قرآن کریم مىفرماید: «... وَنَکْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ...»؛ ... و آنچه را که پیش فرستادهاند و نیز آثار آن را مىنویسیم. در تفسیر مجمع البیان در ذیل این آیه آمده است: مراد از آثار، گامها و قدمهاى مؤمنین به سوى مسجد است و سبب تفسیر آن است که ابوسعید خدرى روایت کرده است که بنىسلمه در منطقهاى از مدینه ساکن بودند، روزى از دورى خانههاى خویش از مسجد و مشقت و سختى حضور در نماز پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآله به آن حضرت شکایت کردند، آنگاه این آیه نازل شد.
در حدیثى از پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآله این چنین نقل شده است: «انّ اعظم الناس اجرا فى الصلاة ابعدهم الیها ممشى فأبعدهم»؛ برترین مردم از نظر پاداش در نماز، کسانى هستند که پیادهروى آنان به مسجد بیشتر است.
در صورت امکان، انسان باید فاصله بین محل کار یا خانه تا مسجد را پیاده طى کند. این امر در حقیقت ابراز نوعى بزرگداشت و تعظیم نسبت به صاحب خانه است. همانگونه که انسان به هنگام وارد شدن به خانههاى صاحبان فضیلت و بزرگان سعى مىکند کوچکترین کارى که نشانه بىاعتنایى باشد از وى سر نزند، در مورد مساجد، این امر باید به مراتب بیشتر مورد توجه قرار گیرد. از این رو، اولیاى الهى و صالحان از سر تعظیم و اظهار تواضع به درگاه ربوبى، با وجود اینکه امکانات حج سواره بر ایشان فراهم آمده است، ولى در طول عمر خویش بارها فاصله بین کعبه معظمه و محل اقامت خویش را پیاده طى مىکردند.
در روایات بسیارى در منابع عامه و خاصه، از پیاده روى به سوى مسجد به عنوان عملى پسندیده یاد و آثار و فضایلى نیز براى آن ذکر شده است. جابر بن عبداللّه نقل مىکند: «کانت دیارنا نائیةً عن المسجد فأردنا ان نبیع بیوتنا فنقرب من المسجد فنهانا رسول اللّه صلىاللهعلیهوآله فقال: ان لکم بکل خطوة درجةً»؛ خانههاى ما از مسجد پیامبر صلىاللهعلیهوآله دور بود، خواستیم خانههایمان را بفروشیم و به مسجد نزدیک شویم. رسول خدا صلىاللهعلیهوآله ما را از این کار نهى نموده و فرمودند: «شما در برابر هر گامى که به سوى مسجد بر مىدارید، درجهاى در نزد خدا دارید».
در روایت دیگرى آن حضرت فرمود: «من مشى الى مسجد من مساجد اللّه فله بکل خطوة خطاها حتى یرجع الى منزله عشر، حسنات و محى عنه عشر سیئاتٍ وَ رفع له عشر درجاتٍ»؛ کسى که به سوى یکى از مساجد، پیاده حرکت کند، خداوند در مقابل هر قدمى که در مسیر رفت و برگشت بر مىدارد، به او ده حسنه پاداش مىدهد و ده بدى را از او دور کرده و وى را دو درجه بالا مىبرد.
منظور از ترفیع درجه و ارتقاى مرتبه، که در این احادیث ذکر شده، تنها پاداش و ثواب نیست، بلکه از آنجا که پیادهروى به سوى مسجد، خود موجب تقویت روح تواضع و تحکیم جوهره عبودیت در وجود انسان است، گویا مؤمن با گامهایى که به سوى مسجد بر مىدارد، در حقیقت به درجه والاترى از عبودیت و در نتیجه، تقرّب به خداوند متعال نایل مىشود. البته این امر منافاتى با فضل الهى و دادن پاداش و اجر اخروى ندارد. شاید بتوان حدیث زیر را مؤید این مطلب قرار داد: امام صادق علیهالسلام فرمود: «ما عبداللّه بشىءٍ مثل الصمت و المشى الى بیته»؛ خداوند به وسیله هیچ عملى مانند سکوت و پیاده حرکت کردن به سوى خانهاش عبادت نشده است.