اخبار

تشریح وضعیت پراکندگی مساجد در تهران/ بیشترین و کمترین مساجد تهران در کدام منطقه هستند؟

تشریح وضعیت پراکندگی مساجد در تهران/ بیشترین و کمترین مساجد تهران در کدام منطقه هستند؟
ناظمی اردکانی با اشاره به اتمام ویرایش اطلس مساجد تهران گفت: با بررسی های صورت گرفته، مشخص شد که کدام مناطق به چه تعداد مسجد نیاز دارند.

به گزارش محراب (پایگاه اطلاع رسانی مرکز رسیدگی به امور مساجد) ﻣﻬﺪﯼ ﻧﺎﻇﻤﯽ ﺍﺭﺩﮐﺎﻧﯽ، ﺩﺑﯿﺮ ﮐﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﻼﻥ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﻮﺭﺍﯼ ﻋﺎﻟﯽ ﺍﻧﻘﻼﺏ با اعلام  اتمام ویرایش اطلس مساجد تهران که با همکاری مرکز رسیدگی به امور مساجد تهیه شده گفت: اصلی‌ترین نکته‌ای که در مهندسی یک نظام یا سیستم در سطح کلان یا خرد وجود دارد پاسخ به این  سوال است که جزء اساسی یا زیرسیستم محوری در آن نظام و یا سیستم کدام است؟ در نظام اسلامی، جایگاه محوری، مسجد است.

 وی بیان کرد: نظام اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی را جز بر محور مسجد نمی‌توان طراحی و مهندسی کرد، مسجد باید محور هر محله‌ای در شهرهای کشور اسلامی باشد و بر حول این محور واحدهای ارائه دهنده خدمات فرهنگی و سیاسی و اجتماعی و اقتصادی به مردم محله سامان بپذیرند. بنابراین مهندسی فرهنگی کشور باید بر محور مسجد انجام شود. در این صورت همانگونه که مسجد، پایگاه نهضت و پناهگاه انقلابیون مسلمان و پشتوانه عظیم پیروزی انقلاب اسلامی بود، اصلی‌ترین سنگر و جایگاه پاسداری از انقلاب اسلامی نیز می شود.

وی اظهار کرد: عدم وجود نگاه کلان و راهبردی در امر مدیریت بر مساجد و مدیریت در مساجد، نه تنها باعث از بین رفتن فرصت‌های موجود و عدم استفاده بهینه از ظرفیت‌های مسجد در ساماندهی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی شده، بلکه باعث وارد آمدن خدشه به جایگاه مساجد و وجهه حاکمیت اسلامی نیز شده است. در عصری که رقبای مسجد، چه از نظر تعداد و چه از نظر برنامه‌هایشان، بیش از پیش متنوع‌تر و قوی‌تر می‌شوند، تبدیل شدن مساجد به کانون تحولات فکری- فرهنگی هر محله، نیازمند برنامه‌ریزی و تلاش گسترده ی سازمانهای مرتبط با مساجد است.

  ناظمی اردکانی ادامه داد: تامل به این سخن امام خمینی (ره) که فرمودند « مسجد محلی است که از آن باید امور اداره بشود. این مساجد بود که این پیروزی را برای ملت ما درست کرد. این (مساجد) مراکز حساسی است که ملت باید به آن توجه داشته باشد. پیروزی ما برای اداره مسجد است». اهمیت و ضرورت توجه بیش از پیش به جایگاه والای مسجد، در نظام سازی و مهندسی و مدیریت فرهنگی کشور را قابل درک می‌سازد. قطعاً بخش زیادی از کاستی‌های عملکردی نظام جمهوری اسلامی بدان برمی گردد که طراحی و مهندسی و مدیریت زیرنظام‌های فرهنگی و سیاسی و اقتصادی و اجتماعی بر اساس الگوهای تقلیدی و وارداتی و ناسازگار با فرهنگ و ارزشهای اسلامی صورت گرفته است.

