«انما یعمر مساجد اللّه من آمن باللّه و الیوم الاخر» مسجد به عنوان نخستین و مؤثرترین کانون جمعى و ابزار انتقال و اشاعه اندیشه والاى اسلامى از چنان اهمیت و نقشى برخوردار است که پاسداشت و احیاى آن یکى از مؤثرترین
روشهاى پاسداشت و حراست واقعى از اصل اسلام قلمداد گردیده است و به فرموده امام خمینى قدسسره: «حفظ مساجد، امروز جزو امورى است که اسلام به آن وابسته است».
برخوردارى مساجد از چنین نقش عظیم و تأثیرگذارى در رشد و گسترش فرهنگ اسلامى ایجاب مىنماید تا به عنوان محورىترین پایگاه فرهنگى و مذهبىمدار توجه جدى برنامهریزان فرهنگى قرار گیرد و با آیندهنگرى شایسته، نسبت به تقویت بیش از پیش آن اقدام گردد.
کمیسیون چشمانداز بیست ساله مساجد با رویکرد پیش گفته، مىکوشد تا ضمن توجه به نقش ارزنده و تأثیرگذار مساجد در آینده فرهنگى کشور، احیاى مساجد را متناسب با مقتضیات زمان بررسى کند تا در مسیر توسعه و سازندگى مساجد در جهت هدفهاى والاى خود، دستیابى به محورهایى را براى تدوین سند برنامهاى جامع و عملیاتى براى دورههاى گوناگون پنج ساله فراهم سازد.
اهداف تشکیل کمیسیون
شناخت راهبردها، سیاستها و اولویتهاى آینده مساجد.
شناخت امکانات و ملزومات مورد نیاز در جهت احیا و تقویت مساجد.
بهرهگیرى از نظریات و تجربیات کارشناسان حاضر در کمیسیون جهت تدوین سند چشمانداز بیست ساله مساجد.
محورهاى مورد بحث در کمیسیون
اولویتهاى سند چشمانداز بیست ساله مساجد.
بررسى سهم نهادهاى فرهنگى در تقویت نهاد مسجد در جامعه اسلامى.
سهم و نقش ائمه جماعت مساجد در تبدیل مساجد به کانونهاى گسترش فرهنگ اسلامى.
شیوهها و راهکارهاى افزایش مشارکت مردمى در احیاى مساجد.
تبیین موضوع بحث
ابلاغ متن کامل چشمانداز بیست ساله از جانب مقام معظم رهبرى به رئیس جمهورى و ارسال همزمان آن براى رئیس مجلس شوراى اسلامى و مجمع تشخیص مصلحت نظام، از یک سو فصل جدیدى از جهتگیرى، سیاست و اهداف کلى برنامهریزى، الزامات و راهبردها را پیش رو نهاد و تحقق آرمانها، سازندگىها، بهبودسازى، پالایش و پیرایش و در یک کلام، تعالى و رشد متناسب با شأن و جایگاه مردم بزرگوار و انقلابى ایران را نوید بخشید و از سوى دیگر برابر فرموده پرچمدار فرزانه انقلاب اسلامى: «تدوین سند چشمانداز بیست ساله کشور که در آن هد نهایى تبدیل ایران به کشورى توسعه یافته با هویت اسلامى و انقلابى و الهام بخش در جهان اسلام عنوان شده، تمام امیدهاى آنان (دشمنان) را به یاس مبدل کرد».
براساس تأکید متن ابلاغیه، تدوین برنامه جامع و عملیاتى و اهتمام و دقت نظر در تقنین و تحقق و تلاش مجدانه در جهت اجراى آن، از وظایف مهم دولت، مجلس، مجمع تشخیص مصلحت، قوه قضائیه، آحاد سازمانهاى دولتى، مطبوعات و مردم است.
