به گزارش پایگاه تخصصی مسجد؛ با شیوع موج سوم کرونا رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) در جلسه ای با ستاد ملی مقابله با کرونا در بخشی از سخنان خود بر «آموزش همگانی درباره‌ی راه‌های شیوع و شیوه‌های پیشگیری به صورت محله‌محور و با استفاده از ظرفیت مساجد و بسیج و البته با محوریت وزارت بهداشت و همکاری وزارت ارشاد و صداوسیما» تأکید فرمودند.
به دنبال این فرمایش رهبر معظم انقلاب، مرکز رسیدگی به امور مساجد قرارگاهی با حضور مدیران نواحی هجده گانه، فرماندهان سپاه تهران و ائمه جمعه استان تهران تشکیل داد و «عملیات محله محور مسجد پایه»را بر اساس انتقال تجارب موفق مساجد محوری به سایر مساجد محله در زمینه مقابله با کرونا و آثار آن طرح ریزی کرد.
این عملیات علاوه بر فعالیت پیشگرانه کرونایی و کم کردن صدمات و آلام ناشی از آن، در موقف های تقویم خود برنامه های فرهنگی را با محوریت کرونا دنبال می‌کند.
در عملیات محله محور، تعدادی مساجد محوری وظیفه هماهنگی سایر مساجد محله را در موقف های مختلفی که در این عملیات تعریف شده را بر عهده دارند. یکی از این مساجد که جزو هسته اصلی شبکه مساجد شهرری است، «مسجد فاطمةالزهرا (سلام‌الله‌علیها) شهرری» به امامت «حجت الاسلام علی محمدی» می‌باشد. علی محمدی از اولین ائمه جماعاتی است که فکر تشکیل شبکه مساجد را اجرایی کرده و مسئول ستاد مردمی مقابله با کرونا شهرستان ری نیز هست.
محمدی در طول گفت و گو با استفاده از ضمیر «ما» خود را نماینده شبکه و ارکان مسجدش معرفی می‌کند و اعتماد دوستانش به او را دلیل تشکیل این شبکه می داند. محمدی و همراهانش در شبکه مساجد ری تنها از معادله دوستی و همکاری برای رسیدن به خدمت استفاده کردند. طوریکه؛ کار گروهی آنها به خدماتی منجر شده که هم موجب رضایت اهالی شهرری و هم الگویی برای سایر مساجد است. در ادامه جزئیات بیشتری از نحوه همکاری و فعالیت های او در شبکه مساجد جهادی شهر ری و عملیات محله محور مسجد پایه می خوانید.
در ابتدا از فرآیند ایجاد شبکه مساجد شهرری و فعالیت های ابتدایی هسته مرکزی آن بگویید.
دلیل شکل گیری هسته مرکزی این شبکه در وهله اول، سابقه ذهنی‌‌ای بود که دوستان ]ائمه جماعات سایر مساجد[ از ما داشتند. چون می‌دیدند ما در مسجد فاطمةالزهرا (سلام‌الله‌علیها) فقط کار انجام می‌دهیم و به دنبال گزارش دادن و بزرگنمایی نیستیم! البته این ائمه محترم جماعات از رفقای نزدیک من هستند که هسته مرکزی این گروه را تشکیل می‌دهیم.
با همدیگر قرار گذاشتیم به جای اینکه هر کسی در مسجد خود به تنهایی کاری انجام دهد، کارها را با هم انجام دهیم. وقتی این قرار را گذاشتیم و چند کار را به همین منوال انجام دادیم، دیدیم هم سرعت بالاتر است، هم کیفیت عالیست! دیدیم دو یا سه مسجد با چنین قدرتی دارند، وقتی همه مساجد باهم کار کنند چه اتفاقی خواهد افتاد! برای همین ایده شبکه جهادی مساجد به ذهنمان رسید. چون مقام‌معظم‌رهبری (مدظله‌العالی) همواره بر کلیدواژه «جهادی» تاکید دارند، حالا اگر مسجد جهادی شود، توان بالقوه آن، بالفعل خواهد شد.
