به گزارش پایگاه تخصصی مسجد، مسجد احمد بن طولون سومین مسجد شهر قاهره از لحاظ مساحت است، این مسجد به علت حفظ ظاهر قدیمی اش، قدیمی ترین اثر تاریخی قاهره به شمار می رود.
مسجد ابن طولون بر بالای صخره ای بزرگ بنا شده و از مساجد معلق به شمار می آید و یکی از بزرگترین مساجد مصر از حیث مساحت است. به تقلید از معماری مساجد عباسی ها به ویژه مسجد سامراء در عراق به شکل مربع ساخته شده است. در حال حاضر این مسجد در میدان احمد بن طولون در منطقه «السیده زینب» در جنوب قاهره واقع شده است و دیواره های غربی آن با مسجد «صرغتمش الناصری» و از سمت شرق نیاز با موزه «جابر اندرسون» همجوار است.
مؤسس این مسجد احمد بن طولون بنیانگذار دولت طولونی ها در مصر و شام است که اصالت وی به قبیله ای در ترکیه می رسد. خانواده وی در بخارا سکونت داشتند.
مؤرخان در مورد شخصیت مهندس این مسجد اختلاف نظردارند. برخی این احتمال را داده اند که فردی مسیحی به نام «سعید بن کاتب الفرغانی» بوده است. اما گروهی دیگر از مؤرخان بر این باورند که مهندس این مسجد مسیحی نبوده بلکه فردی عراقی بوده که آن را همانند مسجد سامراء طراحی کرده است. در ساخت این مسجد از ستون های مرمر استفاده نشده و به جای آن آجر به کار رفته است.
در ساخت این مسجد از خاک رس استفاده شده و بر روی کوهی به نام «یشکر» ساخته شده است. شیوه طراحی آن همانند مساجد جامع و دارای صحنی بزرگ است که رواق هایی در دور تا داور صحن قرار گرفته است.
این مسجد بارها مرمت و بازسازی شده است. در سال 986 میلادی و در زمان العزیز بالله خلیفه فاطمی دچار آتش سوزی شد. سال 995 میلادی گنبدی جدید برای مسجد ساخته شد، ولی این بازسازی از گزند حوادث دوره های مختلف در امان نماند. در سال 1131 میلادی «حافظ لدین الله» از خلفای عباسی مسجد را بار دیگر این مسجد را مرمت کرد.
در سال 2014 میلادی این مسجد مورد سرقت واقع شد و آثار قدیمی آن که از جنبس مس بود و همچنین در منبر آن که نقوش اسلامی دوران مملوکی ها بر آن نقش بسته بود، به سرقت رفت.
این مسجد یکی از جاذبه های گردشگری مصر به شمار می رود و یکی از برجسته ترین آثار باستانی است که گردشگران زیادی از آن بازدید می کنند.
