نمایش صفحات

خادم و مؤذن این مسجد تن و جان شماست

 ساجدى گشته نهان در صف مسجودى

 

ملک الشعراى بهار

 

 

 

 

 

     فصل هفتم

 

 

مسجدمجازى،

 

پلى براى صدور انقلاب


 

 

 


 

 

 

 

 

مسجد و انقلاب اسلامى

چه آنان‏که حوادث انقلاب اسلامى ایران را دیده و چه آنان‏که آن را در لابه‏لاى
نگاشته‏ها مطالعه کرده‏اند، به این حقیقت واقف‏اند که رابطه دو پدیده «مسجد»
و «انقلاب»، یک رابطه علّى و معلولى است. در دیدگاه بنیانگذار انقلاب قدس‏سره
«این مساجد است که این نهضت را درست کرده است».[1] و همین فراز،
براى اثبات میزان تأثیر مساجد در تحقق انقلاب، مى‏تواند گواهى روشن باشد.

     نقش مساجد در پیروزى انقلاب، چنان پررنگ است که حامد الگار
نویسنده آمریکایى، هسته اساسى پیروزى انقلاب اسلامى را مسجد[2] مى‏داند
و مى‏افزاید:

                              «در دوره نهضت خمینى قدس‏سره بود که مسجد به یک کانون
                         مبارزه و مرکز فرماندهى، بدل گردید و به‏طور خلاصه
                         مسجد تماما آن چیزى شد که در عصر پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله بود».[3]

    مساجد در دوران انقلاب به‏طور طبیعى و البته با تکیه بر پیشینه تاریخى
خود، مرکز مبارزه علیه رژیم بودند.[4] از این‏روى بود که هماره با عکس‏العمل

تند رژیم طاغوت مواجه مى‏شد.[5] مساجد نه تنها پایگاهى جهت بیدارسازى
مردم علیه حکومت پهلوى، بلکه محلى براى سازماندهى نیروهاى انقلابى
و مبارزه بودند. تبادل اطلاعات و جلسات مشاوره میان مبارزان، در مساجد
صورت مى‏پذیرفت، زیرا پخش اعلامیه در اغلب مساجد سهل‏تر و سریع‏تر
صورت مى‏گرفت و اعتراض مردم و علما و حضرت امام از طریق پخش اعلامیه
آنان در مجامع مذهبى بویژه مساجد، همه‏گیر مى‏شد[6] ضریب تأثیر مساجد
بر میزان پیروزى انقلاب آن قدر صریح است که حاج عبدالکریم احمدى،
از یاوران انقلاب مى‏گوید:

                              «اگر مسجد نبود، انقلاب نبود».[7]

    اما نقش مساجد بعد از دوره «حدوث انقلاب»، نیز متوقف نماند.
پس از پیروزى انقلاب، باز این مساجد بودند که همچنان در مرحله
«ثبوت انقلاب» نیز نقش‏آفرینى کردند. بعد از پیروزى انقلاب با توجه
به فروپاشى نظام شاهنشاهى، تقریبا همه کارهاى انقلاب در مساجد انجام
مى‏گرفت. کمیته‏هاى انقلاب از دل مساجد جوشید. در زمان هشت سال دفاع
مقدس، در قسمت اعزام نیرو، پشتیبانى، برگزارى مراسم دعا و بزرگداشت
شهدا، مساجد نقش چشم‏گیرى داشتند. در زمان سازندگى، در امدادرسانى
به مردم آسیب دیده از بلایاى طبیعى، بازسازى مناطق جنگى و برگزارى

انتخابات و... همچنان مساجد، فعال، ظاهر شدند.[8]

    انقلاب اسلامى یک فرآیندى است که مراحل تکاملى دارد:

     مرحله نخست: پیروزى انقلاب اسلامى بود که از آن به «حدوث انقلاب»
یاد مى‏کنیم. این مرحله از انقلاب به یارى خدا، همت مردم و رهبرى امام قدس‏سره
به کامروایى تحقق یافت.

     مرحله دوّم انقلاب: استقرار حکومت اسلامى و اثبات کارآمدى نظام
مبتنى بر ولایت فقیه است که با عنوان مرحله «ثبوت انقلاب» از آن نام برده
مى‏شود. مساجد در این دو مرحله، محور و یا حداقل نقش‏آفرین بوده‏اند.

