طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن
۱۳۹۸/۰۲/۲۷
کلیدواژه (keyword) : طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن،رمضان،ایده مسجدی،پرونده ویژه رمضان

“قبل‌ها در دوران مبارزات، خود من این کار را می‌کردم، یعنی اصلا کتاب‌هایی را می‌خواندم، به قصد اینکه ببینم به درد چه کسی می‌خورد، یا کجاهایش به درد چه کسانی می‌خورد و یادداشت می‌کردم. جوانانی که با من رفت و آمد داشتند، عمدتا در مشهد، یا دوره‌ای که در مشهد نبودم؛ تبعید بودم، من اسم می‌دادم که این کتاب‌ها را بخوانید. کتاب‌ها متنوع بود. الان هم می شود این کار را کرد و مجموعه‌ای را در نظر گرفت”.

کتاب را باید بخری، در دستانت بگیری، ورق بزنی و خط به خطش را دقیق بخوانی، بارها و بارها. خوب که خواندی‌اش، آن را به بقیه هم معرفی کنی و آنچه را آموخته‌ای به دیگران هم بیاموزی، تازه شاید آن وقت حق کتاب را ادا کرده باشی. سنت معرفی کتاب جزئی از سیره همیشگی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بوده است و خود ایشان در این باره می‌فرمایند:

“قبل‌ها در دوران مبارزات، خود من این کار را می‌کردم، یعنی اصلا کتاب‌هایی را می‌خواندم، به قصد اینکه ببینم به درد چه کسی می‌خورد، یا کجاهایش به درد چه کسانی می‌خورد و یادداشت می‌کردم. جوانانی که با من رفت و آمد داشتند، عمدتا در مشهد، یا دوره‌ای که در مشهد نبودم؛ تبعید بودم، من اسم می‌دادم که این کتاب‌ها را بخوانید. کتاب‌ها متنوع بود. الان هم می شود این کار را کرد و مجموعه‌ای را در نظر گرفت”.

باشگاه ایده‌پردازان مسجدی، در نظر دارد در آستانه مبارک رمضان؛ بهار قرآن، کتاب “طرح کلی اندیشه اسلامی” اثر ارزشمند استاد سیدعلی خامنه‌ای را به تمامی کتاب‌خوانان مسجدی معرفی نماید. باشد که ماه میهمانی شما آمیخته با عطر معارف قرآن باشد:

شناسنامه کتاب

عنوان کتاب: طرح کلی اندیشه اسلامی

مولف: سید علی حسینی خامنه‌ای

ناشر: موسسه جهادی – مرکز صهبا

سال انتشار: رمضان‌المبارک ۱۳۵۳ هجری شمسی

روزهای آخر سال ۱۳۵۳، امام جماعت مسجد کوچک و نیمه کاره امام حسن مجتبی، در انتهای بازار سرشور مشهد، با شروع ماه رمضان، برنامه جدیدی برای مسجد می‌ریزد. سیدعلی آقای خامنه‌ای سی و پنج ساله، با آن قد رشید و چشمان نافذش، هر روزِ ماه مبارک رمضان، بعد نماز ظهر و عصر، قرآن به دست پشت تریبون می‌ایستد و یک ساعت با حرارت سخنرانی می‌کند، با موضوع طرح کلی اندیشه اسلامی قرآن:

معرفی کتاب

همانطور که از نام کتاب پیداست “طرح کلی اندیشه اسلامی” سعی دارد اصول مبنایی مطرح در اندیشه اسلامی را با رویکردی اجتماعی، منسجم و با محور قرآن بررسی نماید. سخنران محترم طی بیست و هشت جلسه سخنرانی منظم در ایام ماه مبارک رمضان، در محفل گرم و پرشور مسجد کوچک امام حسن مجتبی مشهد، هر بار تعدادی از آیات قرآن را دسته کرده، و بر مبنای دسته‌های تعیین شده اصولی همچون توحید، نبوت و معاد را شرح می‌نماید.

کتاب اثری متفاوت از همه آثار اعتقادی است چرا که ابتدای امر با طرح موضوع ایمان، مخاطب را از بحث بر مفاهیم انتزاعی دور کرده و او را با آثار عملیِ پذیرش این اصول در زندگی فردی و اجتماعی آشنا می‌کند. برای مثال در مبحث توحید تاکید بر آثار پذیرش توحید و اعتقاد به جهان‌بینی توحیدی در قواره نظام اجتماعی است. در مبحث نبوت سخن از مفهوم برانگیختگی نبی و اقدامات او برای برانگیختن جامعه، شکل‌گیری و تعارض گروه‌هایی با پیامبر، شرح اهداف پیامبر و فرجام کار انبیاست. و در مبحث ولایت، ابتدا مفهوم ولایت، و سپس پیوندهای درونی جامعه اسلامی بین مؤمنین و بین ولیّ جامعه و مؤمنین و نوع رابطه جامعه اسلامی با دوستان و دشمنان خارجی تبیین شده است.

