مسجد مکانی است که رنگ نمی‌پذیرد و به گروه خاصی تعلق نمی‌گیرد. اصل ایمان برای ورود به خانه الهی کافی است چنانچه تنها تقوا در کلام الهی معیار سنجش انسان‌هاست. بسیاری از مساجد در حوزه جغرافیایی خود توانسته‌اند ظرفی برای تحقق ارزش‌های عالیه اسلامی باشند. یکی از این ارزش‌ها لزوم وحدت و یکپارچگی امت مسلمان است.
مسجد وحدت‌آفرین رنگ‌ها و نزادها را کنار می‌زند و مخاطبین خویش را بر اساس ایمان و تقوا می‌پذیرد. تاسیس مسجد در مکان‌هایی که مسلمانان از قومیت‌های مختلف در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند می‌تواند بستری برای وحدت و همدلی ایشان، همچنین ضمانتی برای اجرای دستورات اسلامی در حوزه اجتماعی و سیاسی جامعه باشد. یک نمونه از چنین مساجدی، مسجد رنگونیها در آبادان است:
شناسنامه
نام: رنگونیها
متولی: شیخ الرشید مندل
سال ساخت: 1300 هجری شمسی
مکان ساخت: جنوب غرب پالایشگاه نفتی آبادان، مجاورت اروندرود
ویژگی‌های مسجد
شاهکار معماری در استفاده از رنگ‌های متنوع
ایده‌های مسجد
تجلی‌گاه وحدت در نقطه صفر مرزی
در جنوب غربی پالایشگاه آبادان، در ابتدای جاده آبادان به خرمشهر و در مجاورت اروندرود در نقطه صفری مسجدی بنا شده است که معماری رنگ گونه‌اش هر عابر و رهگذری را به سوی خویش جذب می‌کند. "رنگونیها" تنها نامی نیست که به خاطر معماری رنگین به این مسجد داده باشند، بلکه نشان از مردمانی دارند که از منطقه رنگون میانمار برمه در هند بدین جا مهاجرت کرده بودند تا در صنایع نفت ایران کار کنند.
وقتی "مندل صاحب"، بنای ساخت مسجد را گذاشت همه مهاجرین حتی مسلمانان ایرانی اعم از سنی و شیعه در ساخت و تکمیل مسجد همکاری کردند و مسجد که در محیط صنعتی بنا شده بود، تبدیل به تجلی‌گاه وحدت در نقطه صفر مرزی شد. مسجد رنگونی محل عبادت عموم مسلمانان از اهل‌سنت آبادان گرفته تا مهاجرین هندی، پاکستانی ایرانیان بلوچ بوده است و علاوه بر اقامه نمازهای روزانه و نمازهای جمعه، نماز عیدفطر، عیدقربان و مراسم سالروز بعثت پیامبر هم در آن برگزار می‌شده است. همچنین مسجد محلی برای آموزش قرآن به کودکان بوده است.
نشانه دیگر این وحدت را می‌توان در ائمه جماعات این مسجد جستجو کرد که از میان قوام مختلف منطقه انتخاب شده‌اند. اولین امام جماعت مسجدی فردی ایرانی از اهالی فارس بود و بعد از وی، حاج ملا شعبان هندوستانی، سپس مولوی مختار زهی، مولوی ریگی بلوچ، مولوی قادری، مولوی علاء‌الدین از اهالی بنگلادش، هر یک برای مدتی عهده‌دار مسجد بوده‌اند.
نمایش مفاهیم اسلامی در چهارچوب معماری
یکی از ویژگی‌های بارز مسجد، محراب گلگونه‌ای است که به شیوه خاصی آن را پرداخته‌اند. محراب در میان انبوهی از اشکال هندسی و نقوش اسلیمی، مزین گشته است. رنگ‌های گوناگون و طرح‌های نقش‌های بسته بر دیواره‌های محراب، نمادی از بهشت برین است.
ترفندی برای استحکام مسجد
مسجد رنگونیها از مصالح خاصی ساخته شده است و تمامی رنگ‌ها و طرح‌های نگاره‌های آن از هندوستان آورده شده است. بنای مسجد آجری، از ملات آهک و گل محکم است. یکی از کارهایی که موجب شده تا مسجد از رطوبت ناشی از رودخانه محفوظ بماند و استحکام داشته باشد، ایجاد دو تونل هوایی و بنای مسجد بر آنهاست.