ما برای دنیای مجازی و زندگی در آن، خلق نشده‌ایم. این فضا آمده است تا ما را در فضای واقعی و امور مرتبط با آن، یاری رساند، نه اینکه برای ما روابط اجتماعی کاذب را به وجود آورد.
«بسم الله الرحمن الرحیم»
«آمادگی دفاعی در فضای مجازی»
ایجاد انگیزه
با مطالعه آماری کوتاهی درباره فضای مجازی، متوجه می‌شویم که:
ده کلمه اول جستجو شده اینترنتی در دنیا عبارت‌اند از:«فیس‌بوک»، «یوتیوب»، «فری»، «یو»، «هات میل»، «یاهو»، «جیمیل»، «میل»، «ویدیو»
ده کلمه اول جستجو شده اینترنتی در ایران عبارت‌اند از:«دانلود»، «عکس»، «آهنگ»، «ایران»، «آهنگ»، «دانلود آهنگ»، «بازی»، «گوگل»، «یاهو»
صد فیلم اول یوتیوب در دنیا که بیش از 73 میلیارد بار دیده شده عبارت‌اند از: 87 ویدیو موزیک، 4 تا تخم‌مرغ شانسی، 3 تا آموزش با موسیقی به کودکان و ...
صد صفحه اول فیس‌بوک در جهان:خواننده و بازیگر 50 صفحه، سرگرمی و رسانه 25 صفحه، ورزشی 13 صفحه، برند تجاری 11 صفحه، سیاسی یک صفحه (اوباما)
صد صفحه اول فیس‌بوک در ایران: خواننده و بازیگر 53 صفحه، سرگرمی و رسانه 37 صفحه، ورزشی 5 صفحه، سیاسی 2 صفحه (ظریف و شریعتی)، شعر 2 صفحه (فروغ فرخزاد، سهراب سپهری)، خبر 1 صفحه سایت بروز رسانی
در تلگرام کدام کانال‌ها و گروه‌ها به ترتیب مشتری بیشتری دارند:
الف) کانال‌ها و گروه‌های سرگرمی شامل کلیپ‌های طنز و مطالب هجو؛
ب) کانال‌ها و گروه‌های مستهجن و مبتذل؛
ج) کانال‌ها و گروه‌های خبری؛
د) کانال‌ها و گروه‌های مذهبی؛
در تلگرام کدام مطالب و کلیپ‌ها بیشتر دیده می‌شود و به اشتراک گذاشته می‌شود.
الف) رقص بیش از پنج میلیون اشتراک؛
ب) موسیقی بیش از یک میلیون اشتراک؛
ج) مطالب و کلیپ‌های سرگرمی بیش از نهصد هزار اشتراک؛
د) اخبار خاص بیش از سیصد هزار اشتراک؛
ه) مطالب و کلیپ‌های دینی بیش از صد و پنجاه هزار اشتراک
بیش از یک میلیارد و هفتصد و پنج میلیون نفر در دنیا بازی می‌کنند، بیست و پنج میلیون نفر ایرانی روزی به طور متوسط یک و نیم ساعت بازی می‌کنند.
محبوب‌ترین بازی که در ایران و جهان انجام شده بازی «gta» است که این بازی تمام مؤلفه‌های ضد بشری و ضد دینی در آن وجود دارد و نه تنها هیچ مؤلفه دینی در آن نیست که هیچ کار بشردوستانه هم در آن وجود ندارد و این بازی کارهای و مؤلفه‌های زیر را آموزش می‌دهد: «شیوه ترور»، «شکنجه و قتل»، «شیوه سرقت»، «شیوه مبادله مواد مخدر»، «آموزش ارتباط نامشروع»، «شکستن حریم خصوصی دیگران»، «ولنگاری و تنبلی»، «بی‌احترامی به پدر و مادر»
بیش از 80 درصد متخصصین طبق تحقیقات و بررسی‌های خود به این نتیجه رسیده‌اند که به دلیل پائین بودن سطح امنیتی سراچه‌هایی که شبکه‌های اجتماعی بر روی آنها قرار دارند، هکرها به راحتی می‌توانند به حریم خصوصی کاربران وارد شوند.
