد کودکان که برای فرا رسیدن ایام تعطیلات، روز شماری کرده و منتظر رسیدن سال جدید برای پوشیدن لباس‏های جدید و نو هستند، باید این تأمّل در رفتار و کردار بیشتر از پیش باشد.  یکی از بهترین کارهایی که مسجد می‏تواند در این ایام برای کودکان و نوجوانان انجام دهد، برگزاری مراسم روز و  شام شهادت حضرت زهرا (سلام الله علیها) است.

 

برنامه های پیشنهادی برای مساجد در ایّام شهادت :

1-    نمایشگاه تابلو فاطمی:

برگزاری یک نمایشگاه، توسط کودکان با همکاری والدین و مسئولین مسجد با موضوع فاطمیه و شیعه.

 

2-    نمایشگاه بازخوانی مدینه منوّره:

طراحی و ساخت ماکت کوچه بنی هاشم و به تصویر کشیدن وقایع دردناک آن. این کار می­بایست در گوشه­ای از مسجد توسط کودکان و نوجوانان صورت پذیرد و خود کودکان با کمک بزرگترها، آن واقعه دلخراش را به نمایش بگذارند؛ چراکه تصویرسازی می‏تواند بهترین شیوه ارتباط کودکان با هر موضوعی باشد، ضمن اینکه به علّت وقت گیر بودن ساخت چنین نمایشگاهی، حدّاقل چند روز اولیه سال جدید تا روز شهادت حضرت، کودکان و حتّی برخی والدین با مسجد در ارتباط می‏باشند.

3-    مسابقه دل نوشته­ها:

جمع آوری نوشته­های کودکان، خطاب به بی بی دو عالم در قالب:

درد دل کودکان با حسنین و زینب کبری

عرض تسلیت به امام علی علیه السلام

4-    مسابقه کاردرستی با موضوع شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها

5-    مسابقه نقاشی و رنگ­آمیزی

می­توان نقاشی­های آماده به رنگ و یا موضوعات مختلفی را در خصوص حضرت صدیقه طاهره از چند شب قبل از شهادت، به کودکان پیشنهاد و ارائه داد و از آنها خواست که در این خصوص فعالیت کنند.

6-     مراسم نمادین تشییع پیکر مطهره

برپایی مراسم تشییع جنازه نمادین فاطمه زهرا سلام الله علیها در شام شهادت از طرف مسجد و با حضور کودکان و نوجوانان، می‏تواند اثرات مطلوب و ماندگاری را در اذهان کودکان داشته باشد، ضمن اینکه تحریک حسّ همدردی با حسنین و درک موقعیت آنها باعث برقراری ارتباط کودکان با مراسم خواهد گشت.

7-    تئاتر حوادث مدینه

بازنمایی این واقعه در قالب اجرای تئاتر توسط کودکان و نوجوانان در روز شهادت و ایّام تعطیلات در  مسجد، فرصت مناسبی است که در کنار پرداختن به حواشی سال نو، به تمرین نمایشی در خصوص شهادت و تشییع جنازه غریبانه آن حضرت پرداخته شود.

8-     تولید و تهیه­ی بوروشور­های مصوّر و زیبا با موضوع فاطمیّه در قالب هدایایی، که کودکان بتوانند به همسالان خود در مسجد هدیه دهند.

9-    عید همراه:

می­توان طرحی شبیه به همراه پلیس(که در طی آن، کودکان آموزش دیده و برخی موضوعات راهنمایی و رانندگی را در مواقع لازم به والدین خود تذکّر داده و به نوعی به بهبود رانندگی خانواده­ها کمک می­کنند)  در مورد بحث عیدانه پیاده نمود، به این صورت که یک دوره آموزشی کوتاه مدت در مسجد برای کودکان برگزار کرده، در آن آداب و رسوم صحیح مربوط به این ایّام، آموزش داده شود و در بین مباحث اشاره­ای نیز به شهادت این بانوی بزرگ شده و در این راستا، راهکارهایی برای حفظ حرمت ایّام شهادت در میهمانی­ها و مسافرت­ها نیز آموزش داده شده و حتّی جزوه آموزشی ساده و جذّابی در اختیارشان قرار گیرد. البتّه لازم است بازو بندی با عنوان «عید همرا»، به کودکان اهدا شود؛ زیرا ایشان علاقه­مند هستند که نکاتی را که فراگرفته­اند، در میهمانی‏ها و در حضور بزرگتر­ها عنوان کنند. از سوی دیگر، به دلیل فرزند سالاری در جامعه فعلی، صحبت­های این کودکان تأثیر خود را خواهد گذاشت.

 

10-                        طرح عید با برکت فاطمه زهرا سلام الله علیها

مسجد می­تواند برنامه­ای برای مراسم عید دیدنی خانواده­ها داشته و با ارسال پیامک در هر روز، ضمن یادآوری حفظ حرمت ایّام فاطمیّه، نکته و جملات زیبایی از حضرت زهرا (س) در خصوص صله ارحام و میهمانی رفتن و حتّی سیره این بانو را به مردم ارسال کند.