به گزارش مسجدخبر به نقل از شبستان؛ به مناسبت فرا رسیدن سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) و نیز قیام تاریخ‌ساز ۱۵ خرداد و به منظور بررسی برخی از دغدغه ها و توصیه های امام راحل در موضوع مسجد که حیات و بقای نظام و نهضت را تضمین می کند با آیت‌الله محمود رجبی، رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) گفتگویی ترتیب داده ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می‌شود:
امام خمینی(ره) تأکید داشتند اگر مساجد ما قوی و اثرگذار باشند دیگر نباید از فانتوم ها و توطئه های دشمن بهراسیم، مسجد چگونه می تواند چنین نقش اثرگذاری را در سرنوشت ملت ایفا کند؟
امام خمینی(ره) می فرمودند: مسجد سنگر است سنگرها را حفظ کنید؛ یعنی در برابر تهاجمات دشمنان اسلام اگر کارکرد مطلوب مسجد را آنطور که اسلام می خواهد، فعال کنیم، مسجد سنگری می شود که نسل امروز و آینده ما را مقابل تهاجمات شناختی و فکری صیانت کند، اما متاسفانه از این ظرفیت استفاده نمی کنیم و برای فعال شدن آن برنامه نسبتاً مطلوب و سرمایه گذاری و اهتمام لازم را نداریم!
مسجد در تقویت روح معنوی جامعه، مقابله با تهاجمات، بسیج نیروها همسو با اهداف اسلام و نظام و مکتب اهل بیت(ع) بسیار نقش آفرین است به شرط آنکه مساجد در ابعاد مختلف تحول پیدا کنند و از تجاربی که در مساجد موفق و ادواری همچون دوران دفاع مقدس و از شخصیت های نقش‌آفرین در مسجد بهره بگیریم و هر مسجدی سنگر فکری در جامعه باشد که هم در ابعاد فکری هم در ابعاد اجتماعی و سایر فعالیت ها بتواند نقش‌آفرینی کند.
جای سوال است که چطور این نقش هنوز محقق نشده و استفاده لازم را از مساجد نداشته ایم؛ به نظر می رسد مسئولان امر و متولیان کار باید آسیب شناسی جدی داشته باشند و برنامه ریزی مناسبی برای ارتقای مساجد انجام دهند.
آیا مسجد این کارکرد سنگر بودن را حفظ کرده است؟ چرا در برخی مساجد این نقش کمرنگ شده است؟
این مسئله قدری به ترک فعل برخی نهادهای هم رسمی و نیز نهادی غیردولتی بازمی گردد که وظیفه خود را آنطور که باید، انجام ندادند و این هم ناشی از آن است که برخی از مدیران و مسئولان جایگاه مسجد در انقلاب اسلامی را آنطور که باید باور نکرده اند، اینکه مسجد بهترین ظرفیت دفاع از ارزش های اسلامی و انقلابی است. وقتی باور نیاید تبعا اهتمام هم نمی شود، اهتمام نباشد ترک فعل رخ می دهد و این ترک فعل هم منجر به افول جایگاه مسجد می شود!
متاسفانه، برخی مساجد حتی اقامه نماز را هم جدی نگرفته اند و نهایتاً یک وعده جماعت در آنها برپا می شود و امام جماعت مرتبط با مأمومین خود نیست و شناسایی لازم را بر اهالی ندارد و به عنوان سنگ صبور مردم شناخته نمی شود. در حالی که امام جماعت اگر رهبر مسجد است باید رهبری خود را به طور کامل انجام دهد؛ لذا در سایه عدم اهتمام، جایگاه سنگر بودن مسجد افول کرده است.
ریشه این نقیصه را در کجا باید جستجو کرد؟
این نقیصه را نمی توان صرفاً ناشی از عملکرد یک دستگاه و گروه دانست. برخی نقش هایی را که مسجد بر عهده داشت به دیگر نهادها واگذار شد و آنها هم نتوانستند آنطور که باید نقش آفرین باشد.
باید نهضت احیاء و ارتقای مسجد با الگوی مسجد تراز انقلاب اسلامی تعریف و اجرا شود و برنامه ریزی اساسی در این باره صورت بگیرد؛ حتی در برنامه های پنج ساله توسعه باید مسجد محوری و توجه به مساجد دیده و لحاظ شود. چون این برنامه های توسعه جهت‌گیری کلی نظام را نشان می دهد. اگر مسجد جایگاه تراز انقلاب را در نظر بگیریم باید مسجد از محورهای جدی در این برنامه باشد و این مسجدمحوری خود را نشان بدهد.
امام خمینی(ره) بر پرجمعیت شدن مساجد تأکید داشتند، چطور می توان این مطالبه معمار کبیر انقلاب را در جامعه امروز محقق کرد؟
بزرگداشت مناسبت ها موسمی است باید برنامه ریزی مداوم و مستمر و نیازسنجی شده در این مسیر داشت و مسجد پاسخگوی نیازهای مردم باشد. یعنی از یکسو مسجد کارآمد باشد و نیازهای فکری و فرهنگی مردم را به شکل مطلوب پاسخ دهد و از دیگر سو این باور نیاز به مسجد و گره خوردن سعادت دنیوی و اخروی‌شان به مسجد در مردم نهادینه شود. لذا باید برای کارآمدی مساجد برنامه ریزی کنیم.
اگر در مسجد و برای احیا و تقویت کارکردهای مسجد هزینه و سرمایه گذاری نکنیم کجا باید هزینه کنیم؟
اگر برای مسجد و رشد فعالیت های مسجدی هزینه نکنیم در اثر عدم صیانت فکر و فرهنگ جامعه، برای زدودن عواقب سوء و خسارات ها باید هزینه کنیم؛ پیشگیری بهتر از درمان است اگر اینجا پیشگیری نکنیم برای آسیب ها هزینه های چندین برابری متحمل می شویم مهم آنکه بعضاً آسیب ها جبران ناپذیر هستند. انس با مسجد نه تنها در فرهنگ عمومی بلکه در زندگی فردی و اجتماعی آثار خود را نشان می دهد و منجر به کاهش آسیب های اجتماعی می شود.