     مرحله سومى که انقلاب پیش روى دارد، ایجاد تمدن اسلامى است.
طرح نظریه «صدور انقلاب» در راستاى این مرحله مى‏تواند تفسیر گردد.
ایجاد تمدن اسلامى، هدف غایى انقلاب اسلامى است. به زعم نگارنده،
همچنان‏که مسجد مبناى اساسى، «حدوث» و «ثبوت» انقلاب بوده است، باید در
مرحله سوم از فرآیند تکاملى آن یعنى مرحله «صدور» انقلاب نیز،
نقش محورى را به خود بگیرند. اساسا مسجد بدان سبب که خاستگاه توحید
و نفى شرک و باطل است و جایگاه نداى حق و دادخواهى مظلوم نیز به حساب
مى‏آید، همواره مهد قیام و اعتراض بوده است و مردم نیز برحسب مقتضیات
و شرایط جامعه از این مکان مقدس الهام گرفته‏اند.[9]

    اگر از منظر رهبر فقید انقلاب قدس‏سره، مساجد، رمز پیروزى ملت ایران بود،[10]
باید همان، محور بقا و صدور انقلاب هم باشد. هم چنان‏که ایشان در وصیت‏نامه

سیاسى الهى خویش مى‏نویسد:

                              «بى‏تردید رمز بقاى انقلاب اسلامى همان رمز پیروزى
                         است».[11]

    اینک براى تبیین این ایده، شایسته مى‏دانم جایگاه، معنا و شیوه عملى
نمودن صدور انقلاب را البته با تکیه بر اندیشه‏هاى امام قدس‏سره و رهبرى به کاوش
بنشینیم. امام قدس‏سره دولتمردان و مسئولان را به برنامه‏ریزى در این جهت
فرا مى‏خواندند. با این وضع پس چگونه مى‏توان از شأن صدور انقلاب، مفهوم
و شیوه‏هاى تحقق آن به سادگى عبور کرد؟!

 

جایگاه صدور انقلاب در قاموس فکرى امام و رهبرى

درک دقیق از معنا و زمان اعلان تئورى صدور انقلاب، از طرف امام نشان
مى‏دهد که امام حتى قبل از اینکه انقلاب، عینیت یابد، تحقق غایتش را در صادر
نمودن آن مى‏دید.

                              «صدور انقلاب اسلامى از لحظه ورود حضرت امام قدس‏سره
                         به پاریس و اوج‏گیرى نهضت مقدس مردم ایران در کانون
                         توجهات جامعه جهانى قرار گرفت و اولین پرسش‏ها در این
                         باب، توسط نهادهاى سیاسى غرب و قبل از پیروزى انقلاب
                         اسلامى مطرح گردید».[12]

    از این روى امام قدس‏سره نه بعد از انقلاب که قبل از انقلاب هم، دغدغه‏مند

صدور انقلاب بودند. حال آن‏که برخى با عدم درک صحیح از صدور انقلاب،
آن را پروژه‏اى متعلق به اوایل انقلاب مى‏دانند!

     با تأمل در خاطرات یکى از یاران امام،[13] آن حضرت حتى در اسفند
سال 1341، انقلاب را به سه مرحله تقسیم نموده بودند:

                              «شما بدانید که مبارزه ما سه مرحله دارد:
                         نخست: اسلامى کردن ایران. دوم: اسلامى کردن کشورهاى
                         اسلامى. سوم: اسلامى کردن جهان. آن روز است
                         که به مولایم مهدى (عج) عرض مى‏کنم: جهان منتظر قدوم
                         مبارک توست».

     آیا صدور انقلاب منحصر و محدود به سال‏هاى اولیه پیروزى انقلاب
است!؟ آیا تنها در آن سال‏هاى پرشور پیام انقلاب اسلامى جاذبه داشت!؟
مگر نه آن است که جاذبه پیام انقلاب اسلامى ایران، در نیازهاى بشریت نهفته
است و مگر امروز آن نیازها مرتفع شده‏اند که دیگر این پیام، تازگى و جاذبه براى
بشر، نداشته باشد!؟ انقلاب اسلامى، یک رویداد نیست که صدورش نیز متوقف
به زمان خاصى باشد.[14] انقلاب اسلامى یک فرایندى است که تا تشکیل تمدن
اسلامى، رفاه و آزادى همه مستضعفان باید در گسترش آن کوشید. همچنان‏که
امام قدس‏سره فرمود:

                              «مقصد این است که اسلام، احکام اسلام،
                         احکام جهانگیر اسلام زنده بشود و پیاده بشود و همه در رفاه

                        باشند و همه آزاد باشند، همه مستقل باشند».[15]

    انقلاب‏ها به صورت طبیعى میل به گسترش دارند و انقلاب اسلامى نیز از
این قاعده مستثنا نبود. از این‏نظر مى‏توان گفت که صدور انقلاب‏ها، یک پروسه
و فرایندى طبیعى است. و همچنان ادامه دارد. حضرت امام نیز صدور انقلاب را
امرى طبیعى مى‏دانستند و معتقد بودند؛ از آنجا که ماهیت انقلاب در ایران
اسلامى است، کاملاً طبیعى است که دیگر مسلمانان هم تحت تأثیر اندیشه‏هاى
آن قرار گیرند.