مرکز رسیدگى به امور مساجد نیز بر مبناى مطالعات بنیادى و میدانى خود، تدوین برنامه اجرایى و عملیاتى جامع را در جهت تحقق اهداف فرهنگى چشم انداز بیست ساله وجهه همت خود قرار داده و جهت استفادهى بهینه از دیدگاه صاحب نظران و اندیشهمندان و فرهیختگان، کمیسیون ویژهاى را در سلسله همایشهاى هفته بزرگداشت جهانى مساجد براى این امر اختصاص داده است.
امید است که خداوند متعال توفیق بهرهمندى از نظریات، تدوین نهایى و تحقق اجراى آن را عنایت فرماید.
فرازهایى از سند چشمانداز و برنامه چهارم
با اتکال به قدرت لایزال الهى و در پرتو ایمان و عزم ملى و کوشش برنامهریزى شده و مدبرانه جمعى و در مسیر تحقق آرمانها و اصول قانون اساسى، در چشم انداز بیست ساله:
ایران کشورى است توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادى، علمى و فناورى در سطح منطقه، با هویت اسلامى و انقلابى، الهام بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و مؤثر در روابط بین الملل. جامعهى ایرانى در افق این چشم انداز چنین ویژگىهایى خواهد داشت:
توسعه یافته، متناسب با مقتضیات فرهنگى، جغرافیایى و تاریخى خود و متکى بر اصول اخلاقى و ارزشهاى اسلامى، ملى و انقلابى، با تأکید بر:
مردم سالارى دینى، عدالت اجتماعى، آزادىهاى مشروع، حفظ کرامت و حقوق انسانها و بهرهمند از امنیت اجتماعى و قضایى؛
برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناورى، متکى بر سهم برتر منابع انسانى و سرمایه اجتماعى در تولید ملى؛
امن، مستقل و مقتدر با سامان دفاعى مبتنى بر بازدارندگى همه جانبه و پیوستگى مردم و حکومت؛
برخوردار از سلامت، رفاه، امنیت قضایى، تأمین اجتماعى، فرصتهاى برابر، توزیع مناسب در آمد، نهاد مستحکم خانواده، به دور از فقر، فساد، تبعیض و بهرهمند از محیط زیست مطلوب؛
فعال، مسؤولیت پذیر، ایثارگر، مومن، رضایتمند و برخوردار از وجدان کارى، انضباط، روحیهى تعاون و سازگارى اجتماعى، متعهد به انقلاب و نظام اسلامى و شکوفایى ایران و مفتخر به ایرانى بودن؛
دست یافته به جایگاه اول اقتصادى، علمى و فناورى در سطح منطقه آسیاى جنوب غربى؛ شامل آسیاى میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهاى همسایه با تاکید بر جنبش نرمافزارى تولید علم، رشد پر شتاب و مستمر اقتصادى، ارتقاى نسبى سطح در آمد سرانه و رسیدن به اشتغال کامل؛
الهام بخش، فعال و مؤثر در جهان اسلام با تحکیم الگوى مردم سالارى دینى، توسعه کارآمد، جامعه اخلاقى، نواندیشى و پویایى فکرى و اجتماعى، تأثیرگذار بر همگرایى اسلامى و منطقهاى بر اساس تعالیم اسلامى و اندیشههاى امام خمینى قدسسره.
داراى تعامل سازنده و موثر با جهان بر اساس اصول عزت، حکمت و مصلحت.
سیاستهاى کلى برنامه چهارم توسعه در امور فرهنگى، علمى و فناورى
1 . اعتلا و تعمیق و گسترش دادن معرفت و بصیرت دینى بر پایه قرآن و مکتب اهلبیت علیهمالسلام:
ـاستوار کردن ارزشهاى انقلاب اسلامى در اندیشه و عمل؛
ـ تقویت فضایل اخلاقى و ایمان، روحیه ایثار و امید به آینده؛
ـ برنامهریزى براى بهبود رفتارهاى فردى و اجتماعى؛
2 . زنده و نمایان نگه داشتن اندیشه دینى و سیاسى حضرت امام خمینى قدسسره و برجسته کردن نقش آن به عنوان معیار اساسى در کلیه سیاستگذارىها و برنامهریزىها.
