ـ آموزش و کسب مهارت.

ـ رفع موانع قانونى و کاستن از تابرابرى‏ها و تبعیض‏هاى جنسیتى.

ـ ایجاد امنیت شغلى.

ـ برقرارى عدالت اجتماعى.

ـ زمینه‏سازى براى شکل‏گیرى مطلوب هویتى.

ـ احترام به حقوق و حریم خصوصى افراد.

ـ ایجاد امنیت فردى و مصونیت از خشونت و تجاوز.

همچنین در تبیین توسعه فرهنگى در سند چشم‏انداز چنین آمده است:

بسط توسعه‏اى باورها، تفکرات، سنت‏ها و تلقى‏ها از طریق:

ـ تقویت و تعمیق فرهنگ و هویت اسلامى ـ ایرانى.

ـ پى‏ریزى ارتباط مبتنى بر همدلى و تفاهم بین آحاد مردم.

ـ رشد فرهنگ معنویت، ایمان و اعتقاد وجدان اجتماعى.

ـ ترویج و تعمیق فرهنگ قانون‏پذیرى.

و براى امنیت و توسعه قضایى:

یکى از موارد: ایجادساز و کار و بستر لازم براى پیشگیرى از وقوع جرم مطرح شده است.

نگاهى کوتاه به آنچه به صورت گزینشى از چشم‏انداز بیست ساله کشور تقدیم شد، به خوبى روشن مى‏سازد که بدون ارتقاى نقش مساجد و ایفاى صحیح آن، تحقق اهداف و راهبردها و الزامات چشم‏انداز میسر نیست. براین اساس با توجه به آن که بخش عمده‏اى از فضاى فرهنگى کشور را مساجد تشکیل مى‏دهد، براى تحقق اهداف فرهنگى باید مساجد را احیا نمود.

براین اساس در افق چشم‏انداز کشور از نظر وضعیت مساجد باید:

1 ـ برخوردار از تشکیلات مدیریت کلان و یکپارچه در کل کشور.

2 ـ برخوردار از مساجدى شکیل و زیبا به مقدار نیاز با ساختمان و تجهیزاتى کامل و متناسب با شأن نظام جمهورى اسلامى و ملت بزرگ و قهرمان ایران، نظیف، معطر و براساس استانداردها و معیارهاى قرآنى، روایى و نظام مهندسى کشور.

3 ـ داراى اقامه سه وقت نماز، باز بودن درب در همه اوقات، برقرارى کلاس آموزش قرآن و معارف دینى، مجهز به کتابخانه و رایانه براى نشر علوم اسلامى و بدون ایجاد مزاحمت براى همسایگان.

4 ـ برخوردار از ائمه جماعاتى عالم، اندیشمند، پارسا، آشنا با فنون مشاوره و مدیریت و داراى ارتباطات مردمى گسترده.

5 ـ داراى کارگزارانى مدیر، مدبر، پارسا، آزموده، مجرب و توانا.

6 ـ داراى تأسیسات جانبى و تکمیلى و برنامه‏هاى متنوع و جذاب تبلیغى و آموزشى با جاذبه‏هاى علمى ـ معنوى متناسب با نیاز نسل جوان.

7 ـ حاضر در متن زندگى مردم و مرتبط و مؤثر در کلیه امور سیاسى، اقتصادى و... از طریق برقرارى پیوند مستحکم و ارائه آموزه‏هاى دینى و معطر ساختن فضاى مدرسه، دانشگاه، بازار و محیط پیرامونى با فرهنگ ناب اسلامى و ارتقا و افزون ساختن کارکردها و خدمات.

اکنون پرسش اساسى آن است که طى این طریق چگونه باید صورت پذیرد و چه اقداماتى براى تحقق آن باید انجام شود؟

در این راستا به برخى از امور مهم اشاره مى‏گردد تا دیدگاه حضار گرامى پیرامون آن مطرح و در تدوین نهایى مورد بهره بردارى قرار گیرد:

1 ـ ادغام تشکیلات موازى دست‏اندرکار در امور مساجد و تشکیل یک سازمان یکپارچه براى مدیریت کلان کلیه امور مساجد یا ادامه روند نامطلوب فعلى؟!