به نظر شما چرا استکبار جهانی کشور ما را در شبکه‌های اجتماعی، موتورهای جستجو، صندوق پست الکترونیک، سایت‌های غیرعلمی و ... تحریم نمی‌کند؟
به نظر شما چرا برنامه‌های ارتباطی همچون «whats app، telegram» و «viber» و ... با اینکه هرگز دست به تبلیغ جهت تأمین مالی نمی‌زنند و هزینه‌های بسیار گزافی برای راه‌اندازی، نگهداری اطلاعات، حقوق کارمندان، خرید سخت‌افزار و نرم‌افزار و ... دارند، به صورت کاملاً رایگان در اختیار ما قرار می‌گیرد؟
به نظر شما با این آمار و ارقام و مطالبی که ذکر شد، نیازمند انقلاب اسلامی دیگری در فضای مجازی نیستیم؟ آیا این فضا به آمادگی دفاعی نیاز ندارد؟ چگونه باید در این فضا امنیت اخلاقی و فرهنگی ایجاد کنیم؟
متن و محتوا
دهکده جهانی
با شروع هزاره سوم، شاهد تحولات شگرف فناوری و تأثیرات فرهنگی، اجتماعی و حرفه‌ای ناشی از آن شده‌ایم. «انقلاب الکترونیک»، «انفجار اطلاعات» و «انقلاب رایانه‌ای»، تفاوت کمی و کیفی بسیاری را در جهان نسبت به دو دهه پیش با خود به همراه آورده است و آن تبدیل جهان به یک کلبه واحد است. در این میان چالش‌انگیزترین، جذاب‌ترین و مهمترین تحولات، تحولاتی است که در زمینه رایانه و اطلاع‌رسانی و فضای مجازی صورت گرفته است.
گسترش استفاده از اینترنت با تمامی جنبه‌های زندگی از جمله مدرسه، محل کار، خدمات بانکی، تجارت، پرداخت مالیات و حتی رأی‌گیری تلفیق شده است.
مهمترین تغییراتی که این فناوری به وجود آورده به وسیله «مارشال مک لوهان» در یک عبارت خلاصه شده است و آن تبدیل جهان به یک دهکده جهانی است.
دلایلی وجود دارد که ثابت می‌کند ما نیازمند یک انقلاب اسلامی دیگری در فضای مجازی هستیم.
الف) اعتیاد اینترنتی
ماهیت اینترنت و فضای مجازی عملاً پر کردن وقت افراد به هر وسیله و امکان است و اساساً جهتی لیبرالی دارد و دائماً افراد را با انگیزه اقتصادی به سمت سایت‌های مختلف سوق می‌دهد و عملاً ارزش افزوده برای صاحبان اصلی اینترنت ایجاد می‌کنند.
اینترنت، عملاً فضایی فراهم کرده که تحت عنوان «اعتیاد اینترنتی» شایع شده است و مستقیماً به دلیل انگیزه و منافع مدیران اصلی اینترنت که ذیل آژانس امنیت ملی آمریکا (ان.اس.ای) اداره می‌شود مدلی طراحی شده که افراد تهییج شوند و به نوعی وبگردی که منجر به ولگردی هم می‌شود، مبتلا گردند.
مشکل اعتیاد اینترنتی از عوارض زندگی در دنیای متمدن است. اعتیاد اینترنتی مانند اعتیاد به مواد مخدر به تدریج زندگی فرد را فلج می‌کند به این ترتیب که فرد هر روز وقت بیشتری را نسبت به روز گذشته به آن اختصاص دهد و اولویت زندگی خود را جست‌وجو در اینترنت ببیند. به تدریج اینترنت بخش عمده شبانه‌روز کاربر را به خود اختصاص می‌دهد و او را از زندگی واقعی دور می‌کند و او را از خور و خواب و تحرک دور می‌کند. اگر این فرد به علتی نتواند به کار با اینترنت بپردازد، عصبی، بی‌قرار و پرخاشگر می‌شود و به تدریج دستیابی به اینترنت، اولویت زندگی او می‌شود. تحصیل، زندگی خانوادگی، کار و دوستی‌ها به نفع اینترنت کنار گذاشته می‌شود و فرد به موجودی عاطل و باطل تبدیل می‌شود. هرچند این مشکل در جوامع غربی کمتر از جوامع شرقی به چشم می‌خورد علت این هم به ارائه اینترنت به درون جامعه به همراه یک برنامه مدون و پایدار و طبق برنامه‌ریزی‌های قبلی برمی‌گردد.