3 . تقویت وجدان کارى و انضباط اجتماعى و روحیه کار و ابتکار، کار آفرینى، قناعت و اهتمام به ارتقاى کیفیت تولید، فرهنگسازى براى استفاده از تولیدات داخلى، افزایش تولید و صادرات کالا و خدمات؛
4 . ایجاد انگیزه و عزم ملى براى دستیابى به اهداف مورد نظر در افق چشمانداز؛
5 . تقویت وحدت و هویت ملى مبتنى بر اسلام و انقلاب اسلامى و نظام جمهورى اسلامى و آگاهى کافى درباره تاریخ ایران، فرهنگ، تمدن و هنر ایرانى اسلامى و اهتمام جدى به تقویت زبان فارسى؛
6 . تعمیق روحیه دشمن شناسى و شناخت ترفندها و توطئههاى دشمنان علیه انقلاب اسلامى و منافع ملى، ترویج روحیه ظلم ستیزى و مخالفت با سلطهگرى استکبار جهانى؛
7 . سالمسازى فضاى فرهنگى، رشد آگاهىها و فضایل اخلاقى و اهتمام به امر به معروف و نهى از منکر؛
ـ اطلاع رسانى مناسب براى تحقق ویژگىهاى مورد نظر در افق چشم انداز؛
8 . مقابله با تهاجم فرهنگى؛
ـ گسترش فعالیتهاى رسانههاى ملى در جهت تبیین اهداف و دستاوردهاى ایران اسلامى براى جهانیان؛
9 . سازماندهى و بسیج امکانات و ظرفیتهاى کشور در جهت افزایش سهم کشور در تولیدات علمى جهان؛
ـ تقویت نهضت نرم افزارى و ترویج پژوهش؛
ـ کسب فناورى، به ویژه فن آورىهاى نو شامل ریز فناورى و فناورىهاى زیستى، اطلاعات و ارتباطات، زیست محیطى، هوا فضا و هستهاى؛
10 . اصلاح نظام آموزشى کشور، شامل: آموزش و پرورش، آموزش فنى و حرفهاى، آموزش عالى و کارآمد کردن آن براى تأمین منابع انسانى مورد نیاز در جهت تحقق اهداف چشم انداز؛
11 . تلاش در جهت تبیین و استحکام مبانى مردم سالارى دینى و نهادینه کردن آزادىهاى مشروع از طریق آموزش، آگاهىبخشى و قانونمند کردن آن.
امور اجتماعى، سیاسى، دفاعى و امنیتى
12 . تلاش در جهت تحقق عدالت اجتماعى و ایجاد فرصتهاى برابر و ارتقاى سطح شاخصهایى از قبیل آموزش، سلامت، تأمین غذا، افزایش درآمد سرانه و مبارزه با فساد؛
13 . ایجاد نظام جامع تامین اجتماعى براى حمایت از حقوق محرومان و مستضعفان و مبارزه با فقر و حمایت از نهادهاى عمومى مؤسسات و خیریه مردمى با رعایت ملاحظات دینى و انقلابى؛
14 . تقویت نهاد خانواده و جایگاه زن در آن و در صحنههاى اجتماعى و استیفاى حقوق شرعى و قانونى بانوان در همه عرصهها و توجه ویژه به نقش سازنده آنان؛
15 . تقویت هویت ملى جوانان متناسب با آرمانهاى انقلاب اسلامى؛
ـ فراهم کردن محیط رشد فکرى و علمى و تلاش در جهت رفع دغدغههاى شغلى، ازدواج، مسکن و آسیبهاى اجتماعى آنان؛
ـ توجه به مقتضات دوره جوانى و نیازها و توانایىهاى جوانان؛
16 . ایجاد محیط و ساختار مناسب حقوقى، قضایى و ادارى براى تحقق اهداف چشمانداز؛
