اخبار

برنامه های سال 93 با شعار مسجد، کودک و نوجوان/ مسجد خانه دوم است

برنامه های سال 93 با شعار مسجد، کودک و نوجوان/ مسجد خانه دوم است
ما می گوییم به یک معنا مسجد خانه دوم و بلکه خانه اول است زیرا کودکان قبل از مدرسه در مسجد تربیت می شوند و می توان گفت بالای نود درصد از مردم شیرین ترین خاطراتشان را در شبهای احیا و مشابه آن در مسجد داشته اند.

به گزارش پرتال مرکز رسیدگی به امور مساجد، سال 93 توسط مرکز و برای ائمه جماعات سال «مسجد، کودک و نوجوان» نام گذاری شده است. از همین رو بر آن شدیم تا برنامه های عملیاتی و چشم انداز این نام گذاری را بررسی کنیم.

 متن زیر حاصل گفتگوی صمیمانه خبرنگار پرتال با حجت الاسلام و المسلمین حمید آقایی معاون فرهنگی مرکز رسیدگی به امور مساجد  است:

 

 مسجد تاثیرگذارترین نهاد در انقلاب

شعار کلی ما آینده را از مسجد بسازیم است و اعتقادمان این است اگر به کارکردهای مسجد توجه شود آینده به بهترین شکل ساخته می شود و اگر روحانیون و ائمه جماعات وظایف خود را به بهترین شکل انجام دهند آینده به بهترین شکل ساخته می شود.

نمونه بارز آن انقلاب اسلامی است که به جرات می توان ادعا کرد که هیچ نهاد اجتماعی به اندازه مساجد در انقلاب اسلامی تاثیر گذار نبوده است کما اینکه در تاریخ اسلام و مسلمین هم مساجد چه در ایران و عربستان و عراق و چه در ترکیه و اندلس تاثیر گذار بوده اند.

بنابراین در کشاکش غوغای حضور عناصر تاثیر گذار در تربیت نسل و با همه تنوع رسانه ها معتقدیم اگر به درستی به مسجد پرداخته شود از همه تاثیر گذارتر است زیرا مسجد ذاتا رسانه است.

مسجد لرازه مهد پرورش مکتب اخلاقی تهران

در حال حاضر ائمه جماعات زیادی هستند که فعالیت خاصی هم ندارند اما چون در بین مردم زندگی میکنند حکم پدر را در محله پیدا کرده اند. برای مثال در تهران قدیم آیت الله برهان در اوج تسلط فضای غربی در ایران با کمک مرحوم لرزاده مسجد لرزاده را بنا می کنند و در کنار آن حوزه و کودکستان ساخته می شود که من فکر می کنم مکتب اخلاقی تهران از آنجا نشات گرفت چرا که حاج آقا مجتبی تهرانی، حاج آقا مجتهدی حاج آقا مرتضی تهرانی، آیت الله خوشوقت و آیت الله سعادت پرور تهرانی و حتی یک نسل جدیدتر مانند شیخ حسین انصاریان در این مسجد پرورش یافتند.

نقطه آغاز توجه به آینده خانواده است

اینکه آینده را از مسجد بسازیم شعار دقیقی است و افراد زیادی هستند که حتی خود را بیشتر مدیون مسجد و منبر می دانند تا مدرسه. نقطه آغاز ساختن آینده از خانواده است یعنی اگر بتوانیم خانواده مسجدی داشته باشیم و پدر و مادر خودشان را در مسجد پیدا کنند آینده تضمین می شود.

در رهنودهای اسلامی هم آمده که حضرت زهرا و حضرت علی خانه خود را در کنار مسجد ساخته اند. همین کنار مسجد بودن خیلی مهم است. در همین تهران نیز اولین جایی که در دوره صفویه ساخته شد همین مسجد جامع بازار تهران بود که بعد از آن چهار سوق و مغازه ها و خانه ها و مدارس علمیه و مراکز درمانی و تربیتی ساخته شد و در واقع این مسجد محور بوده است.

مسجد خانه دوم است

 سالهاست که باب شده است که مدرسه خانه دوم است. ما می گوییم به یک معنا مسجد خانه دوم است زیرا کودکان قبل از مدرسه در مسجد تربیت می شوند و می توان گفت بالای نود درصد از مردم شیرین ترین خاطراتشان را در شبهای احیا و مشابه آن در مسجد داشته اند.

حالا که به خانه و خانوده رسیدیم طبیعتا اولین بحث تربیت کودکان و نوجوانان است و این نگاه کاملا مهندسی شده طراحی شده است.

سال گذشته سال مسجد و خانواده نام گذاری شد که اقداماتی مانند ارسال بسته های فرهنگی در خصوص سبک زندگی برای ائمه جماعات انجام شد، در دهه تکریم هم برنامه ریزی شد که مساجد خانواده را در محور خود قرار دهند که برنامه های خوبی مانند تکریم زوج های جوان انجام شد.

«آینده را با فرزندانمان از مسجد بسازیم»

امسال هم به نام مسجد، کودک و نوجوان نام گذاری شده و با شعار «آینده را با فرزندانمان از مسجد بسازیم» بر نقش فعال کودک و نوجوان در مسجد تاکید داریم.

البته نقش کودکان در گذشته هم در مسجد پر رنگ بود. در قدیم مکبری یکی از مشوق های موثر برای بچه های مسجدی بود که متاسفانه امروزه کمتر مورد توجه قرار می گیرد در صورتی که تکبیر یکی از آداب است.