ظرفیت مسجد، فقط هزار متر زیربنای آن نیست. ظرفیت یک مسجد در نیروی انسانی، روحانی، هیئت، باشگاه، پایگاه بسیج، درآمد و از همه مهمتر، اعتماد مردم است. دیدیم همه این ظرفیت ها بلا استفاده مانده، از طرفی در شرایط خاص کرونا، مردم به روحیه نیاز دارند، لذا همکاری جدی بین ما آغاز شد.
کار را با یک چرخ خیاطی ساده شروع کردیم و آن چرخ خیاطی ساده به یک کارگاه بزرگ مسجدی تبدیل شد. باشگاه مسجد [که به دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی] تعطیل شده بود، که از آن برای کارگاه تولید ماسک استفاده کردیم.
بعد از ایجاد کارگاه ماسک، یک مسجد دیگر هم به جمع ما اضافه شد و شدیم سه مسجد. اینجا بود که ایده شبکه مساجد و کار گروهی را به مرکز رسیدگی به امور مساجد شهرری بردیم و انصافاً هم پای کار آمدند. این مرحله مصادف شد با اینکه مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) برای اولین بار فرمودند: «جوانهای مومن انقلابی به میدان بیایند» که این فرمایش ایشان باعث شد، این ایده خیلی پیش برود.
همزمان با این موضوع همه پای کار آمدند و «ستاد مردمی مقابله با کرونا در شهرری» شکل گرفت و یکسری اتفاقات عجیبی در آن رخ داد.
مصادیقی از این کارها را برای ما بگویید.
رفتن به غسالخانه‌ها، مثلاً به بیمارستان‌های فیروزآبادی، هفتم تیر، فاطمۀالزهرا (سلام‌الله‌علیها) آنقدر نیروی جهادی اعزام شده بود که دیگر هیچ نیازی به نیروی جهادی نداشتند و ما نیروهای جهادی شهرری را به بیمارستان‌های سطح تهران می فرستادیم.
همچنین در همان زمان موضوع «در خانه بمانیم» را به شدت پیگیری کردیم. همه بیماران توسط امامان جماعت منطقه‌ی خود شناسایی شده بودند و بعد به صورت متمرکز یک مسجد آبمیوه، یک مسجد ماسک و یک مسجد هم کپسول اکسیژن را هماهنگ کرده بودند و به اهالی و خانواده‌های بیماران خدمت رسانی می‌کردند. هیچ کسی نمی گفت من باید پخش کنم! بلکه ستاد مشخص می‌کرد که کدام مساجد و درچه محدود‌ه‌ای آنها را توزیع کنند. از حسن آباد قم، تا قیام‌دشت و دولت آباد و مرکز شهرری روزی ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ آبمیوه و قریب به دویست هزار ماسک توزیع می‌شد.
با همین مساجد یک کارخانه تولید ماسک هم تاسیس کردیم که در روز ۲۰۰ هزار ماسک تولید می‌کرد. بعد از اینکه نیازمان مرتفع شد، کارخانه را به دیگران سپردیم. چون دیگر نیازی به حضور ما نبود.
بعد از این کارها ظرفیت شبکه جهادی مساجد پدیدار شد. کرونا باعث شده بود ائمه جماعات ببینند که چه کارهایی می‌توان انجام داد؟! اینجا بود که ما وجود شبکه را به طور رسمی به مساجد اعلام کردیم. هر کسی مایل است پای کار بیاید! بعد از این اعلام ۳۲ مسجد دیگر پای کار آمدند.
در این مرحله ما با امام جمعه شهرری، مرکز رسیدگی به امور مساجد، سازمان تبلیغات اسلامی، فرماندار، سپاه حضرت عبدالعظیم‌حسنی (علیه‌السلام) و نماینده شهرری در مجلس صحبت کردیم، که البته همه پای کار آمدند. گفتیم چنین چیزی در شهرری اتفاق افتاده است. نگفتیم که شما بیایید کمک کنید تا ما را راه بیندازیم!