عواقب اعتیاد به اینترنت
1. آسیب‌های جسمی
از نظر جسمی، اعتیاد به اینترنت سبب بی‌حرکتی کاربر می‌شود. او ساعت‌ها با پشت قوز کرده و گردن خم شده و چشمان ملتهب به صفحه نمایشگر چشم دوخته است. خستگی و حساسیت چشم، درد در عضلات و مفاصل، ضعف عضلانی، چاقی، دیابت، بیماری‌های عروق اکلیلی قلب و کبد چرب، ارمغان‌های مستقیم و غیرمستقیم جسمی برای معتادان به اینترنت است.
2. آسیب‌های روانی
خطر دیگری که از منظر روانی، کاربران افراطی رایانه و اینترنت را تهدید می‌کند، بیگانه شدن تدریجی نسبت به روابط و عواطف انسانی است. به ویژه در مورد کودکان و نوجوانان، آسیب‌پذیری نسبت به بازی‌های کامپیوتری خشن بیشتر است و بدآموزی از این بازی‌ها یا امکانات انحرافی دیگر موجود در اینترنت آنان را از روابط انسانی غافل می‌کند به نحوی که توانایی تماس با انسان‌های دیگر را از دست می‌دهند و به موجوداتی منزوی و گوشه‌گیر و پرخاشگر تبدیل می‌شوند.
3. آسیب‌های اجتماعی
پراکندن اطلاعات نادرست، کلاهبرداری اینترنتی، آگهی‌های فریبکارانه برای تشویق به خرید داروها و کالاهای خطرناک، حوادث رانندگی و شغلی که توسط کاربران اینترنتی خواب‌آلوده به بار می‌آید و ناشی از وبگردی در شب‌ها و فقدان استراحت کافی، فقدان کارایی تحصیلی و شغلی در معتادان به اینترنت و ... از آسیب‌های اجتماعی اعتیاد اینترنتی می‌باشد.
ب) دسترسی به اطلاعات
هر فناوری به‌طور ذاتی نه خوب است و نه بد، بلکه استفاده‌ای که از آن می‌شود، ممکن است در جهت خوب یا بد باشد. تلفن می‌تواند در خدمت اطلاع‌رسانی سریع، کارکرد مثبت داشته باشد یا در صورت ایجاد مزاحمت تلفنی، کارکرد آن منفی باشدک
اینترنت نیز به ظاهر چنین است و می‌تواند برای تسریع در آموزش و پژوهش و آگاهی استفاده شود یا به عنوان وسیله وقت‌گذرانی یا بدآموزی یا پراکندن اخبار نادرست به کار رود؛ اما واقعیت آن است که اینترنت مخاطرات پنهانی دارد که در وسایل ارتباطی دیگر موجود نیست.
بر اساس مدارک و مستندات دقیق و صحیح، ایالت متحده آمریکا از اینترنت برای دسترسی به اطلاعات شخصی و عمومی و علمی، کاربران اینترنتی استفاده می‌کند و بعد از به دست آوردن اطلاعات، آنها را در اختیار شبکه‌ها و گروه‌های سیاسی و تروریسم قرار می‌دهد. این نکته مورد انتقاد صاحب‌نظران است و افکار آزاداندیشان جهان را نگران می‌کند. از این رو، سفارش شده تا هنگام استفاده از اینترنت، تا حد ممکن احتیاط کنیم.