 

 

صدور انقلاب، یک بایسته

در باور امام قدس‏سره:

                              «ما موظفیم که اسلام را در همه جاى دنیا معرفى
                         کنیم».[16]

    زیرا آن بزرگمرد، مظلوم و غریب بودن اسلام در دنیاى امروز را درک
مى‏کرد.[17] حضرت امام قدس‏سره در عین توجه به مشکلات معیشتى مردم، غفلت از
اهداف و آرمان‏هاى انقلاب را به مسئولان گوشزد مى‏نمود:

                              «مسائل اقتصادى و مادى اگر لحظه‏اى مسئولین را از
                         وظیفه‏اى که برعهده دارند منصرف کند. خطرى بزرگ
                         و خیانتى سهمگین را به دنبال دارد. باید دولت اسلامى تمام

                        سعى و توان خود را در اداره هرچه بهتر مردم بنماید،
                         ولى این بدان معنى نیست که آنها را از اهداف عظیم انقلاب
                         که ایجاد حکومت جهانى است منصرف کند».[18]

    از منظر رهبر معظم انقلاب نیز انقلاب، دو جهت دارد: یکى مبارزه
با استبداد داخلى است و جهت دیگر، سخن و پیام نو انقلاب براى دنیا و بشریت.
این چیزى است که دنیا را به خود جذب کرد.

                              «پیام جهانى و انسانى اسلام است که او را به ستایش وادار
                         مى‏کند. جنبه‏ى دوم، بسیار مهم است؛ ما باید بتوانیم این را
                         بیان کنیم».[19]

    همچنان‏که ایشان فرموده‏اند؛ صادر کردن تفکر انقلابى و اندیشه مبارزه
به بیرون مرزها، بسى مهم‏تر از مبارزه با استبداد داخلى مى‏باشد.

     شاید بخاطر اهمیت موضوع بود که رهبر معظم انقلاب حدود یک‏ماه بعد
از رهبرى انقلاب، در نوزدهم تیرماه 1368 به تبیین نظریه صدور انقلاب
پرداختند.[20] رهبر فرزانه در جاى دیگرى، صدور انقلاب را تداوم راه انبیا و ستیز
با آن را کار دشمن شمرده و هرگونه احساس ندامت و خجلت از انجام آن را
نکوکوهیده‏اند:

                              «ما به این کار و انجام این وظیفه افتخار مى‏کنیم. این،

                        راه انبیاست و ما این راه را باید ادامه دهیم... چرا ما باید از
                         صادر کردن توحید و اخلاق انبیا و روح فداکارى و اخلاص
                         و تزکیه‏ى اخلاقى به کشورهاى دیگر خجالت بکشیم؟!
                         چرا باید شرم کنیم از این‏که غیرت و حمیت صحیح
                         و ایستادگى در مقابل قدرت‏هاى باطل را به صورت درس
                         عملى به ملت‏هاى دیگر ارائه و تعلیم بدهیم؟ ملت‏ها باور
                         نمى‏کنند که بشود با عوامل و مزدوران قدرت‏هاى استکبارى
                         درافتاد. ما درافتادیم و پیروز هم شدیم. چرا این عمل
                         و تجربه‏ى خودمان را در اختیار افکار عمومى ملت‏ها
                         نگذاریم؟ ما این انقلاب را صادر مى‏کنیم. ما از این‏که بتوانیم
                         توحید و مکتب انبیا و روش‏هاى انسانىِ پاکیزه و طیب
                         و طاهر و صبر و مقاومت و ایثار را به کشورهاى دیگر صادر
                         کنیم، هیچ ابایى نداریم. رسانه‏هاى غربى که با پول
                         صهیونیست‏ها و با تدبیر سیاستمداران خبیث و ظالم و فاسد
                         اداره مى‏شوند، مى‏خواهند جنجال درست کنند و ما را از این
                         حرف و عمل که فرهنگ و مفاهیم انقلاب باید صادر شود،
                         پشیمان کنند».[21]

 

صدور انقلاب، کارى فرهنگى

صدور انقلاب، صدور پیام و رسالت انقلاب اسلامى و انتقال ارزش‏هاى معنوى
و الهى به گوش جهانیان است که این امر در سایه‏ى زور و لشکرکشى انجام