ﺩﺑﯿﺮ ﮐﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﻼﻥ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﻮﺭﺍﯼ ﻋﺎﻟﯽ ﺍﻧﻘﻼﺏ اظهار کرد: باید نسبت به نوسازی و بازسازی و مهندسی مجدد این نظام ها با رویکرد اسلامی و انقلابی و بر محور بازگرداندن نهادهای فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و سیاسی دینی به جایگاه اصلی خود، اقدام کرد، چرا که در این تردیدی نیست که قوام و دوام انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی درگرو نقش آفرینی ولایت فقیه و نهاد تحول آفرین روحانیت و تقویت سنگر اصیل مسجد است. لذا غفلت غیرقابل اغماضی که در عمل حاصل شده است را باید به جد جبران کرد مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در این زمینه می‌فرمایند: « آیا این به مقتضای حق و مصلحت است که مساجد به همان شکل دوره‌های پیش از انقلاب بلکه در مواردی با افت کیفی و کمی اداره بشود».

  وی بیان کرد: ویژگی‌های منحصر به فرد مسجد، به عنوان اصلی ترین واحد اجتماعی و ارتباطی مهم به هیچ‌ وجه نباید در دنیای امروز فراموش شود، بلکه این پایگاه همواره می‌تواند در تقویت فرهنگ شنیداری و دیداری مردم و مخاطبانش بسیار مؤثر باشد. در دوره نهضت اسلامی و مبارزه با رژیم ستم شاهی، مساجد در سراسر ایران موقعیتی سازنده و جایگاهی مقدس پیدا کرد و جاذبیت و مرکزیت سیاسی و عبادی خود را باز یافت، با این تحول عمیق، که خود بازگشتی به دوران شکوهمند صدر اسلام و سیره‌ی پیامبر اکرم ( ص) و امیرالمؤمنین علی ( ع) بود، مسجد نقش سرنوشت‌سازی در ایجاد وحدت و یکپارچگی طبقات گوناگون ملت و همدلی نیروهای انقلابی در مسیر اهداف و آرمانهای مقدس انقلاب اسلامی، ایفا کرد.

  وی ادامه داد: نقش‌آفرینی مسجد در استمرار و استحکام نظام جمهوری اسلامی ایران و نیز در ادامه وظیفه ذاتی آن در توسعه و بسط انقلاب اسلامی و هدایت و پشتیبانی معنوی و فراهم‌سازی بستر و زمینه‌های ایجاد جامعه‌ نمونه اسلامی، ضرورتی تام دارد، برای اجرایی کردن منویات حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری به عنوان رهبران نظام اسلامی، لازم بود اقدامات مؤثری در زمینه آمایش مساجد در سطح شهرها و روستاها صورت گیرد و در حال حاضر طرح­های تفصیلی شهرهای کشور در دست تهیه و تدوین توسط شهرداری­ها و وزارت راه و شهرسازی است و پس از تصویب در شورای عالی شهرسازی و معماری به صورت مصوبه­ای قانونی در دست اجرای دستگاه­های مختلف و به خصوص شهرداری­ها قرار می­ گیرد. طرح تفصیلی بعضی از شهرهای کشور از جمله شهر تهران تهیه و تصویب و به اجرا گذاشته شده است.

   وی خاطر نشان کرد: قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی و مصوبات هیئت دولت، تهیه ­کنندگان طرح­های جامع و تفصیلی شهرها را مکلف کرده است که جایگاه مسجد را به عنوان محور محله منظور دارند و مردم هر محله از نعمت مسجد در جایگاه کانونی محله ی خود برخوردار باشند و خدمات عمومی مورد نیاز خود را از واحدها و دستگاه­هایی که ارائه دهنده این خدمات هستند و حول محور مسجد در محله مستقر می­ شوند، دریافت کنند.
 
وی تصریح کرد: متأسفانه آنچه در اجرای مصوبات مجلس شورای اسلامی و هیئت دولت در تدوین و تصویب و اجرای طرح­های تفصیلی در رابطه با مسجد ملاحظه می­ شود به هیچ­وجه رضایت ­بخش نیست و وضعیت موجود مساجد در کشور هرگز در شأن نظام مقدس جمهوری اسلامی و اهداف و آرمان ها و نیازهای انقلاب اسلامی نیست.

 ناظمی اردکانی درباره این اطلس گفت: تا به حال تنها اطلس مساجد تهران ویرایش و تکمیل شده است، اما اطلاعات موجود از تعداد مساجد و وضعیت کیفی آن نشان از متناسب نبودن مساجد با تعداد و گسترش جمعیت و توزیع نامناسب جغرافیایی و مکانی مساجد در شهرها  و روستاها دارد. همان طور که در عرصه اقتصادی تعداد بانک ها و مراکز خرید در عرصه ورزشی تعداد سالن های ورزشی در عرصه سلامت تعداد بیمارستان ها و پایگاه های سلامت و دیگر عرصه ها تقریبا یک هماهنگی منطقی و ارتباط مستقیم با افزایش جمعیت وجو دارد در عرصه مسجد رشد مناسب و منطقی بین افزایش جمعیت و احداث و ایجاد مسجد وجود ندارد.