ما ایده داشتیم و به جای اینکه به دنبال مسئولین برای اجرای آن برویم، طوری عمل کردیم که آنها ظرفیت خود را در اختیار شبکه ما قرار دهند و این اتفاق در شهرری رخ داد. انصافاً هم ارتباط خوبی برقرار شد.
یک جلسه بزرگ در قالب یک همایش، ترتیب دادیم و روحانیون جهادی و نمایندگان ارگانها را دعوت کردیم و رسما اعلام کردیم که «شبکه جهادی مساجد شهرری» ایجاد شده است.
بعد از آن کارهای دیگری را پیش گرفتیم. با همکاری نماینده مجلس، 10 هزار بسته ارزاق تهیه کردیم و با کمک خیریه‌ی مسجد ابراهیم خلیل (علیه‌السلام) و آقای علی تات که مورد وثوق اهالی و مسئولین شهرستان ری است، اسامی نیازمندان را از همه مساجد گرفتیم و در یک نرم افزار (که تولید خودمان بود) تقاطع گیری نمودیم. سپس یک لیست یک پارچه از نیازمندان تهیه شد. در ادامه هم این ارزاق مستقیماً توسط ائمه جماعات شهرری توزیع شد. این اولین باری بود که ائمه جماعات مستقلاً چنین کاری انجام می‌دادند.
بعد از این موضوع به امامان جماعت گفتیم، این امر دلیلی باشد برای ارتباط گیری شما، هم در محله و هم در سطوح بالاتر.
در ادامه با ارتباطات یکی از ائمه جماعات، از طریق یک خیریه بسته‌های نیم بها برای نیازمندان تهیه کردیم. تاکنون قریب به سه هزار بسته ارزاق با این شرایط در اختیار مساجد قرار گرفته که نیمی از بهای آن توسط خیریه و نیمی دیگر توسط مساجد پرداخت شده است. در واقع نهادهای اینچنینی وقتی ظرفیت و مشارکت شبکه را می‌بییند، اعتماد بیشتری پیدا می‌کنند.
با کمک همین خیریه دو دستگاه اکسیژن ساز برای تامین کپسول اکسیژن نیازمندان در اختیار شبکه قرار گرفت که آن را به یک پزشک جهادی تحویل دادیم. هیچ کسی در این شبکه قصد به نام خود زدن کاری را ندارد. همه فقط به فکر انجام دادن کارشان هستند.
در این زمان یک شبکه دیگر ایجاد کردیم. شبکه ای از گروه های جهادی که تا این زمان فعال نبودند. همچنین با بسیج ارتباط گرفتیم که از ظرفیت آنها در ایام عید غدیر بهره بردیم.
امامزاده‌ها و حسینیه‌های شهرری هم با شبکه ما همکاری می‌کنند. در حال حاضر یک حسینیه تخصصی کودک در یکی از امام زاده‌ها ایجاد کردیم که قرار است در کربلا و موکب صاحب الامر (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) هم برنامه داشته باشد. از آنجا که در مراسم اربعین برای کودکان کار خاصی انجام نمی شود، این ایده اهمیت پیدا می کند. قرار شد این حسینیه کار خود را در ابعادی کوچک در شهرری آغاز کند و بعد از آن در کربلا و در ابعادی وسیع ادامه دهد.
از ایده این حسینیه و جزئیات آن هم بگویید.
ایده حسینیه کودک را یکی از ائمه جماعات، آقای حامد احمدپور که قبلاً مدارس مسجد محور را راه اندازی کرده بود، مطرح کرد. ایشان از هسته‌های مرکزی شبکه مساجد شهرری هستند.