2 ـ تشکیل شوراى‏عالى ناظر بر ساخت و ساز مسجد با زیر مجموعه‏هاى تخصصى از نظر سازه‏هاى مهندسى، معمارى اسلامى، استانداردهاى دینى و... .

3 ـ تأسیس دانشگاه مسجد براى آموزش کلیه کارگزاران مسجد و ارائه آموزش‏هاى لازم براى تربیت نیروى انسانى شایسته مدیریت مسجد.

ـ نوع آموزش‏هاى لازم براى ائمه جماعات، هیئت امنا، خدام، مربیان قرآن و...  .

4 ـ ساماندهى نظام مالى و پیش‏بینى کلیه هزینه‏هاى مورد نیاز مساجد و تلاش براى تأمین آن از طریق مشارکت عمومى، امور وقفى و مساعدت‏هاى دولت جمهورى اسلامى.

ـ شکل و چگونگى مساعدت دولت با توجه به لزوم حفظ استقلال مساجد و غیردولتى باقى ماندن آنها.

5 ـ ارائه برنامه‏هاى آموزشى معارف دینى قرآنى با استفاده از کلیه امکانات نوین و مجهز ساختن کتابخانه، مرکز رایانه و اطلاع‏رسانى و توانا در پاسخ به پرسش‏هاى دینى نسل جوان.

ـ چگونگى ارائه برنامه‏ها و خدمات.

ـ تجهیزات مورد نیاز.

ـ لزوم طراحى شبکه رایانه‏اى بین مساجد با زیر مجموعه‏هاى مختلف.

الف) چالش‏هاى موجود در مساجد ایران

برابر با روایات مساجد پایگاه توحید، خانه‏هاى خدا در زمین، سکوى عروج، محل عبادت، بازار آخرت، محیط رحمت، بهترین مکان‏هاى زمین، کلاس تربیت، بستان بهشتیان، مطاف عاشقان، امید محرمان، مأمن مستضعفان، میعادگاه متقین و صیانت‏گاه مؤمنین است.

افزون برآن با سیرى در سنت و سیره پیامبر گرامى اسلام، امامان معصوم و مؤمنان تاریخ صدر اسلام به این حقیقت دست مى‏یابیم که مساجد در امور و ابعاد گوناگون داریا نقش عمده و اساسى بودند و در خدمت ترویج فرهنگ اسلام و نشر معارف دین و ابلاغ پیام و رهنمودهاى حیات‏بخش پیامبر و ائمه معصومین و در یک جمله در راستاى تأمین سعادت و ارتقاى سطح اندیشه، اخلاق و فرهنگ مسلمانان قرار داشتند.

با کمال تأسف به تدریج مساجد در کشورهاى اسلامى به آسیب، چالش‏ها و موانعى دچار شدند که کارایى آنها را در امور مختلف کاهش داد. کاهش نقش‏آفرینى مساجد در همه سرزمین‏هاى اسلامى پیامدهاى ناگوارى را در پى داشت که مشهود است.

اکنون در این شرایط حساس تاریخ که از یک سو آمریکا با اشغال دو کشور اسلامى فریاد آغاز شدن دوباره جنگ‏هاى صلیبى را به گوش رسانیده و از سوى دیگر دشمن با به کار گرفتن همه تجهیزات و امکانات خود در زمینه فرهنگى تهاجم همه جانبه‏اى نسبت به نسل جوان صورت داده است و مى‏کوشد در سایه آن هویت جوانان مسلمان رابه یغما برده و آنان را  به مبلغان بى‏مزد خود بدل سازد، باید بکوشیم با شناخت موانع و آسیب‏ها، بار دیگر از مساجد در عالى‏ترین شکل ممکن بهره‏بردارى نموده و براى صیانت از دستاوردهاى انقلاب و خون‏بهاى شهیدان آن فضاهاى مقدس را فعال و پرنشاط سازیم.

آسیب، چالش‏ها و موانع را مى‏توان در امور ذیل دسته‏بندى نمود:

1 ـ نبود اطلاعات جامع از وضعیت مساجد کشور و در نتیجه عدم تحلیل آمارى لازم براى مورد توجه قرار دادن آن در جهت‏گیرى‏هاى اساسى مربوط به مساجد.