17 . اصلاح نظام ادارى و قضایى در جهت افزایش تحرک و کارآیى، بهبود خدمترسانى به مردم، تأمین کرامت و معیشت کارکنان، به کارگیرى مدیران و قضات لایق و امین و تأمین شغلى آنان، حذف یا ادغام مدیریتهاى موازى، تأکید بر تمرکز زدایى در حوزههاى ادارى و اجرایى، پیشگیرى از فساد ادارى و مبارزه با آن و تنظیم قوانین مورد نیاز؛
18 . گسترش و عمق بخشیدن به روحیه تعاون و مشارکت عمومى و بهرهمند ساختن دولت از همدلى و توانایىهاى عظیم مردم؛
19 . آمایش سرزمینى مبتنى بر اصول ذیل:
ـ ملاحظات امنیتى و دفاعى؛
ـ کارآیى و بازدهى اقتصادى؛
ـ وحدت و یکپارچگى سرزمین؛
ـ گسترش عدالت اجتماعى و تعادلهاى منطقهاى؛
ـ حفاظت محیط زیست و احیاى منابع طبیعى؛
ـ حفظ هویت اسلامى ایرانى و حراست از میراث فرهنگى؛
ـ تسهیل و تنظیم روابط اقتصادى درونى و بیرونى کشور؛
ـ رفع محرومیتها، خصوصا در مناطق روستایى کشور؛
20 . تقویت امنیت و اقتصاد ملى با تأکید بر رشد علمى و فناورى، مشارکت و ثبات سیاسى، ایجاد تعادل میان مناطق گوناگون کشور، وحدت و هویت ملى، قدرت اقتصادى و دفاعى و ارتقاى جایگاه جهانى ایران؛
21 . هویت بخشى به سیماى شهر و روستا؛
ـ باز آفرینى و روز آمد سازى معمارى ایرانى ـ اسلامى؛
ـ رعایت معیارهاى پیشرفته براى ایمنى بناها و استحکام ساخت و سازها؛
22 . تقویت و کارآمد کردن نظام بازرسى و نظارت؛
همان طور که مىدانید مطالعات مربوط به تهیه سند چشم انداز بلند مدت جمهورى اسلامى ایران براى دوره بیست ساله با در نظر گرفتن سه عامل:
آرمانها و ویژگىهاى جامعه ایدهآل؛
شرایط اقتصادى ـ اجتماعى موجود کشور؛
تحولات بینالمللى و منطقهاى و ویژگىهاى اقتصادى و فناورى جهانى انجام گرفته که نتایج آن جمعبندى شده است.
در سند چشمانداز محورهاى اساسى و دیدمان چشمانداز براساس ذیل تنظیم شده است:
رشد مستمر و پایدار؛
توسعه مبتنى بر دانایى؛
تعامل فعال با اقتصاد جهانى؛
رقابت پذیرى اقتصاد؛
امنیت انسانى و عدالت اجتماعى؛
امنیت ملى؛
ارتقاى کیفیت سطح زندگى؛
محیط زیست و توسعه پایدار؛
توسعه فرهنگى؛
توسعه مدیریت دولت؛
امنیت و توسعه قضایى؛
تعادل و توازن منطقهاى کشور بر اساس موازین آمایش سرزمین.
امنیت انسانى و عدالت اجتماعى
ایجاد زمینه هاى لازم براى ایجاد رشد و تعالى انسان ایرانى از طریق:
آموزش و کسب مهارت، رفع موانع قانونى و کاستن از نابرابرى ها و تبعیضهاى جنسیتى، ایجاد امنیت شغلى، برقرارى عدالت اجتماعى، زمینهسازى براى شکلگیرى مطلوب هویتى، احترام به حقوق و حریم خصوصى افراد، ایجاد امنیت فردى و مصونیت از خشونت و تجاوز.
همچنین در تبیین توسعه فرهنگى در سند چشمانداز چنین آمده است:
بسط توسعهاى باورها، تفکرات، سنت ها و تلقىها از طریق: تقویت و تعمیق فرهنگ و هویت اسلامى ـ ایرانى، پىریزى ارتباط مبتنى بر همدلى و تفاهم بین آحاد مردم،
رشد فرهنگ معنویت، ایمان و اعتقاد و وجدان اجتماعى، ترویج و تعمیق فرهنگ قانونپذیرى و براى امنیت و توسعه قضایى.
