حجت الاسلام و المسلمین عظیمی معتقد است شاید یک روحانی بتواند در یک سازمان و یا نهاد به اقامه نماز بپردازد اما جایگاه تبلیغ دین در مسجد است.
به گزارش محراب(پایگاه اطلاع رسانی مرکز رسیدگی به امور مساجد) حجت الاسلام و المسلمین اسماعیل عظیمی، امام جماعت مسجد موسی ابن جعفر(ع) اهل کاشان است و صاحب دو فرزند. وی دوازده سال است در این مسجد مشغول به فعالیت است و فرزند و همسر وی علاوه بر اینکه از فعالان فرهنگی مسجد میباشند، در حوزه علمیه مشغول به تحصیل هستند.
وی که در اجلاس روز جهانی مسجد به عنوان امام جماعت منتخب شناخته شد، سال هاست این مسجد را به یکی از کانونهای فرهنگی و مذهبی در محله سبلان تبدیل کرده است.
مشروح گفتگوی خبرنگار محراب با وی را میخوانید:
مسجد امام موسی ابن جعفر (ع) در منطقه 7 تهران و در محله سبلان قرار دارد. این مسجد که ۵۳ سال است فعالیت میکند در سال ۸۴ به طور کامل تخریب شد و در مدت سه سال به طور کامل بازسازی شد. در ساخت دوباره بنای مسجد حدود یک میلیارد و ششصد میلیون تومان هزینه شد که از این مبلغ ارگانها و نهادها تنها صد و پنجاه میلیون تومان کمک کردند و بقیه از کمکها مردمی تهیه شد.
راز تاثیر گذاری این مسجد
راز تاثیر گذاری این مسجد حضور گسترده مردم است و در واقع از آنجا که خود مردم در ساخت این مسجد مشارکت جدی داشتند در اجرای برنامهها هم حضور پررنگ دارند. هنگامی که قرار شد مسجد بازسازی شود خانوادهها هر کدام در حد توان خود از تهیه آجر تا خرید فرش کمک کردند. در آن روزها حدود نیم کیلو طلا جمع شد. حتی پنج حلقه طلا که بعضی از آنها چند ده ساله بودند نیز برای بازسازی مسجد اهدا شد.
در این مسجد بزرگانی چون حجت الاسلام و المسلمین مکی و حجت الاسلام و السملین موسوی خراسانی حضور داشتند. در شبهایی که مراسم ویژه در مسجد برگزار میشود حضور جوانان در خیابانها و کوچههای اطراف چشمگیر است. این منطقه به لحاظ ویژگیهای اجتماعی آسیبهای خاص خود را دارد اما این مسجد به خاطر محوری بودن توانسته است مردم را جذب کند.
از ابتدا می دانستم این مسجد ظرفیت های بسیاری دارد
در روزهایی که من در این مسجد به عنوان امام جماعت نایب بودم هرچند اختیاراتی نداشتم اما با توجه به پتانسیلهایی که این مسجد داشت احساس میکردم این مسجد میتواند نمازگزاران بیشتری را جذب کند.
در حال حاضر در دعای ندبه ما دویست نفر شرکت میکنند. روزهای جمعه دعای سمات با استقبال گسترده مردم روبرو میشود و هر روز هم بعد از نماز صبح زیارت عاشورا خوانده میشود.
نظم و نظافت دو عامل مهم در جذب مردم به مسجد است
مسجد ما یکی از مساجدی است که در آن هر سه وقت نماز جماعت خوانده میشود اما متاسفانه برخی مساجد هستند که به طور مرتب نماز خوانده نمیشود. در نماز صبح این مسجد حداقل سی نفر شرکت میکنند و همانطور که گفتم بعد از آن همه نمازگزاران زیارت عاشورا میخوانند و مهمتر اینکه باید در مسجد نظم حاکم باشد به خصوص در اقامه نماز. ما در مسجد به محض اینکه اذان گفته میشود نماز جماعت را اقامه میکنیم. بنده به امام جماعت نایب هم که ظهرها در مسجد نماز میخواند گفتهام که نباید مردم مدام منتظر امام جماعت باشند تا برای نماز در مسجد حاضر شود. این دلواپسی مردم موجب میشود که تعداد نمازگزارن در مسجد ریزش پیدا کند. با توجه به اینکه مردم گرفتاریهای زیادی دارند و نمیتوانند فرصت زیادی را در مسجد سپری کنند و این را بارها تذکر دادهام.