نمى‏شود بلکه جهت نیل به این هدف باید کلیه‏ى امکانات و ابزارهاى پیام
رسانى، محتواى پیام، موقعیت زمان و مکان، نیازهاى مخاطبان در مناطق
مختلف دنیا مورد توجه و دقت قرار گیرد. انقلاب ما یک انقلاب فرهنگى بود
و به تعبیر شهید مظلوم دکتر بهشتى «انقلاب ارزش‏ها» محسوب مى‏شود.[22]
مقام معظم رهبرى نیز بر این امر صحه گذاشتند:

                              «اگر منظور این است که ما مواد منفجره صادر مى‏کنیم،
                         این ادعا دروغ است... صدور انقلاب، به معناى صادر کردن
                         ارزش‏هاى انقلابى و افشاگرى درباره مستبدها و ظالم‏هاى
                         عالم، وظیفه و تکلیف الهى ماست. اگر این کار را نکنیم،
                         کوتاهى کرده‏ایم».[23]

    در اوایل انقلاب، عده‏اى صدور انقلاب را رویکرد نظامى تفسیر
مى‏کردند، اینجا بود که امام قدس‏سره رویکرد فرهنگى را پیشنهاد نمودند:

                              «اینکه مى‏گوییم باید انقلاب ما به همه جا صادر بشود،
                         این معنى غلط را از آن برداشت نکنند که ما مى‏خواهیم
                         کشورگشایى کنیم. ما همه‏ى کشورهاى مسلمین را از
                         خودمان مى‏دانیم. همه‏ى کشورها باید در محل خودشان
                         باشند، ما مى‏خواهیم این چیزى که در ایران واقع شد و این
                         بیدارى که در ایران واقع شد و خودشان از ابرقدرت‏ها فاصله
                         گرفتند و دست آنها را از مخازن خودشان کوتاه کردند،
                         این در همه‏ى ملت‏ها و در همه‏ى دولت‏ها بشود. آرزوى ما

                        این است...».[24]

    رهبر معظم انقلاب در آغازین ایام رهبرى، قالب صدور انقلاب را
نه یک قالب نظامى که فرهنگى شمردند:

                              «پس از پیروزى انقلاب اسلامى، سردمداران تبلیغات
                         جهانى روى اشاعه‏ى فرهنگ انقلابى اسلام جنجال راه
                         انداختند و آن را به عنوان صدور انقلاب ـ با معناى غلطى که
                         از صدور انقلاب مى‏کردند ـ مورد تهاجم تبلیغاتى قرار
                         دادند. همه‏ى رسانه‏ها در سرتاسر عالم، روى این نکته
                         و کلمه تکیه مى‏کنند که جمهورى اسلامى درصدد صدور
                         انقلاب است! خباثت آنها در این‏جاست که صدور انقلاب
                         را به معناى صدور مواد منفجره و ایجاد درگیرى در گوشه
                         و کنار عالم و از این قبیل کارها معرفى مى‏کنند! که این هم
                         مثل بقیه‏ى خباثت‏هاى تبلیغاتى دنیاى غرب، یک ترفند
                         رذیلانه است».[25]

    در قاموس فکرى امام قدس‏سره و مقام معظم رهبرى، صدور انقلاب یک تلاش
نرم‏افزارى است نه نظامى.

     در فرازى دیگر، ایشان رویکرد نظامى به این مقوله را نه یک امر مطلوب
که حتى ناممکن مى‏دانستند:

                              «ما که مى‏گوییم اسلام را مى‏خواهیم صادر کنیم،

                        معنایش این نیست که ما سوار طیاره بشویم و بریزیم
                         به ممالک دیگر، یک همچو چیزى نه ما گفتیم و نه ما
                         مى‏توانیم».[26]

    رهبر انقلاب نیز، صدور انقلاب را فرهنگى مى‏شمارند:

                              «صدور انقلاب، صدور تجاوز و جنگ و به معناى
                         گرفتن زمین‏هاى دیگران نیست... صدور انقلاب به معناى
                         صدور پیام و صدور رسالت انقلاب است،
                         صدور ارزش‏هایى مانند استقلال، عدم وابستگى،
                         خودکفایى، خصلت‏هاى انسانى پاک، ایمان، شرف،
                         افتخار، حمایت از مستضعفان و...».[27]

    در بیانى دیگر امام قدس‏سره، تبیین اندیشه‏هاى انقلاب را صدور انقلاب مى‏دانند:

                              «صدور انقلاب به معنى لشگرکشى نیست،
                         بلکه مى‏خواهیم حرف‏مان را به دنیا برسانیم».[28]

 

 

همه جهان، مخاطب مسجد و انقلاب

همچنان‏که مخاطب مسجد به تصریح خود قرآن، نه فقط مسلمین که همه
انسان‏ها مى‏باشد،[29] تفکر فراملى و دید جهانى حضرت امام قدس‏سره نیز انقلاب