یکى از موارد: ایجاد ساز و کار و بستر لازم براى پیشگیرى از وقوع جرم مطرح شده است.
نگاهى کوتاه به آنچه به صورت گزینشى از چشمانداز بیست ساله کشور تقدیم شد، به خوبى روشن مىسازد که بدون ارتقاى نقش مساجد و ایفاى صحیح آن، تحقق اهداف و راهبردها و الزامات چشمانداز میسر نیست؛ بر این اساس با توجه به آن که بخشى عمده از فضاى فرهنگى کشور را مساجد تشکیل مى دهد، براى تحقق اهداف فرهنگى باید مساجد را احیا نمود.
تصویر مساجد در چشمانداز بیست ساله
با اتکال به قدرت لایزال الهى و در پرتو ایمان و عزم ملى و کوشش برنامهریزى شده و مدبرانه جمعى و در مسیر تحقق اهداف چشمانداز بیست ساله جمهورى اسلامى ایران، تصویر مساجد در سند چشمانداز عبارت است از:
مسجد نهادى است فعال، اثرگذار و مسؤولیتپذیر در صحنه تعاملات فرهنگى و برخوردار از روحیه تعاون و سازگارى اجتماعى، توانا، پویا، کارآمد و توانمند در ترویج، آموزش و تبلیغ فرهنگ اسلامى با بهرهمندى از حضور و مشارکت مردمى و حمایت دستگاههاى فرهنگى و اجرایى و متعهد به انقلاب و نظام اسلامى براساس تعالیم عالیه اسلامى
و اندیشههاى گوهربار حضرت امام خمینى قدسسره و رهنمودهاى گرانقدر مقام معظم رهبرى حضرت آیت الله خامنهاى مدظلهالعالى در جهت تقویت هویت اسلامى، انقلابى و وحدت ملى و الهامبخشى فعال و مؤثر براى جهان معاصر به ویژه کشورهاى اسلامى.
ویژگىهاى مساجد در افق چشمانداز
در افق چشمانداز کشور مساجد از نظر وضعیت باید داراى ویژگىهاى زیر باشند:
1 . برخوردار از تشکیلات مدیریت کلان و یکپارچه در کل کشور؛
2 . رشدیافته وداراى ساختارىمتناسب وکارآمد در عرصهى مأموریتهاوتوانمند در جذب و جلب اقشار مختلف مردم و مؤثر در عرصه نشر و گسترش اسلام ناب محمدى صلىاللهعلیهوآلهوسلم ؛
3 . داراى حضور مؤثر در عرصه تصمیم سازى و تصمیمگیرىهاى فرهنگى کشور؛
4 . برخوردار از دانش پیشرفته کارشناسان و صاحب نظران عرصههاى مرتبط با فعالیتها و رسالت مساجد؛
5 . توانا در ایجاد انگیزههاى مذهبى و توجه دادن نسبت به رخدادهاى مرتبط با جهان اسلام؛
6 . توانمند در فراخوانى مؤثر مردمى و بسیج افکار عمومى در ترویج امر به معروف و نهى از منکر؛
7 . برخوردار از شبکهى ارتباط قوى و نظام کارآمد اطلاعگیرى و اطلاع رسانى و برقرارى ارتباطات مردمى؛
8 . برخوردار از توانایىهاى رشد یافته، روز آمد و کارآمد با بهرهگیرى از فنآورىهاى نو در راستاى مأموریت، رسالت و اداى وظایف؛
9 . از نظر ظاهرى شکیل، زیبا، نظیف و معطر با ساختمان و تجهیزاتى کامل براساس استانداردها و معیارهاى قرآنى، روایى با رعایت معیارهاى پیشرفته براى ایمنسازى بناهاى مساجد و استحکام ساخت و سازها و بازآفرینى و روزآمد سازى معمارى ایرانى ـ اسلامى و هویت بخشى به سیماى شهرى اصیل مساجد متناسب با شأن نظام جمهورى اسلامى و ملت بزرگ و قهرمان ایران و برابر نظام مهندسى کشور؛