امیرالمؤمنین علی(ع) فرمودند: «مَنْ نَامَ لَمْ یُنَمْ عَنْهُ»، آن‌وقتی که شما در سنگر خود به خواب رفته‌اید، خیال نکنید که سنگربان سنگر مقابل هم در خواب است. خیر! او متوجه شماست و منتظر است که بخواب بروید. برای ملت، خواب رفتن، بزرگ‌ترین دشمن است. سعدی در گلستان، درباره کسانی که سر کوهی بودند و دشمن آنها را تصرف کرد، چه شیرین و زیبا گفته است. او می‌گوید: نخستین دشمنی که بر آنان تاخت و تصرفشان کرد، خواب بود. نباید خواب بروید، اگر ملت به خواب رفت، می‌توانند همه کار با او انجام بدهند، نابودش کنند و هر چیزی را به او تزریق نمایند. باید بیدار بود، ملت ایران باید بیدار باشد.» ( بیانات مقام معظم رهبری (حفظه) در دیدار کارکنان ارتش، 27/1/ 1376.)
ج) سالم سازی فضای مجازی
امروزه سرویس‌های پایه مطمئن در بستر وب وجود ندارد؛ یعنی ما از سرویس‌های صهیونیستی استفاده می‌کنیم، پهنای باند اینترنت ما از آمریکا تأمین می‌شود و منبع تأمین بازدید و انتشار محتوای تولیدی ما نیز تارنمایی مثل گوگل است که به راحتی قله اعتقادی ما، یعنی عاشورا را مصادره به مطلوب صهیونیست‌ها می‌کند و این نکته را شما با جستجو تصویری کلمه شیعه و عاشورا و مقایسه آن با کلمه وهابی به راحتی می‌فهمید.
همان‌طور که باید در زمینه اقتصاد و فرهنگ حد و مرزها، واردات و صادرات و ... معلوم باشد در فضای مجازی نیز همانند فضای واقعی، نیازمند داشتن حد و مرز مشخص و معین شدن واردات و صادرات هستیم. یکی از بهترین راه‌های تحقق این هدف، استقلال و استفاده از برنامه‌ها و نرم‌افزارهای بومی است و بحمدلله در این زمینه نرم‌افزارهای متنوعی هم داریم «افسران، کلوپ، فیسنما، ویسگون، لنزور، آپارات، بیسفون، ساینا، چاپار، میهن میل و پست میل، یوز، سلام و پارسی جو و ...» فقط نیازمند حمایت‌هایی از ناحیه دولت برای تقویت زیرساخت‌های آنها وجود دارد.
فکر می‌کنم باید که تغییر کنیم حرف دل و این‌گونه تعبیر کنیم
این زمین بازی زمین ما نیست طراحی بازی که دست ما نیست
شاه اگر رفت با انقلاب امام شدیم رها از غرب و شرق جهان
تو دنیای مجازی هم همین است راهکار آن انقلاب نوین است
همت ما به قصد یاری باشد هر یکی از ما یک «شهریاری» باشد
باید بها دهیم به نخبه‌هایمان تا چیزهای خوب بیارند برایمان
بچه‌های خوش‌فکرِ حزب الهی وارد عرصه نبرد شوند با مدد الهی
یوز و چاپار جایگزین گوگل شوند زیرساخت‌های این فضا بومی شوند
بازی‌های معنادار و با محتوا بسازیم شرطش این هست قافیه را نبازیم
هر چند هوشیاری خانواده‌ها، نظارت آنان بر استفاده فرزند از اینترنت، تشویق روابط محبت‌آمیز خانوادگی، بودن افراد خانواده در کنار یکدیگر، رفتن به دامان طبیعت، ورزش و تحرک و حضور در مراسم و مجامع مذهبی و آموزش مهارت‌های تولید محتوا در فضای مجازی می‌تواند بخشی از این آسیب‌ها را کاهش دهد، اما در وهله اول دولت اسلامی باید فضای سالم و امنی برای فضای مجازی به وجود آورد و این فضای سالم به وجود نمی‌آید مگر اینکه انقلاب اسلامی دیگری در فضای مجازی صورت گیرد.
انقلاب اسلامی ایران، در بیست و دوم بهمن‌ماه سال 1357، برکات زیادی را به ارمغان آورد. یکی از این برکات، استقلال در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بود. انقلابی دیگر در فضای مجازی یعنی ما در فضای مجازی استقلال داشته باشیم. اینترنت ما تا زمانی که اینترنت آمریکایی باشد یعنی عدم استقلال یعنی وابستگی یعنی نابسامانی یعنی وقت‌کشی یعنی نچشیدن طعم فناوری داخلی و محتوای فاخر ایرانی.