بعد از نظم امام جماعت موضوع نظافت بسیار مهم است. همه مردم در خانههای خودشان نظافت را رعایت میکنند اگر این مورد در مساجد رعایت نشود مردم ذوق و شوقی پیدا نمیکنند و این دو از سنت اهل بیت (ع) هستند. برخی از مساجد نظافت را رعایت نمیکنند و مثلا چندین ماه از مراسم خاصی گذشته است اما بنرها و کتیبههای مربوط به آن مراسم در مسجد مانده است. به عبارت دیگر اگر در مسجدی نظم و نظافت رعایت شود مردم خود به خود به مسجد روی خواهند آورد. به خصوص اینکه جوانان ما که یک سوم نمازگزاران را تشکیل میدهند و دانش آموز و یا دانشجو هستند، به این مسایل بسیار حساساند.
برای نونهالان، نوجوانان و جوانان برنامه های جداگانه ای داریم
ما در مسجد برای نونهالان، نوجوانان و جوانان برنامههای جداگانهای داریم. برای نونهالان کلاسهای نقاشی و قصه گویی برگزار میشود که معمولا زمان آن نیم ساعت قبل از نماز است. برای نوجوانان کلاسهای قصههای قرآنی برگزار میکنیم و برای جوانان هم امکانات ورزشی فراهم شده و بچهها با حضور مربی فعالیتهای ورزشی دارند.
در فصل تابستان هم اردوهای زیادی را برای کودکان و نوجوانان برگزار میکنیم و من خودم هم با بچهها بازی میکنم. شاید خیلی از این بچهها به هر دلیلی حاضر نباشند پای منبر من بنشینند به خاطر همین من تلاش میکنم تا در اردوها و برنامههای مختلف مسایل و موضوعات فرهنگی و مذهبی را برای بچهها تشریح کنم.
برای دختر خانمها هم واحد فرهنگی مسجد کلاسهای سفره آرایی، بافتنی، قصه گویی و نقاشی برگزار میکند و حدود هفتاد تا هشتاد دختر بچه در نماز ما حضور دارند که در هنگام نماز به طور منظم در صفها پخش میشوند.
هیئت امنای ما با حضور کودکان در مسجد مشکل ندارند اما بالاخره افراد مسن گاهی اعتراض داشتهاند که من تلاش کردهام تا این موضوع را در مسجد جا بیندازم و نمازگزاران هم پذیرفتهاند که بچهها باید در مسجد باشند اگر چه سروصدا هم میکنند. البته یک مربی را برای منظم کردن بچهها گذاشتهایم که در حین برگزاری نماز کودکان را در صفها پخش کند.
مسجد جایگاه تبلیغ است
خانواده بنده متدین بودند و خانواده شهید هستیم و بین پنج برادر قرعه به نام من افتاد که طلبه شوم. من وقتی که طلبه شدم خیلی دوست داشتم وظیفه خودم را در قبال اسلام انجام ده و در مسجد فعالیت کنم هرچند در ماههای خاص مانند رمضان و محرم در روستاها به تبلیغ میپرداختم اما نکته مهم این است که جایگاه یک روحانی و مبلغ مسجد است. شاید یک روحانی بتواند در یک سازمان و یا نهاد به اقامه نماز بپردازد اما جایگاه تبلیغ دین در مسجد است تا بتواند جوانان و مردم را جذب کند.
شوراهای نواحی و محلات از برنامه های مفید امور مساجد است
برنامههایی که ذکر شد در مسجد ما برگزار میشود اما همواره درصدد این بودیم که این برنامهها را بسط بدهیم. البته برای این کار مرکز رسیدگی به امور مساجد یک طراحی خوب داشت و آن هم راه اندازی شوراهای نواحی، مناطق و محلات بود که باعث شد ارتباط بین مساجد مستحکمتر از گذشته شود. بعد از تشکیل شورا بسیاری از برنامههای موفق به مساجد دیگر نیز سرایت پیدا کرد.