 وی افزود: به عنوان مثال براساس آخرین آمار، امروز به ازای هر ۳۵۰۰ نفر ایرانی یک شعبه بانک و به ازای هر ۳۵۰ ایرانی یک کارمند بانک وجود دارد اما به طور میانگین  در کل کشور تقریبا به ازای هر 1100 نفر یک مسجد وجود دارد که با توجه به کارکرد های بسیار گسترده و متنوع تر دینی،سیاسی،اجتماعی و حتی اقتصادی مسجد این سرانه قابل قبول نیست. این آمار در برخی از کلان شهر ها به خصوص شهر تهران درای وضعیت بسیار نامطلوب تری بوده  به طوری که در شهر تهران به ازای  هر 4200 نفر یک مسجد وجود دارد. دستگاه­های متعددی که در حوزه مسجد دارای وظیفه و مسئولیت هستند، اقدامات پراکنده­ ای انجام داده­ اند ولی دستگاه خاصی که عهده­ دار تشکیل بانک اطلاعات مساجد کشور و ترسیم اطلس آن بشود، مشخص نشده است. مهم­تر از آن «نقشه آمایش مساجد» کشور نیز ترسیم نشده است تا عموم مردم با همکاری دستگاه­های ذیربط در حوزه مسجد، قادر باشند به تکالیف دینی خود و دستگاه ها به وظایف و مسئولیت­های خود برای رسیدن به وضعیت مطلوب، در قالب برنامه­های بلندمدت اقدام کنند.

 تحلیل وضعیت موجود مساجد در کل شهر تهران

 وی ادامه داد: شهر تهران بزرگ به 22 منطقه و 374 محله تقسیم شده است. بر طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 و برآورد های جمعیتی ‏تهران در سال 1393 تقریباً  8324295  ‏نفر جمعیت دارد. کلانشهر تهران دارای1941 مسجد است و بر اساس امکان دسترسی به مسجد،  نیاز به ساخت و 1016 مسجد دیگر دارد و به طور کلی با توجه به آمار جمعیت سال 1390 و مساجد موجود در شهر تهران  به ازای هر 4289 نفر یک مسجد وجود دارد که با توجه به جمعیت شهر تهران نیاز به احداث تعداد زیادی مسجد دیگر در این شهر است که برای مکان یابی آنها بایستی اقدام شود.

 بیشترین و کمترین سرانه مساجد مناطق 22 گانه شهر تهران

 وی کمترین سرانه مسجد را متعلق به منطقه 5  دانست و گفت: که با جمعیّت 792111 نفر و 75 مسجد، هر 10751 نفر یک مسجد دارند و سپس منطقه دو که دارای جمعیّت 632165 نفر و 73 مسجد بوده، هر 8816 نفر یک مسجد دارند. بیشترین سرانه متعلق به منطقه دوازده بوده که با جمعیّت 240720 نفر و 251 مسجد، هر 976 نفر یک مسجد دارند.

 بیشترین نیاز و کمترین نیاز مناطق 22 گانه شهر تهران به مسجد

ﺩﺑﯿﺮ ﮐﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﻼﻥ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﻮﺭﺍﯼ ﻋﺎﻟﯽ ﺍﻧﻘﻼﺏ اذعان کرد: با ملاحظه مسافت دسترسی به مساجد به میزان 250 متر، منطقه 1 با 116 مسجد به 108 مسجد دیگر نیاز داشته و در بین مناطق 22 گانه تهران دارای بیشترین نیاز است تا سطح دسترسی کامل شود و منطقه 17 با داشتن  177 مسجد به تاسیس 5 مسجد دیگر نیازمند بوده و کمترین نیاز را داراست.

 وی افزود: پرجمعیت­ترین منطقه شهر تهران منطقه 4 با جمعیتی برابر با 849348 نفر است که دارای 134 مسجد بوده که هر 6453 نفر یک مسجد دارند و نسبت به سرانه مسجد در تهران که هر 4289 نفر یک مسجد دارند وضعیت  مطلوبی ندارد.

