پایگاه تخصصی مسجد / جلال حیران‌نیا: مجموعه مسجد ائمه بقیع(ع) به منظور تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری و رسیدن به ایده‌آل مسجد طراز اسلامی اقدام به ارائه سند چشم انداز پنج ساله کرده است. در این سند اهداف بلند مدت و چرایی تنظیم چنین سندی به شرح آمده است. به منظور تبیین چگونگی همکاری امام جماعت این مسجد و هیات امناء و مامومین، پایگاه تخصصی مسجد گفت‌وگویی با حجت الاسلام رحمت ا... تسلیمی امام جماعت مسجد ائمه بقیع(ع) انجام داده است که درادامه می‌آید.
*اهداف تنظیم و انتشار چنین سندی چه بود و چه فرآیندی طی شد تا چنین سندی ارائه شود؟
هدف مجموعه مسجد ائمه بقیع(ع) در این سند ارائه یک نقشه راه بود، که مشخص شود که در پنج سال آینده مسجد ائمه بقیع(ع) قرار است در آینده در چه جایگاهی قرار بگیرد.
در بسیاری از فعالیت هایی که برای مساجد انجام می‌شود هدف‌گذاری و بخصوص هدف‌گذاری بلند مدت مورد توجه قرار نمی‌گیرد. بسیاری از کارها در مساجد به صورت مقطعی و موردی انجام می‌شود و با توجه به مقتضیات و مناسبت‌ها برنامه‌ریزی می‌شود.
کاری که دراین مجموعه در حال انجام است، یک کار مداوم و هدفمند است تا درطی این دوران مسجد ائمه بقیع(ع) را به نقطه‌هایی که مدنظر مجموعه است برساند.
*با توجه به اشاره سند به رسیدن مسجد ائمه بقیع(ع) به طراز اسلامی، در نظر شما به عنوان یک امام جماعت، مسجد طراز چگونه مسجدی است؟
مسجد طراز مسجدی است که خصوصیات آن، نشانه‌ها و خواسته‌هایی است که مورد توجه و تأیید مقام معظم رهبری باشد. در کلام مقام معظم هبری مسجد کانون فرهنگی اهلِ محل است. لذا هدف و خواسته مجموعه مسجد ائمه بقیع(ع) این است که این مسجد کانون و تکیه گاه مستحکمی برای مردم واهالی محل باشد.
برای رسیدن به این کانون و تکیه گاه، مسائل اجتماعی و فرهنگی و همچنین مساله سلامت جسم و روح اهالی مسجد مد نظر قرار گرفته است. برای این منظور هم پزشک در مسجد برای ویزیت حضور پیدا می‌کند و هم مشاور کودک و مشاور تحصیلی برای ارائه مشاوره به اهالی در مسجد حضور پیدا می کنند.
*در سند چشم انداز مسجد ائمه بقیع(ع) به «کار مدبرانه و جمعی» اشاره شده است، منظور از این جمع چه کسانی هستند؟ به عبارت دیگر در تنظیم این سند، از چه کسانی مشورت و کمک گرفته شده است؟
در این جمع هیأت امناء و مامومین و قشر جوان مسجدی حضور داشتند. اما کار مهمی که در این میان صورت گرفته است، استفاده از تجربه و نظرات کسانی بود که در فضای فکری و فیزیکی مسجد ائمه بقیع(ع) حضور نداشتند ولی صاحب ذوق و فکری نو بودند.
همچنین در این هم اندیشی از مدیران مدارس ناحیه و بخصوص اطراف مسجد استفاده شد. مدیران مدارس با حضور در مسجد ائمه بقیع(ع) نظرات و طرح‌های خود را برای استفاده در سند چشم انداز ارائه دادند تا این طرح‌ها و ایده‌ها در قالب مسجد به مرحله عملیاتی برسند.
در تنظیم سند راه و سند چشم انداز، از نظرات حوزویان نیز استفاده شد. کسانی که در حوزه مسجد دغدغه داشته و می‌توانستند در پیشبرد تنظیم سند چشم انداز، مجموعه مسجد ائمه بقیع(ع) را یاری کنند.
*در این سند چه کلید واژه‌هایی مدنظر بود؟
کلید واژه‌هایی که در این سند استفاده شد بطور کلی کلید واژه‌هایی بود که در بحث مسجد طراز اسلامی مدنظر مقام معظم رهبری بود. در این سند سعی شد تا با خواسته‌های مقام معظم رهبری در حوزه مسجد، به صورت عملیاتی و اجرایی برخورد شود.