10 . اقامه سه وقت نماز، باز بودن درب در همهى اوقات، برقرارى کلاس آموزش قرآن و معارف دینى، مجهز به کتابخانه و رایانه براى نشر علوم اسلامى و بدون ایجاد مزاحمت براى همسایگان؛
11 . برخوردار از ائمه جماعاتى عالم، اندیشمند، پارسا، آشنا با فنون مشاوره و مدیریت و داراى ارتباطات مردمى گسترده؛
12 . داراى کارگزارانى مدیر، مدبر، پارسا، آزموده، مجرب و توانا؛
اکنون پرسش اساسى آن است که طى این طریق چگونه باید صورت پذیرد و چه اقداماتى براى تحقق آن باید انجام شود؟
ضرورتهاى تدوین سند چشمانداز بیستساله مساجد
فقدان سندى راهنما براى توسعه، سازندگى و احیاى مساجد در زمینههاى گوناگون در قالب سیاستهاى مدون و هماهنگ؛
لزوم مشخص ساختن روشهاى اجرایى و نظارتى و سازمانهاى مسؤول در امر مساجد؛
لزوم دستهبندى و عملیاتى نمودن دستاوردها و تجربیات بیست و شش ساله پس از انقلاب در سطح کلان و ملى؛
به فعلیت رساندن قابلیتها و توانمندىهاى مساجد در زمینههاى گوناگون؛
تدوین استراتژى فرهنگى ـ مذهبى مساجد به منظور ممانعت از شیوههاى آزمون و خطا در برنامهریزىهاى فرهنگى مساجد.
منابع قابل بهرهگیرى در تدوین چشمانداز
1 . قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران؛
2 . اندیشههاى حضرت امام خمینى و توصیههاى ایشان در خصوص مساجد؛
3. رهنمودها و سیاستهاى کلى نظام جمهورى اسلامى ایران، ابلاغ شده از سوى مقام معظم رهبرى؛
4 . اصول سیاستهاى فرهنگى جمهورى اسلامى ایران مصوب شوراى عالى انقلاب فرهنگى؛
5 . سند چشمانداز بیست ساله و برنامههاى توسعه سوم و چهارم.
موارد شایان توجه در تنظیم سند چشمانداز
فعالسازى مساجد به عنوان کانونهاى فرهنگ، اندیشه و معنویت اسلامى؛
اولویتیابى مساجد به عنوان مراکز نشر معنویت و معرفت دینى در برنامهریزىهاى فرهنگى؛
طرح دین به زبان روز با بهرهگیرى از شیوههاى جذاب و ابزار و امکانات نو؛
مهندسى مجدد ساختار آموزشى و تعلیم براساس معیارهاى کیفى و همراهسازى تعلیم و آموزش با تزکیه و تهذیب؛
کارآمدسازى مساجد در ساخت جامعه اخلاقى نواندیش با پویایى فکرى و اجتماعى؛
تأثیرگذارى مساجد بر همگرایى اسلامى و حاکم سازى روحیه اخوت ایمانى، محبت و الفت در فضاى جامعه؛
فعالسازى مساجد در مقابله با تهاجم فرهنگى دشمن؛
مقابله با خرافات، مقدس مآبى، تحجّر و دگراندیشىهاى بیگانه محور؛
ارتقاى سطح فرهنگ مشارکت مذهبى به مثابه وظیفه اجتماعى و مشارکت فرهنگى مردم در احیاى مساجد؛
ارتقاى سطح فرهنگ خیررسانى و دیگر یارى در مساجد؛
حفظ و ترویج فرهنگ بسیج از طریق مساجد؛
ایجاد جاذبههاى لازم براى جذب و جلب گروهها به ویژه جوانان و نوجوانان؛
تدوین و ارایه منشور جامع فرهنگ توسعه و احیاى مساجد؛
روشهاى تقویت جنبش نرمافزارى در مساجد؛
حفظ هویت اسلامى، ایرانى و حراست از میراث فرهنگى؛
ایجاد تعادل میان مناطق گوناگون و اولویت سرمایه گذارى و ساماندهى در ساخت مساجد مورد نیاز و توسعه فرهنگى مساجد روستایى.