 بیشترین و کمترین سرانه مساجد محلات

 ناظمی اردکانی گفت: در بین کلیه محلات شهر تهران بیشترین سرانه متعلق به محله مقدم در منطقه 17 با جمعیت 15410 نفر و 25 مسجد است که هر 627 نفر یک مسجد داشته  و کمترین سرانه متعلق به محله تهران پارس در منطقه 8 با جمعیت 48445 نفر با 1 مسجد است که هر 49317 نفر یک مسجد دارند.

 پرجمعیت ترین محله در بین کل محلات

 وی اذعان کرد: پرجمعیت­ترین محله شهر تهران،محله تهران پارس غربی واقع در منطقه 4 با جمعیتی برابر با 115680 نفر  و 9 مسجد بوده که هر 13085 نفر یک مسجد داشته و نسبت به سرانه مسجد در تهران که هر 4289 نفر یک مسجد دارند اصلا وضعیت مطلوبی ندارد.

بیشترین نیاز و کمترین نیاز محلات تهران به مسجد

 ناظمی اردکانی ابراز کرد: با ملاحظه مسافت دسترسی به مساجد به میزان 250 متر، محله کاوسیه در منطقه 3 با 1 مسجد به 9 مسجد دیگر نیاز داشته و در بین محلات دارای بیشترین نیاز است تا سطح دسترسی کامل شود و محله ابوذر شرقی و ابوذر غربی(فلاحی) در منطقه 17 با داشتن 29 مسجد به هیچ مسجد دیگر نیازمند نبوده و کمترین نیاز را داراست.

 شهر تهران به چه تعداد مسجد نیازمند است؟

 وی گفت: در مجموع شهر تهران حداقل به ساخت 1016 مسجد دیگر نیازمند است در این صورت با داشتن 2957 مسجد هر 2815 نفر یک مسجد خواهند داشت.  

وی تصریح کرد: آمار اعلام شده نیاز صرفا معطوف به مساجد محلات است و مشمول مساجد ایستگاهی و مساجد محلات و مناطق صنعتی، تجاری، اداری و آموزشی نمی شود. جمعیت ساکن محلات تهران که معادل جمعیت شب ها باید در نظر گرفت تقریبا معادل نیمی از جمعیت تهران در روز است از اینرو تعیین مساجد برخی از محلات تهران با توجه به موقعیت مشاغل در آ ن ها به بررسی دقیق و جداگانه نیاز دارد.

سرانه  موجود  و مورد نیاز مسجد

 وی همچنین گفت: در شهر تهران هر 4289 نفر یک مسجد دارند و نسبت سرانه مسجد در کل کشور که هر 1100 نفر یک مسجد دارند به میزان 9/3 برابر کمتر بوده و با سرانه پس از احداث مساجد در شهر تهران که هر 2815 نفر یک مسجد خواهند داشت به میزان 5/2 برابر به میانگین سرانه کل کشور نزدیک می شود.

 مناطق و محلات فاقد مسجد

 وی با اعلام محلاتی که در کل شهر تهران فاقد مسجد هستند، گفت: محله درکه درمنطقه 1 با جمعیت 1215 نفر، محلات بوعلی،چوبتراش و خرمرودی در منطقه 2 به ترتیب با جمعیت  6782 و 12151 و 11197 نفر، محله سیدخندان (ارسباران) در منطقه 3 با جمعیت 15088 نفر،محلات  ارم و شهرزیبا در منطقه 5 به ترتیب با جمعیت  22930 و 4491 نفر، محلا ت فاطمی، قائم مقام، سنایی و گاندی در منطقه 6 به ترتیب با جمعیت 20921 و 11016 و 3922  نفر، محله زرکش در منطقه 8 با جمعیت  22415 نفر، محله بوستان ولایت در منطقه 19 با جمعیت  157 نفر، محلات جاده نظامی، باروت کوبی و شاه آباد در منطقه 20 به ترتیب با جمعیت نامشخص، 25 و 39696 نفر، محلات باشگاه نفت و تهرانسر مرکزی در منطقه 21 به ترتیب با جمعیت 18973 و 17614 نفر و محله شهرک شهید باقری در منطقه 22 با جمعیت 349 نفر فاقد مسجد هستند.

۶ مهر ۱۳۹۳ ۱۳:۰۹
شبستان |

اظهار نظر

ایمیل را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید