نمایش صفحات

ترفیعِ جاى، و جایگاه مسجد در قرآن مشهود است.

                              «فى بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فیها بِالْغُدُوِّ وَ الاْصالِ».[1]

    در خانه‏هایى که خدا رخصت داده که [قدر و منزلت] آنها رفعت یابد و نامش در آنها یاد شود. در آن [خانه]ها هر بامداد و شامگاه او را نیایش مى‏کنند.[2]

    علامه طباطبایى قدس‏سره در تفسیر معناى رفع مى‏فرماید:

                              «مراد از «رفع بیوت»، رفع قدر و منزلت و تعظیم
                         آنهاست و چون عظمت و علو خاص خداى تعالى است
                         و احدى شریک او نیست، مگر آنکه باز منتسب به او باشد
                         که به مقدار انتسابش به او، از آن بهره‏مند مى‏شود، پس اذن
                         خدا به اینکه این بیوت رفیع المقام باشند به خاطر این است
                         که این بیوت منتسب به خود اویند. از اینجا معلوم مى‏گردد
                         که علت رفعت این خانه‏ها همان «یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ» است،
                         یعنى همین است که در آن بیوت نام خدا برده مى‏شود.
                         و چون از سیاق برمى‏آید که این ذکر نام خدا استمرارى
                         است، و یا حداقل آماده آن هست، لذا برگشت معنا به این
                         مى‏شود که اهل این خانه‏ها همواره نام خدا را مى‏برند،
                         و در نتیجه قدر و منزلت آن خانه‏ها بزرگ و رفیع
                         مى‏شود».[3]

    طبرسى رحمه‏الله نیز در مجمع البیان، مى‏نویسد: 

                              «مقصود از رفع بیوت انبیاء، تعظیم و پاک کردن آنها از
                         آلودگى‏هاست و مقصود از تطهیر پاک کردن از
                         معصیت‏هاست. برخى گفته‏اند: مقصود این است که در این
                         خانه‏ها رفع حوائج بسوى خدا شود».[4]

    میبدى با تمسک به حدیثى منقول از ابن‏عباس که در ذیل این آیه آمده:

                         

                                              «المساجد بیوت اللَّه فى الارض».[5]

                             «مساجد، خانه‏هاى خدا در زمین هستند».

     در تفسیر کلمه رفع چنین مى‏نویسد:

                              «این رفع اقدارست نه رفع ابنیه از بهر آنکه در شرع دیوار
                         مسجد بلند کردن و بالا دادن مکروه است، و فى‏الخبر امرنا
                         ان نبنى المساجد جمّا، و رفع اقدار آنست که بزرگ دارند
                         و سخن بیهوده در آن نگویند و جز از نام خدا در آن
                         نبرند».[6]

    صاحب تفسیرالمیزان در اثبات اینکه مراد از «بیوت»، مساجدند چنین مى‏گوید:

                              «از مصادیق یقینى این بیوت مساجد است که آماده
                         هستند تا ذکر خدا در آنها گفته شود، و صرفا براى این کار
                         ساخته شده‏اند، هم چنان که فرمود: «وَ مَساجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ  

                        اللَّهِ کَثِیرا»[7] مساجدى که‏نام خدا درآنها بسیاربرده
                         مى‏شود».[8]

    زمخشرى نیز بر این عقیده مى‏باشد.[9]