درحال حاضر مجموعه مسجد ائمه بقیع(ع) مشغول تنظیم سند راه است. سند راهی که برای عملیاتی کردن سند چشم انداز استفاده می‌شود. به موجب این سند قرار است مسجد ائمه بقیع(ع)، مسجدی شود تا جوانان و نوجوانان به بهترین نحو از فضای ایجاد شده استفاده کنند. برای رسیدن به این نقطه تعاریف و هدف‌هایی ترسیم شده است که اگر به سمت آنها حرکت کنیم میتوانیم به نقطه مدنظر در سال 1401 برسیم.
*نقش قشر جوان مسجدی در تنظیم و اهداف سند چشم انداز چگونه است؟
نقش جوانان در مسجد ائمه بقیع(ع) بسیار پررنگ است. در این مورد، ایده‌ها و نظرات جوانان بیش از هر چیز مدنظر بوده است. چون اصولا ترسیم چنین هدفی با نگاه به آینده جوانان امکان پذیر است.
در مسجد ائمه بقیع(ع) نزدیک به 50 جوان مسجدی بصورت ثابت حضور دارند. با این حال در مورد سند چشم انداز، تنها به نظرات آنها بسنده نکرده و از نظرات دیگران جوانان برای تنظیم سند چشم اندازو سند نقشه راه استفاده شد.
یکی از کارهای خاصی که دراین مسجد انجام می‌شود، ثبت حضور نوجوانان و جوانان بعد از نماز مغرب و عشاء است. همچنین از داشته‌ها و توانمندی‌های جوانان در نقشه راه و سند چشم انداز استفاده شده است. با صحبت و مشورت با آنها انتظاراتشان را در پیشبرد هرچه بهتر نقشه راه و سند چشم انداز لحاظ شد.
به عنوان مثال در ماه گذشته برای مسابقات ایام دهه فجر نزدیک به یک میلیون تومان هدیه و جایزه به نوجوانان و جوانان مسجد ائمه بقیع(ع) اهدا شد که نظرات خود آنها را در خرید این هدیه‌ها مد نظر قرار گرفت. لذا نظرات آنها همیشه برای مجموعه مسجد ائمه بقیع(ع) مهم و محترم بوده است.
*در سند چشم انداز مسجد ائمه بقیع(ع)، به مساله توسعه مسجد اشاره شده است. این توسعه را چگونه تببین می‌کنید؟ آیا توسعه فیزیکی مدنظر است؟
اگر نیاز به توسعه فیزیکی در مسجد احساس شود. قطعا هم در نقشه راه و هم در سند چشم انداز پیش بینی آن شده است. با اینکه شرایط مالی در منطقه مسجد ائمه بقیع(ع) ضعیف است ولی اگر چنین نیازی احساس شود، هیات امناء و مردم با جان و دل هزینه آن‌را قبول می‌کنند همانگونه که تا کنون این مسائل را حل کردند.
اما منظور از توسعه به تنهایی توسعه فیزیکی نیست. منظور از توسعه علاوه بر بحث فیزیکی ایجاد فضایی است که نمازگزار هنگام ورود به آن احساس امنیت و آرامشِ روحی و روانی کند.
مسجد ائمه بقیع(ع) در سند چشم انداز باید به جایی برسد که از هرلحاظ الگویی مناسب برای دیگر مساجد باشد. لذا مفهوم توسعه در این سند گستردگی دارد. به عنوان مثال، با اینکه هم اکنون تعداد نمازگزاران در این مسجد، در سطح ناحیه بی‌نظیر است ولی افزایش تعداد نمازگزار با روش‌های سند راه، یکی دیگر از مفاهیم توسعه در سند است.
اکنون نیز این مسجد به لحاظ معماری مسجدی زیبا است. مسجد ائمه بقیع(ع) هم اکنون دارای فضایی پرشور و نشاط است. اکنون نیز فضایی فراهم است که وقتی یک جوان در مسجد حضور می‌یابد به راحتی جذب شود و استفاده کند. بطورکلی افزایش مادی و معنوی تمام موارد ذکر شده را می توان مفهوم توسعه در این سند قلمداد کرد.
برای در یافت نسخه الکترونیکی سند چشم انداز 5 ساله مسجد ائمه بقیع(ع) از لینک زیر استفاده کنید.