2 ـ وجود تشکیلات موازى و ناهماهنگ و تعدد مراکز دخیل در مدیریت و امور مسجد.

3 ـ فقدان استراتژى و سیاستگذارى کلان در امور مختلف مساجد در برنامه کلان توسعه و عدم بذل توجه کافى در برنامه‏ریزى‏هاى بلندمدت توسعه به مساجد و عدم تخصیص بودجه لازم براى آن.

4 ـ عدم برنامه‏ریزى مناسب براى استفاده کامل، مطلوب و بهینه از مساجد با شرایط و وضعیت کنونى.

5 ـ فقدان استراتژى روشن در مورد چگونگى حضور و دخالت دولت و نحوه مشارکت مردم در مساجد.

6 ـ عدم وجود یک گروه کارشناسى قوى و کاردان جهت بازآفرینى نقش‏ها و کارکردهاى مساجد و به روز کردن آن و عدم توجه مدیریت و برنامه‏ریزى کلان کشور به این امر.

7 ـ عدم وجود یک مرکز قوى پژوهش و تحقیقات بنیادى و کاربردى ویژه مساجد و اجراى نامناسب و غیرکاربردى پروژه‏هاى تحقیقاتى و پژوهشى در حال انجام درباره مساجد.

8 ـ ساخت مراکز متعدد فرهنگى هنرى رقیب با بودجه و امکانات کافى به جاى تقویت و گسترش فضاى فرهنگى و هنرى مساجد.

ب) آسیب و چالش‏هاى فیزیکى و سخت‏افزارى

9 ـ عدم طراحى الگوى مناسب معمارى در تیپ‏هاى گوناگون براى ساخت مساجد در دوران معاصر.

10 ـ فقدان امکانات مناسب تأسیساتى، فرهنگى، رفاهى همانند کفشدارى، پارکینگ، مهد کودک، درمانگاه، صندوق قرض‏الحسنه و... .

11 ـ عدم بهره‏مندى از سرویس‏هاى بهداشتى مناسب، تهویه، سیستم‏هاى برودتى و حرارتى مطبوع نظافت، آراستگى، زیبایى، خوشبویى و نداشتن فضاسازى بیرونى جذاب.

12 ـ عدم کنترل کیفى و عدم رعایت اصول مهندسى، مقاوم‏سازى و عدم حفظ و مرمت مورد نیاز به صورت مداوم.

ج) آسیب و چالش‏هاى مربوط به نیروى انسانى و کارگزاران

13 ـ فقدان سیستم جذب و گزینش براى کارگزاران مساجد در کشور.

14 ـ عدم ساماندهى مناسب منابع نیروى انسانى موجود مساجد.

15 ـ فقدان نظارت و ارزیابى مستمر بر عملکرد کارگزاران مساجد.

16 ـ عدم استفاده از توانایى‏هاى جوانان در انجام امور مساجد و به کار نگرفتن نیروى کار آنان.

17 ـ فقدان آموزش‏هاى روزآمد براى کارگزاران مساجد.

18 ـ عدم تغذیه فکرى منابع نیروى انسانى به طور مداوم.

19 ـ عدم تأمین مالى آبرومندانه کارگزاران بویژه خادمان و در نتیجه عدم مسئولیت‏پذیرى آنان.

د) آسیب و چالش‏هاى محتوایى و برنامه‏اى

20 ـ تعطیلى اغلب مساجد جز در ایام خاص، عدم اقامه نماز جماعت در سه یا پنج نوبت، بسته بودن درب مساجد جز در وقت نماز و نبود برنامه مداوم نیایش و قرآن‏آموزى در آن.

21 ـ فقدان برنامه‏ریزى‏هاى جذاب هماهنگ و متناسب با نیازهاى اقشار مختلف جامعه و در نتیجه عدم اجراى برنامه‏هاى تبلیغى و فرهنگى مناسب.

22 ـ فقدان فضاسازى براى حضور مردم و نسل جوان و عدم فرهنگ‏سازى و اطلاع‏رسانى صحیح در مورد برنامه مساجد در رسانه‏هاى جمعى بویژه رسانه ملى.

23 ـ عدم تقویت و غنى‏سازى کتابخانه‏هاى مساجد کشور به طور مداوم.