در هفته چهار شب برنامه تفسیر قرآن داریم
در مورد برنامههای مسجد باید بگویم که ما در هر سه وقت نماز جماعت توسط امام جماعت داریم. علاوه براین برای برادران، خواهران و جوانان هر کدام برنامههای خاص خودشان برگزار میشود. شب جمعهها دعای کمیل با حضور پرشور مردم برگزار میشود. دعای توسل و ندبه و سمات و زیارت عاشورا هم از برنامههای دایمی در مسجد هستند. علاوه بر این چهار شب بعد از نماز بنده چند خطی از تفسیر قرآن را میگویم که البته بنابر توصیههای مقام معظم رهبری پیش از تفسیر، تلاوت قرآن به همراه ترجمه فارسی آن انجام میشود.
سی حافظ قرآن در مسجد داریم
مهمتر از همه با توجه به اینکه مسجد جایگاه قرآن است و مقام معظم رهبری هم بارها تاکید فرمودهاند که در کشور ما باید ده میلیون حافظ قرآن داشته باشیم در مساجد کلاس حفظ قرآن برگزار کردهایم که تا به حال ۲۵ نفر از خواهران خانه دار 9 جز قرآن را حفظ شدهاند. از بین دختران جوان ما هم حدود ۵ نفر چهار جزء قرآن را حفظ هستند که البته امور مساجد هم باید از این کلاسها حمایت کند.
برای حفظ قرآن در مساجد کم کاری شده است و البته این کلاسها هزینه دارد که برای مساجدی مانند ما که هیچ رغبهای ندارد، تامین همین هزینههای اندک دشوار است. علاوه بر این کلاسها که برای خانمها برگزار میشود، ماهی یک مرتبه خانمهای مسجدی را به پارکهای مختص بانوان میبریم که بسیار مورد استقبال قرار گرفته است.
اردو برای همه نمازگزاران نیز در مناسبتهای مختلف مانند حسینیه جماران و یا مرقد امام (ره) و مسجد جمکران میگذاریم که این با هم بودن موجب الفت و انس نمازگزاران میشود.
در سال چندین بار سخنرانان و مداحان مشهور را دعوت می کنیم
همه اینها راههای جذب است که هر کدام اقشار مختلفی را جذب میکند. ما در طول سال سخنرانهای برتر مانند حجت الاسلام و المسلیمن انصاریان و مداحان مشهور مانند آقای سماواتی، آهنگران و طاهری را دعوت میکنیم که همین باعث جذب بیشتر شده است.
از این گذشته در همه مناسبات ما برنامههای ویژهای به همراه سخنرانی و مداحی داریم که البته قبل از برگزاری این برنامهها به حدود شش هزار نفر از اطرافیان مسجد اطلاع رسانی میکنیم.
اردوهای ما بدون برنامه ریزی و جهت گیری فرهنگی نیست
در اردوها و برنامههای زیارتی و سیاحتی که برپا میشود مربیان فرهنگی و مداحان هم نمازگزاران را همراهی میکنند و این نیست که برنامهها بدون جهت دهی و برنامه ریزی باشد.
ابتدای سال تحصیلی برنامه های مسجد را در مدارس اعلام می کنیم
اطراف مسجد ما سه مدرسه ابتدایی وجود دارد که ما با این مدارس ارتباط داریم. در ابتدای سال تحصیلی اولین جلسه را با اولیا و مربیان و مسئولین مدارس برگزار میکنیم و برنامههای مساجد را تشریح میکنیم و در طول سال هم با مدارس ارتباط داریم و بعضا بنده در مدارس نماز جماعت برگزار میکنم. علاوه براین چند روز در سال به اطعام پسران و دختران اختصاص میدهیم و از دانش آموزان دعوت میکنیم نماز جماعت را در مسجد برگزار کنند. همچنین سالهاست جشن تکلیف دانش آموزان را در مسجد برگزار کردهایم.
در پایان باید بگویم که زیباترین و ارزشمندترین تصویر در ذهن من شکوه صفوف فشرده نمازگزارن در حین برگزاری نماز جماعت در مسجد است.