قرار شد در این حسینیه والدین در کنار فرزندان خود خدمت رسانی کنند. غرفه‌های مختلفی با فضای اربعینی مثل پخش شربت و چای آویشن، خرما-ارده و واکس صلواتی و در نهایت غرفه فرهنگی که بخش اصلی حسینیه کودک است. برای مثال؛ در غرفه فرهنگی کسی که یک مدل پیکسل طراحی کرده بود، به بچه‌ها آموزش سخت پیکسل داد که پیکسل‌های تولید شده توسط بچه‌ها در کربلا و در حسینیه کودک بین عزاداران حسینی توزیع می‌شود.
در غرفه بعدی، یک دستگاه تولید ماسک نیز قرار داده بودیم که بچه‌ها در آنجا ماسک تولید می‌کردند.
یک غرفه هم دخترانه بود؛ که کلیپس، گل‌سر و دستبند به عنوان هدیه، برای بچه‌های عراقی درست می‌کردند که روحیه اربعینی در آنها ایجاد و تقویت شود. غرفه حجاب، نقاشی برای کودکان، پرده خوانی، سفالگری و فرش بافی از دیگر غرفه های حسینیه کودک هستند.
ب عد از طی این غرفه ها زیارت کنندگان وارد حسینیه می‌شوند. در آنجا سخنرانی و مداحی و در پایان هم گروه سرود برنامه اجرا می کنند. گروه سرود از بچه های همین حسینیه هستند. بازخورد مخاطبین و اجرا کنندگان بسیار راضی کننده بود.
از فعالیت اقتصادی شبکه بیشتر بگویید و اگر آماری هم دارید بفرمایید.
اکنون بخش‌هایی که توسط این شبکه به درآمدزایی رسیده‌اند واگذار شده است. شبکه تنها نظارت می‌کند. تقریباً پنج مسجد فعال هستند که یکی از آنها محوری است. آنها ارتباط خوبی با بازار گرفته‌اند. مثلاً برای ایام محرم خدمات خوبی به هیئت‌ها ارائه دادند. این مساجد قریب به نیم میلیارد تومان، خدماتی مثل پرچم‌سیاه، کالای تحریر اسلامی، مایحتاج و کالاهای ضروری به هیئت‌ها ارائه دادند. بازخورد خوبی از رضایت آنها حاصل شد. از طرفی این کار باعث ارتباط با آنها و ایجاد زمینه همکاری شد. برای اربعین برنامه‌ای با همکاری این هیئت در نظر گرفته‌ایم.
وارد تولید هم شده‌اید؟
نه! در این زمینه فقط توزیع صورت گرفته است. البته گام به گام رشد خواهد کرد. با توجه به سختی‌هایی که کار تولید در کشور دارد، در حال حاضر از ورود به آن حوزه صرف نظر کردیم.
در فضای انتخابات هم یک کارگروه سیاسی تشکیل دادیم که به گفته امور مساجد و سازمان تبلیغات شهرری، نحوه و کیفیت فعالیتش بی نظیر بود. طوریکه از تهران هم برای حضور در جلسات آن می‌آمدند. لذا تصمیم گرفتیم یک سری کافه گفتگو ایجاد کنیم که در بزنگاه‌ها فعال شوند.
برای کارگروه سیاسی، گروه جهادی حوزه علمیه حضرت عبدالعظیم (علیه‌السلام)، که قبلا ایجاد شده بود به کار گرفته شد. البته این گروه به خاطر همکاری با شبکه ائمه جماعات شهرری گروه جهادی نمونه طلاب شهرستان ری شناخته شد. در واقع در بستر شبکه بود که گروه جهادی متولد شد و رشد پیدا کرد.
این شبکه در حال حاضر فعالیتی دارد؟
جدیدترین کار شبکه مساجد شهرری فعالیت در حوزه عفاف و حجاب است. متأسفانه حساسیت به موضوع حجاب به خاطر مشکلات اقتصادی بسیار کم شده است. در حالیکه وقتی عفاف و حیا از بین برود درست کردن آن کار ساده ای نیست. در آینده ای نزدیک جزییات بیشتری از آن خواهید شنید.