اسلامى را نه در چارچوب مقابله با طاغوت ایران فقط، که به مثابه جریان مبارزه
با تمام «مستکبرین» و «ستمگران» عالم معنا مى‏کرد و از همان ابتدا همه
«مسلمین» و بلکه «مستضعفین» جهان را مخاطب خویش مى‏خواند.[30]
زیرا در قاموس فکرى ایشان «اسلام مرزى نمى‏شناسد». از این جهت بود
که مى‏فرمود:

                              «ما باید در صدور انقلاب‏مان به جهان کوشش کنیم
                         و تفکر این‏که ما انقلاب‏مان را صادر نمى‏کنیم را کنار
                         بگذاریم زیرا اسلام بین کشورهاى مسلمان فرقى قائل
                         نمى‏باشد و پشتیبان تمام مستضعفین جهان است».[31]

 

 

مساجد مجازى، روش عملى صدور انقلاب

امسال که در سى‏امین سال پیروزى انقلاب، قرار داریم به جاست در نحوه
عملیاتى نمودن صدور انقلاب، قدرى تأمل نماییم. گذشت که صدور انقلاب،
نه همزاد با انقلاب بلکه پیش از آن مدنظر بنیانگذارش بوده است.

     چنان‏که گفته شد در دو مرحله «حدوث» و «ثبوت» انقلاب،
محوریت مسجد کاملاً مشهود است. صد البته که خود این تعامل، بین دو انقلاب
و مسجد بر پویایى مساجد و تنوع بخشى به کارکردهاى آن نیز مؤثر بود.

در پروسه صدور انقلاب نیز باید مساجد محوریت را برعهده گیرند. شاید از این
روى بود که رهبر فقید انقلاب اسلامى ایران، تأکید داشتند که باید مساجد
همواره آماده قیام و پیشبرد اهداف اسلامى باشند.

                              «اسلام مساجد را سنگر قرار داد وسیله، از باب این‏که از
                         همین مساجد،... همه امورى که اسلام را به پیش مى‏برد
                         و قیام را به پیش مى برد، مهیا باشد».[32]

    لیک با توجه به محذوریت و محدودیت‏هاى ساخت مسجد و مهم‏تر از
آن، ممنوعیت‏هاى احیاى کارکردهاى انقلابى در مساجد خارج کشور، و زمان‏بر
و پرهزینه بودن ساخت مساجد فیزیکى، توجه به مساجد مجازى یک بایسته
تلقى مى‏گردد. تأکید مى‏کنم که مساجد مجازى مى‏تواند ما را در مشکلاتى که در
ساخت مساجد فیزیکى در خارج کشور داریم، یارى رساند؛ یعنى با جذب
مخاطب توسط مساجد مجازى، مى‏توان از آن در ساخت مساجد فیزیکى،
احیاى کارکردهاى انقلابى و مخالفت با قوانین ممنوعیت ساخت مسجد فیزیکى
کمک گرفت.

     یادمان باشد از یک سو با یک تکلیفى به نام صدور ارزش‏هاى انقلاب
و یارى مستضعفان مواجهیم که طبق تحلیلى باید این مرحله از انقلاب نیز مبتنى
بر مساجد باشد. و از سوى دیگر با موانعى که بر سر راه انجام این وظیفه از طریق
مساجد فیزیکى قرار گرفته است. این موانع آنگاه تکلیف را ساقط مى‏کند
که هیچ راه جایگزینى مطرح نباشد. مسجد مجازى در عین فرصت بودن براى
صادر نمودن انقلاب، خود ضمنا موانع را نیز خواهد برداشت. زیرا موجب
توسعه بنائى و گسترش کارکردى آن خواهد شد. و این یعنى اثبات کارآمدى

دیگر براى مساجد در سومین مرحله از انقلاب!

     اگر در فرهنگ امام قدس‏سره، ثمره انقلاب، آزادى همه مستضعفان جهان است،
و اگر در اندیشه او باید مساجد را حفظ نمود:

                              «اى ملت! مسجدهایتان را حفظ کنید تا این نهضت
                         به ثمر برسد».[33]

    تحقق این دو، با مساجد مجازى سامان مى‏یابد.