اهداف برگرفته از سند چشمانداز بیست ساله و برنامه چهارم توسعه
اعتلا و عمق و گسترش دادن معرفت و بصیرت دینى بر پایه قرآن و مکتب اهلالبیت علیهمالسلام ؛
استوار کردن ارزشهاى انقلاب اسلامى در اندیشه و عمل؛
تقویت فضایل اخلاقى و ایمان، روحیه ایثار و امید به آینده؛
برنامهریزى براى بهبود رفتارهاى فردى و اجتماعى؛
زنده و نمایان نگهداشتن اندیشه دینى و سیاسى حضرت امام خمینى قدسسره و برجسته کردن نقش آن به عنوان معیار اساسى در تمام سیاست گذارىها و برنامهریزىها؛
ایجاد انگیزه و عزم ملى براى دستیابى به اهداف مورد نظر در افق چشمانداز؛
تعمیق روحیه دشمنشناسى و شناخت توطئهها و ترفندهاى دشمنان علیه انقلاب اسلامى و منافع ملى، ترویج روحیه ظلم ستیزى و مخالفت با سلطهگرى استکبار جهانى؛
سالمسازى فضاى فرهنگى، رشد آگاهىها و فضایل اخلاقى و اهتمام به امر به معروف و نهى از منکر؛
تقویت نهضت نرمافزارى و ترویج پژوهش؛
اصلاح نظام آموزشى فرهنگى و دینى و کارآمد کردن آن براى تأمین نیروى انسانى مورد نیاز در جهت تحقق اهداف چشمانداز؛
زمینهسازى فرهنگ و تدوین و اجراى نظام جامع تأمین اجتماعى براى حمایت از حقوق محرومان و مستضعفان و مبارزه با فقر و حمایت از نهادهاى عمومى و مؤسسات خیریه مردمى با رعایت ملاحظات دینى و انقلابى؛
تقویت هویت ملى جوانان متناسب با آرمانهاى انقلاب اسلامى؛
فراهم کردن محیط رشد فکرى و علمى و تلاش در جهت دفع و رفع دغدغهها و آسیبهاى اجتماعى؛
توجه به مقتضیات دوران جوانى و نیازها و توانایىهاى آنان در برنامههاى مساجد؛
مساعدت براى اصلاح نظام ادارى و قضایى در جهت افزایش تحرک و کارآیى و بهبود خدمترسانى به مردم با به کارگیرى افراد لایق و امین؛
تلاش در جهت گسترش و عمق بخشیدن به روحیه تعاون و مشارکت عمومى و بهرهمند ساختن دولت از همدلى و توانایىهاى عظیم مردم؛
دادن مشاوره براى اصلاح قوانین و مقررات در جهت رفع تداخل میان وظایف نهادها و طرح مدیریتى توانمند و کار آمد در جامعه اسلامى؛
تلاش براى همگرایى بیشتر میان کشورهاى اسلامى؛
کوشش براى تحکیم روابط با جهان اسلام و ارایه تصویرى روشن از انقلاب اسلامى و تبیین دستاوردها و تجربیات سیاسى، فرهنگى و اقتصادى جمهورى اسلامى و معرفى فرهنگ غنى و هنر و تمدن ایرانى و مردم سالارى دینى؛
پشتیبانى از کارآفرینى، نوآورى و فرصت یافتن استعدادهاى فنى و پژوهشى؛
توجه و عنایت جدى به مشارکت عامه مردم در فعالیتها؛
اهتمام به نظم و انضباط مالى و بودجهاى و تعادل بین منابع و مصرف و پرهیزدادن از هرگونه اسراف و تبذیر و ریختوپاش در حوزههاى فرهنگى و اجتماعى از طریق فرهنگسازى دینى.