یکی دیگر از ویژگی‌هایی که کتاب را به اثری ارزشمند و منحصر به فرد تبدیل کرده است، روش طرح و بحث مطالب است که به‌شکلی بدیع و ابتکاری پایه‌ریزی شده بود. به گفته‌ یکی از حاضران در این جلسات، “روش هم این بود که قبلاً خلاصه درس را می‌نوشتند، بعد اینها پلی‌کپی می‌شد، تکثیر می‌شد و قبل از درس در همان‌جا به افراد فروخته می‌شد. افرادی که دوست داشتند می‌خریدند، جلویشان می‌گذاشتند و درس را هم گوش می‌کردند. سخنرانی بیشتر به درس شباهت داشت. در حقیقت درس بود گرچه سخن شکل سخنرانی داشت. برخی از مخاطبان سرپا می‌ایستادند. جمعیت هم بعد از نماز مغرب، عشا و ظهر ماه رمضان می‌نشستند استفاده می‌کردند.”

یکی دیگر از ویژگی‌های این روش تدریس و بحث، شرکت دادن مخاطبان و جوانان از طریق “کنفرانس دادن مطالب جلسه‌ پیشین” بود: “مسجد امام حسن مجتبی علیه‌السلام هم، محل حضور و تجمّع نیروهای انقلابی، بازاری، تحصیل‌کرده‌‌ حوزوی و دانشگاهی بود. آنجا، از جمله‌ موارد که تدریس فرمودند، نهج‌البلاغه و درس و طرح کلّی اندیشه‌های اسلام بود. آنجا خیلی کلاسی‌تر کار می‌شد. به این معنا که بیانات ایشان را، جوان‌های حاضر یادداشت می‌کردند و جلسه‌ بعد، کنفرانس می‌دادند. در واقع، تربیت انسان‌های آگاه به معارف دینی به تمام معنا بود.”

مقام معظم رهبری هدف بلند اثر خویش را اینگونه معرفی می‌کنند که: “بنده یک ماهِ رمضان در مسجد امام حسنِ مشهد سخنرانىِ مستمر سى جلسه‌اى داشتم.  آن زمان به ضبط سخنرانی‌ها خیلى اهمیت داده نمى‌شد؛ اما استثنائاً همه‌ این سى سخنرانى ضبط شده است. در آن سخنرانی‌ها راجع به توحید، امامت، ولایت، نبوّت و سایر مباحث اساسى بحث شده است که الان هم آنها را تأیید مى‌کنم. اینها پایه‌هاى فکرى براى ایجاد یک نظام اسلامى بود؛ اگرچه ما آن موقع امیدوار نبودیم که نظام اسلامى شش، هفت سال دیگر محقّق شود. مى‌گفتیم اگر پنجاه سال دیگر هم ایجاد نشود، بالاخره پایه‌هاى فکرى‌اش اینهاست. آن کار، جهت دادن به فکر نسل جوانِ آن روز بود”.

برشی از کتاب

در مقدمه کتاب نویسنده چنین آورده است:

“در استنباط و فهم اصول اسلامی، مدارک و متون اساسی دین، اصل و منبع باشد، نه سلیقه‌ها و نظرهای شخصی یا اندوخته‌های ذهن و فکر این و آن… تا حاصل کاوش و تحقیق، به راستی «اسلامی» باشد و نه هر چیز جز آن. برای برآمدن این منظور، قرآن کامل‌ترین و موثق‌ترین سندی است که می‌توان به آن متکی شد که: «باطل را از هیچ سوی بدان راه نیست» و «در آن، مایه‌ روشنگری هر چیز هست» و البته در پرتو تدبیری ژرف‌پیما که خود، ما را به آن فرمان داده است. آنچه در این رساله گرد آمده، نموداری است از کوششی برای تأمین این منظورها، به صورت گزارشی از اسلام، طی یک سلسله سخنرانی”.

خرید کتاب

جهت خرید این اثر ارزشمند می‌توانید به فروشگاه اینترنتی موسسه جهادی صهبا مراجعه کنید و یا با مرکز فروش به شماره ۰۲۱ ۲۲۷۷۳۳۳۶۰  تماس حاصل نمایید.