برنامه های مرکز برای سال آینده

در خصوص برنامه ها هم بنا داریم نهادها و افراد فعال در حوزه کودک و نوجوان که دغدغه کار فرهنگی و مذهبی دارند را گرد هم آوریم تا پایان فروردین نقشه راه خود را تعیین کنیم.

نکته بعدی هم به کار گرفتن نهاد هایی است که در حوزه کودک فعالند مانند کانون کودک و نوجوان، شبکه دوم سیما، موسسات تربیتی در قم مانند موسسه حجت الاسلام و المسلمین راستگو و مجلاتی که در این حوزه فعالند تا هم از ظرفیت های آنها استفاده شود و هم به هم افزایی برسیم.

در حال حاضر یکی از معضلات در مساجد خرید هدیه برای کودکان و نوجوانان است که بر اساس تعالیم دینی نیست و باید الگوهایی را تولید و طراحی کرد و الگوهای موجود را نیز رواج داد. یک نکته مهم هم توجه به این موضوع است که بسیاری از خانواده ها حتی با اینکه جزء اقلیت های دینی هستند مسجد را پایگاه امنی می دانند.

تحقیق در حوزه مسجد و کودک اولین گام است

باید یک سلسله تحقیقات در حوزه کودک و نوجوان و مسجد را پیش برد به خصوص درباره فعالیت های کودکان و نوجوانان تحقیقات فقهی و علمی انجام داد و حتی استفتائات را جمع کرد زیرا برخی از ائمه جماعات و هیئات امنا ملاحظات خاصی درباره حضور کودکان در مسجد دارند. یکسری هم مقالات کاربردی نیاز است حتی به کتاب کار احتیاج داریم که در حال حاضر در دست پیگیری است.

کم هزینه ترین و امن ترین فعالیت ها در حوزه کودک در مسجد صورت می گیرد

اقدام دیگر این است که باید برای فصل تابستان و اوقات فراغت باید برنامه ریزی کرد. ما معتقدیم کم هزینه ترین و امن ترین فعالیت های تابستانی در مساجد صورت می گیرد در بسیاری از روستا ها هیچ چیز غیر از مسجد وجود ندارد. در واقع هیچ نهادی به اندازه مسجد اردو برگزار نمی کند حتی برخی از آمارهایی هم که ارشاد و بسیج و سپاه از فعالیت های حوزه کودک و نوجوان ارائه می کنند مربوط به فعالیت هایی است که در مسجد انجام می شود و البته در سال جاری باید این فعالیت های ساماندهی شود.

مثلا اگر ما 3000 مسجد فعال در تهران و در فصل تابستان داشته باشیم باید حساب کرد چند هزار ساعت در آن می توان صرف کرد و چه مقدار هزینه لازم است و در نهایت با اقدامات نهاد هایی که میلیاردی هزینه می کنند مقایسه شود تا تاثیرگذاری مسجد نمایان شود.

بنابراین علی رغم همه انتقاداتی که نسبت به کم شدن جذابیت مسجد وجود دارد می توان گفت که هنوز مساجد نقش خود را ایفا می کنند.

اقدام بعدی سامانه ثبت و ضبط و شناسایی فعالیت های مرتبط با اوقات فراغت در مساجد به منظور شناسایی فعالیت های برتر متناسب با کودکان و نوجوانان است که باید مورد توجه قرار گیرد. در ادامه می توان تصمیم گرفت کدام یک از این فعالیت ها را باید در طول سال داشته باشیم و نه تنها کودک و نوجوان بلکه بانوان نیز باید مورد توجه قرار گیرند که متاسفانه کمترین نقش را در اداره مساجد دارند.

طرح پیوند مسجد و مدرسه

سال گذشته اقداماتی برای نزدیک شدن مسجد و مدرسه انجام شد و جلساتی با معلمان و مدیران مسجدی برگزار کردیم در سال جدید نیز باید با این روش طرح پیوند مسجد – مدرسه را کلید بزنیم.

برای این کار باید از حداقل ها آغاز کنیم مثلا باید جشن های تکلیف را در مساجد برگزار کنیم و یا مدارسی که نزدیک مسجد هستند اقدام به برگزاری کلاس های قران و دینی در مسجد کنند؛ حتی برخی مدارسی که نمازخانه ندارند می توانند نماز جماعت خود را هر چند هفته ای یک جلسه در مسجد برگزار کنند و البته این طرح می تواند به یک حرکت مستمر تبدیل شود. بنابراین طرح پیوند مسجد -مدرسه ادامه طرح مسجد کودک و نوجوان است.

این اقدامات تا جایی باید انجام شود که به یکسری تولید ایده ها و محصولات و در نهایت اجرای برنامه ها برسیم و در پایان سال تصمیم بگیریم که مثلا فلان برنامه قابل استمرار است و می توانند به طرح های ثابت سالانه تبدیل شوند و قاعدتا بودجه خاص خود را پیدا می کنند.

به طور مثال در بحث هنر و ادبیات مسجد جواد الائمه که جشنواره کتاب سال به نام شهید غنی پور در آن برگزار می شود حاصل توجه مرحوم حجت الاسلام و المسلمین مطلبی به کودکان و نوجوانان بود. در واقع ایشان با استقبالی که از حضور نوجوانان می کرد یک نسل از نویسندگان و هنرمندان را تربیت کرد.  

۶ فروردین ۱۳۹۳ ۱۰:۵۴

اظهار نظر

ایمیل را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید