مسجد یک مکان عمومى و جاى تجمع مؤمنان است. این مکان جاى ارتباط و راز و نیاز مؤمنان است؛ یعنى جاى صعود معنوى و رسیدن به کمال دینى است. این مکان باید به گونهاى آراسته و دلانگیز باشد که مؤمنان به سوى آن کشیده شوند. در روایات اهلبیت علیهمالسلام به این نکات توجه شده است. یکى از عوامل توجه به هرمکانى تمیزى و نظافت آن مکان است. در خصوص مساجد تأکید بسیارى در تمیزى و نظافت آن شده است. حضرت على علیهالسلاممىفرماید: مساجد را هر هفته خوشبو و معطر کنید.
در روایتى از پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآله آمده است: مساجد را از نجاسات دور نگه دارید.
در تشویق نظافت مسجد پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآله مىفرماید: هر کس مسجد را خاکروبى کند خداوند پاداش آزاد کردن بندهاى را برایش مىنویسد و اگر از این مسجد به اندازه خاشاکى که در چشم مىرود غبار گیرد خداوند دو برابر آن رحمت خویش را به او عطا مىفرماید.
چنانچه مؤمنان خاطره خوبى از حضور در مسجد داشته باشند، از آن به عنوان یک مکان پاک، تمیز، معطر و دلانگیز یاد مىکنند. این تمیزى و نظافت عامل جذب مىباشد.
نکته دیگرى که قابل توجه و ذکر است تأکید بر طهارت و تمیزى شخصى است که به مسجد مىرود. اسلام علاوه بر آنکه تأکید دارد مکان مسجد تمیز و خوشبو باشد، دستور مىدهد هر کس که به سوى مسجد مىرود اولاً باید پاک و طاهر باشد، و ثانیا، ظاهرى آراسته و زینت شده داشته باشد. از امام صادق علیهالسلامدر ذیل آیه شریفه «خذو زینتکم عند کل مسجد» روایت شده که فرمود: لباسهایى را که براى حضور در نمازهاى جمعه و عید، خود را با آن زینت مىکنید، برگیرید.
بنابراین، اسلام به هم شخصى که وارد مسجد مىشود نظر دارد ـ که پاک و طاهر باشد و با لباسهاى تمیز و خوشبو وارد مسجد شود و پیش از ورود از باب استحباب وضو بگیرد ـ و هم تأکید مىنماید فضاى مسجد پاک و مطهر باشد و لحظهاى نجاست در مسجد نباشد؛ یعنى علاوه بر اجتناب از نجاسات، باید تمیز، خوشبو و معطر باشد.