موتوهای جستجو و سایت‌ها و کانال‌های ذکر شده، برخی از فضاهای سالم موجود در فضای مجازی است که باید کاربران با آن آشنا شوند و زمینه استفاده و ورود به آنها ایجاد شود.
آداب حضور در فضای مجازی
اسلام به عنوان دین برتر و آخرین برنامه تدوین شده برای انسان‌ها، برای جزئی‌ترین مسائل زندگی بشری برنامه‌هایی را در نظر دارد که از آموزه‌های دینی اسلام می‌توان برخی آداب حضور در فضای مجازی را نیز استخراج نمود.
فضای مجازی به دلیل اهمیتی که دارد، نیازمند آدابی است که با رعایت کامل آن، کاربران با کمترین آسیب و مشکلات مواجه باشند. برخی از مهمترین آدابی که کاربران در فضای مجازی، خصوصاً در شبکه‌های اجتماعی لازم است آن را رعایت کنند عبارت است از:
1. مدیریت زمان
زمان استفاده از رسانه‌های جدید نباید با زمان اختصاص‌یافته به مسائل مهمتری همچون عبادت، مطالعه، تفریح با دوستان، بازی‌های حقیقی و ... تداخل داشته و موجب بر هم خوردن نظم حاکم بر موارد فوق گردد. مثلاً نباید نماز اول وقت را به خاطر حضور در شبکه‌های اجتماعی به تأخیر انداخت.
در ساعات روز از این ابزارها بهره برده و از استفاده شبانه پرهیز شود.
وقت استفاده از این ابزار باید کاملاً محدود و مشخص باشد تا انسان به آن عادت نکند.
امام کاظم (ع) فرمودند: بکوشید که اوقات شبانه روزى شما چهار قسمت باشد:
قسمتى براى مناجات با خدا؛
قسمتى براى تهیّه معاش؛
قسمتى براى معاشرت با برادران و افراد مورد اعتماد که عیب‌هایتان را به شما می‌فهمانند و در دل اخلاص می‌ورزند؛
قسمتى را هم براى درک لذّت‌های حلال [و تفریحات سالم] اختصاص دهید و به وسیله انجام این بخش، بر انجامِ وظایف آن سه قسمت دیگر توانا می‌شوید .( بحارالانوار، ج 75، ص371.)
2. مدیریت محتوا
تصاویر و متون غیراخلاقی، مسائل خصوصی دیگران و مطالب غیرفرهنگی، بدترین محتواهایی هستند که نباید نسبت به دریافت و ارسال آن مبادرت ورزیم.
به علت اشراف و مدیریت غرب بر فضای مجازی، اطلاعات شخصی و خصوصی خود را حتی در این ابزارها ذخیره نکنیم. برای این کار باید از یک هارد مستقل از رایانه استفاده کرد.
از انتشار محتوایی که به صحت و درستی آن اطمینان ندارید، بپرهیزیم.
به محتواهای منتشر شده اطمینان نکنیم.
اگر به مطلب بالا توجه نشود، در دامان شایعات، دروغ، تهمت، مسائل غیر اخلاقی و ... خواهیم افتاد.
3. مدیریت مکان
در مکان‌های خلوت از ابزارها و روش‌های نوین ارتباطی کمتر استفاده کنیم؛ بهتر است در حضور والدین از فضای مجازی استفاده شود.
به علت برهم زدن تمرکز در محیط‌های آموزشی، از این ابزارها استفاده نکنیم.
یادمان باشد، ما برای دنیای مجازی و زندگی در آن، خلق نشده‌ایم. این فضا آمده است تا ما را در فضای واقعی و امور مرتبط با آن، یاری رساند، نه اینکه برای ما روابط اجتماعی کاذب را به وجود آورد.
ولی بدان تو مال دنیای مجازی نیستی اهل فساد و اهل بازی نیستی
وقت تو ارزشش به قدر طلاست نگاه شیطون‌ها بابا به اینجاست
برنامه ما تو زندگی بازی نیست توهّم قرصهای اکستازی نیست