به هر حال شما به عنوان امام جماعت مسجد فاطمۀالزهرا (سلام‌الله‌علیها) این شبکه را ایجاد کردید، نحوه تعامل و مدیریت شما در این مسجد چگونه است؟
ارتباط ما در این مسجد بسیار ساده و بی‌پیرایه است. من هم یکی از نمازگزاران هستم با این تفاوت که در جلو ایستاده‌ام! ما با همفکری و مشورت کار را پیش می‌بریم. حتی اگر نظری مخالف باشد، در نهایت این جمع است که تصمیم می‌گیرد. مدیریت و امامت این مسجد چیز پیچیده‌ای نیست، فقط نکته در اینجاست که ما باهم همدلیم و آنجا که لازم باشد، کوتاه می‌آییم. ظرفیت مسجد ما در اختیار شهرری است و چون هیئت امناء و بسیج در این موضوع بخل ندارند فعالیت مسجد به سطح محله و شهرستان ارتقاء می‌یابد.
اگر در انجام کارها بسیج، هیئت امناء و امام جماعت همدل باشند همه کارها انجام می‌شود.
چشم انداز «عملیات محله محور مسجد پایه» و کار شبکه‌ای ائمه جماعات را چگونه می بینید؟
در گام اول انجام کار شبکه‌ای به یک لیدر نیاز دارد که مهمترین نکته است. لیدری که از وقت و مسائل شخصی خود مایه بگذارد. اگر این شخص در مناطق مختلف وجود داشته باشد، شبکه ایجاد خواهد شد. چون کار خیر تولید نور می‌کند و از یک نفر به چندین نفر تسری پیدا می‌کند.
ولی اگر آن شخص با آن مختصات در منطقه وجود نداشته باشد، اتفاق خاصی نخواهد افتاد! حتی اگر همه سازمان‌ها ورود پیدا کنند ولی آن شخص محوری نباشد، اتفاقی نخواهد افتاد.
ما این تجربه را داشته‌ایم. در پیک سوم کرونا، در یکی از ادارات جلسه‌ای با حضور نمایندگان ارگانها داشتیم و قرارِ انجام کاری گذاشته شد. اما خروجی همان یک جلسه شد! اما در پیک پنجم، بنا را بر این گذاشتیم که فقط کار انجام دهیم، هر ارگانی مایل بود همراه شود که نتیجه آن کارهای موفقی شد.
با این حال، درست است که معتقدم اگر آن شخص محوری نباشد کارها پیش نخواهد رفت و شبکه ایجاد نخواهد شد، اما نظرم این است که با وجود او، یک شبکه تنها ۳۰ درصد توان انجام کار خواهد داشت. اما اگر سازمان‌ها و نهادها با آن شبکه همراه شوند، بازدهی آن شبکه به ۳۰۰ درصد خواهد رسید. توان و ارتباط سازمان‌ها قطعاً به انجام کارهای شبکه‌ای کمک می‌کند.
اما نکته مهم اینجاست که؛ آن نهادها، فقط برای گزارش‌گیری و گزارش‌دهی به میدان نیایند. این حرف من نفی گزارش نیست. گزارش عنصر خوبی برای پویایی هر عملیاتی است. ولی ورود نهادها به معنای اینکه بخواهند آن کار را به اسم خود تمام کنند، نتیجه کاملاً منفی خواهد داشت.
شبکه محله محور مسجد پایه، هیچ نیازی به کمک مالی ارگانها ندارد. تنها توقع دارد که سازمان‌ها ظرفیتشان را در اختیار مساجد بگذارند. متاسفانه، در بسیاری از مواقع این ظرفیت ها برای کانال های دیگری خرج می شوند و کسانی که ارتباطات بهتری دارند از این ظرفیت ها استفاده می‌کنند. اما مساجد بی بهره می‌مانند!
جمله پایانی من و مهمترین حرف من که از شما می‌خواهم آن را بنویسید، این است که؛ «من! افتخار می‌کنم که امام جماعت مسجد فاطمةالزهرا (سلام‌الله‌علیها) هستم».
بیشتر بخوانید؛
موفقیت عملیات محله محور منوط به حمایت است