     حضرت امام قدس‏سره درعین حال که پیروزى انقلاب را برخاسته از فعالیت‏هاى
مسجدى مى‏داند، ولى رها کردن مساجد و نیز بسنده کردن به وضع موجود را نیز
ناکافى مى‏شمارد. ایشان پیروزى انقلاب اسلامى را نوعى آماده‏سازى خویشتن
براى اداره پویاى مساجد مى‏داند. بى‏شک مراد حضرت امام قدس‏سره مدیریت عبادى
صرف نیست، آنچه از سخنان امام نیز استفاده مى‏شود، تحول در کارکرد
مساجد، به سوى ایجاد پیروزى‏هاى دیگر اسلامى است.[34]

                             «این مساجد بود که این پیروزى را براى ملت ما درست
                         کرد، این مراکز حساسى است که ملت باید به آن توجه داشته
                         باشند، این‏طور نباشد که خیال کنیم حالا دیگر ما پیروز
                         شدیم، دیگر مسجد مى‏خواهیم چه کنیم؟ پیروزى ما براى
                         اداره مسجد است».[35]

    بدیهى است که امام قدس‏سره نیز روش تبلیغى و استفاده از ابزار رسانه‏ها را شیوه
عملى صدور انقلاب معرفى مى‏کردند:


                              «ما که مى‏گوییم اسلام را مى‏خواهیم صادر کنیم،
                         معنایش... این است که مى‏توانیم به وسیله‏ى دستگاه‏هایى که
                         داریم، به وسیله‏ى همین صدا و سیما، به وسیله‏ى مطبوعات،
                         به وسیله‏ى گروه‏هایى که به خارج مى‏روند، اسلام را آن
                         طورى که هست معرفى کنیم. اگر آن طورى که هست معرفى
                         بشود، مورد قبول همه خواهد بود».[36]

    مقام معظم رهبرى نیز استفاده از ابزارهاى متناسب با زمان و مخاطب را
اثرگذار مى‏دانند:

                              «ماییم و تفکر و معارف اسلامى، ماییم و پیام انقلاب
                         اسلامى؛ ما باید بتوانیم این‏ها را درست به دنیا برسانیم...
                         ما باید بتوانیم مفاهیم و معارف اسلامى و آنچه را که متعلق
                         به ماست، بیان کنیم؛ البته باید با لحن و بیان روشنفکرانه
                         و کاملاً مترقى و با استفاده از واژگان متناسب با هر دوره
                         و زمان باشد».[37]

    مسجد به عنوان رسانه سنتى و اینترنت به مثابه ابزار مدرن، مى‏توانند در
ابلاغ پیام انقلاب، نقش‏آفرین باشند. متأسفانه، رویکردى در کشور ما، این دو را
در ساحت نزاعى آشتى‏ناپذیر قرار داده، از این روى هیچ‏گاه آن‏چنان‏که باید،
از ظرفیت این دو رسانه نتوانسته‏ایم در بیان رسالت انقلاب، بهره جوییم.
مسجد، رسانه‏اى سنتى، ولى همچنان پویا، مقبول، غیردولتى و بالاخره دینى

است، و اینترنت و ابزارهاى مدرن، داراى پوشش گسترده‏اى از مخاطب‏اند.
معقول آن است که کمیت یکى با کیفیت دیگرى همراه گردد، و این دو از عرصه
رقابت به ساحت رفاقت آیند.

 

دشمن علیه انقلاب

امروز، ایران اسلامى، آماج شبیخون فرهنگى دشمن قرار گرفته است.
وجود هزاران سایت «انتى خمینى»[38] و ... نشان از ضرورت اقدام سریع
و قدرتمند براى صدور ارزش‏ها و فرهنگ انقلاب است که باید همت گماشت.
به فرموده رهبر انقلاب:

                              «اگر ما بتوانیم در صحنه‏ى فکر و فرهنگ، کار شایسته‏اى
                         انجام دهیم، همه‏ى تهدیدهاى مادى دنیا خنثى خواهد
                         شد».[39]

    در باور امام قدس‏سره براى مقابله با ترفندهاى دشمن ما باید از اهرم صدور
فرهنگى انقلاب، بهره بگیریم:

                              «ما باید در صدور انقلاب‏مان به جهان کوشش کنیم...
                         از طرفى دیگر تمام قدرت‏ها و ابرقدرت‏ها کمر
                         به نابودى‏مان بسته‏اند و اگر ما در بسته بمانیم قطعا با شکست
                         مواجه خواهیم شد. ما باید حساب‏مان را صریحا با قدرت‏ها
                         و ابرقدرت‏ها یکسره کنیم و به آنها نشان دهیم که با تمام

                        گرفتارى‏هاى مشقت‏بارى که داریم با جهان برخورد مکتبى
                         مى‏نمائیم».[40]

    در سنجش میزان اسلام‏ستیزى استکبار، کافى است بدانیم که تنها از سال
1980 واژه‏اى به نام «اسلاموفوبیا»،[41] در ادبیات انگلیسى ابداع شد.[42]
که به اسلام هراسى و تعصب علیه اسلام و مسلمین اشاره دارد.[43] و هزاران
سایت اینترنتى در این زمینه فعال است. آیا مخاطبِ این دستور امام نیستیم
که فرمود:

                              «ما انقلاب‏مان را به جهان صادر مى‏کنیم. چرا که انقلاب
                         ما اسلامى است.و تا بانگ لا اله الا اللّه‏ و محمد رسول اللّه‏
                         بر تمام جهان طنین نیفکند مبارزه هست و تا مبارزه در هر
                         کجاى جهان علیه مستکبرین هست ما هستیم».[44]

 

موج الگوى‏گیرى از انقلاب

با پیروزى انقلاب اسلامى در ایران، موج حمایت از تمام نهضت‏ها و جنبش‏هاى
رهایى‏بخش بپاخاست. آقاى صبحى الجابى، پژوهشگر و نویسنده‏ى سورى
درخصوص تأثیر و بازتاب جهانى فرهنگ و تمدن انقلاب اسلامى اظهار
مى‏دارد:

                              «انقلاب اسلامى فرهنگ و تمدن حقیقى را براى

                        جهانیان به ارمغان آورد. این تمدن در تمام زمینه‏هاى
                         سیاست، حقوق بشر و اخلاق، با فرهنگ و تمدن غرب
                         تفاوت اساسى دارد. به هر حال، هرکس فرهنگ انقلاب
                         اسلامى را الگوى خود قرار دهد حتما پیروز خواهد شد».[45]

    از این روى بود که امام اندیشه صدور انقلاب را به هیچ عنوان
آرمان‏گرایانه و غیرعملى تلقى نمى‏کرد؛ بلکه آن را واقعیتى ممکن مى‏دانست
و در بسیارى از مناطق جهان اسلام آن را به رأى‏العین مى‏دید.

                              «نهضت مقدس ایران، نهضت اسلامى است. از این
                         جهت بدیهى است که همه مسلمین جهان تحت تاثیر آن
                         قرار مى‏گیرند».[46]

                             «ما امروز دورنماى صدور انقلاب اسلامى را در جهان
                         مستضعفان و مظلومان بیش از پیش مى‏بینیم».[47]

    و آن مرد بزرگ، نشانه‏هاى تحقق این پدیده را نمایان مى‏دید:

                              «امروز قدرت ایرانى و قدرت اسلام در ایران به‏طورى
                         است که توجه همه ملّت‏هاى ضعیف را به خودش معطوف
                         کرده است و اسلام صادر شد در سرتاسر دنیا، از این
                         سیاه‏هاى عزیزى که در امریکا هستند و تا آفریقا و تا شوروى
                         و همه جا، نور اسلام تابیده است و توجه مردم به اسلام شده
                         است.و مقصود ما از صدور انقلاب همین بود و تحقق پیدا
                         کرد و ان‏شاءَاللّه‏ اسلام در همه جا غلبه بر کفر پیدا خواهد

                        کرد».[48]

    اسامه ابوحمدان، نماینده‏ى جنبش مقاومت اسلامى فلسطین (حماس)
در لبنان، انتفاضه‏ى مردمى فلسطین را یکى از ثمرات انقلاب اسلامى در ایران
مى‏داند و در این باره مى‏گوید:

                              «با پیروزى انقلاب اسلامى، مهم‏ترین خواسته مسلمانان
                         در قرن بیستم تحقق یافت. مسلمانان جهان، انقلاب اسلامى
                         را الگو و سرمشق خود مى‏دانند».[49]

    گیزلاکرافت، دانشمند آلمانى شرکت‏کننده در همایش بین‏المللى
«گفتگوى فرهنگ‏ها: حافظ، گوته و پوشکین»، با اعلام این مطلب گفت:

                              «اسلام در دهه‏هاى اخیر به الگو و مکتب نیرومندى
                         تبدیل شده که در سایه‏ى آن مبارزه شدید با مادیگرى
                         و براى احیاى معنویت جریان دارد».[50]

 

متولیان مسجد، و صدور انقلاب

امام رسما متولیان، ائمه جماعات و روحانیان را براى عملى نمودن صدور
انقلاب آن هم از طریق مساجد، مخاطب قرار مى‏دهد:

                              «مسجد در اسلام و در صدر اسلام همیشه مرکز جنبش
                         و حرکت‏هاى اسلامى بوده... از مسجد تبلیغات اسلامى

                        شروع مى‏شده است، از مسجد حرکت قواى اسلامى براى
                         سرکوبى کفار و وارد کردن آنها در [زیر] بیرق اسلام بوده
                         است. شما که از اهالى مسجد و علماى مساجد هستید،
                         باید پیروى از پیغمبر اسلام صلى‏الله‏علیه‏و‏آله و اصحاب آن سرور کنید
                         و مساجد را براى تبلیغ اسلام و حرکت اسلامیت و قطع
                         ایادى شرک و کفر و تأیید مستضعفین در مقابل مستکبرین
                         قرار دهید».[51]

    آیا نباید این مخاطبان در چگونگى عملى نمودن آن، قدرى تأمل
نمایند؟!

     یادمان باشد که این فرهنگ تشیع است که پیوسته اعتراض به حکومت‏ها
را فریاد نموده است، از این‏رو مکتب تشیّع، روحانیت معترضى را تربیت نموده
که خانه‏اش مساجد است.[52] باید این مساجد و روحانیت آن، فریاد ظلم‏ستیزى
انقلاب را به گوش همگان برسانند.

     یادمان باشد اینترنت در آمریکا، نه به عنوان تهدید امنیتى، بلکه به‏عنوان
بزرگترین فرصت ملى تلقى مى‏شود. توسعه اینترنت در داخل و استفاده از آن
براى تأثیرگذارى بر دیگران (سایر ملل) بخشى مهم از سیاست‏هاى راهبردى
آمریکاست.[53] آیا لازم نیست ما هم این تهدید را به یک فرصت در جهت
تأثیرگذارى بر دیگر ملل جهان، تبدیل کنیم؟


 



[1]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، صحیفه نور، ص 60 .

 

[2]  .  آلگار، حامد، دین و دولت در ایران، ص 154 .

 

[3]  .  همان.

 

[4]  .  محمدى، منوچهر، تحلیلى در انقلاب اسلامى، ص 91 .

 

[5]  .  شریف‏پور، رضا، مسجد و انقلاب اسلامى، صص 88 و 89 .

 

[6]  .  سیفى، محمدمهدى، مقاله «نقش تاریخى مساجد در انقلاب اسلامى»، روزنامه رسالت، ش 6505 ، 31/5/1387 ، ص 17 .

 

[7]  .  رستگارى، مرتضى، مقاله «مسجد در صدر اسلام و نقش آن در پیروزى انقلاب اسلامى»،
ص 196 .

 

[8]  .  شکریان، ناصر، مقاله «مسجد، ملجأ مردم»، ص 241 .

 

[9]  .  میزبانى، مهناز و سایرین، نقش مساجد و دانشگاه‏ها در پیروزى انقلاب، ص 52 .

 

[10]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، صحیفه نور، ج 1 ، ص 3 .

 

[11]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، وصیت‏نامه سیاسى الهى امام خمینى قدس‏سره، بند الف.

 

[12]  .  دولت‏آبادى، فیروز، مقاله «صدور انقلاب تمنا و تقابلى از درون و بیرون»، ص 35 .

 www.navideshahed.com/fa/index.php?Page=definition&UID=95847

[13]  .  آقاى عسگراولادى.

 

[14]  .  دبیرى مهر، امیر، مقاله «صدور انقلاب؛ خیال یا واقعیت»، سایت باشگاه اندیشه.

لینک مستقیم: www.bashgah.net/pages-19302.html

[15]  .  مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس‏سره، صدور انقلاب از دیدگاه امام خمینى، ص 31 .

 

[16]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، صحیفه نور، ج 18 ، ص 102 ـ 103 ، در دیدار با مسئولان
دانشگاه امام صادق علیه‏السلام، مورخه 15/6/1362 .

 

[17]  .  همان.

 

[18]  .  مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس‏سره، مقاله «صدور انقلاب از دیدگاه امام خمینى قدس‏سره،
ص 47 .

 

[19]  .  بیانات مقام معظم رهبرى مورخ 17/11/1380 در دیدار با اعضاى شوراى عالى
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامى.

 

[20]  .  بیانات مقام معظم رهبرى، مورخه 19/4/1368 در دیدار و بیعت اقشار مختلف مردم کشور با معظم‏له.

 

[21]  .  نگاه کنید به سایت معظم‏له به نشانى: wwww.khamenei.ir

 

[22]  .  سالار، محمد، مقاله «انقلاب اسلامى و صدور ارزش‏هاى فرهنگى»، ص 23 .

 

[23]  .  نگاه کنید به سایت معظم‏له به نشانى: wwww.khamenei.ir

 

[24]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، صحیفه نور، ج 13 ، ص 127 ، در جمع سفراى کشورهاى اسلامى،
مؤرخ 28/7/1359 .

 

[25]  .  بیانات مقام معظم رهبرى، مورخه 19/4/1368 در دیدار و بیعت اقشار مختلف مردم کشور
با معظم‏له.

 

[26]  .  همان، ص 60 ـ 61 .

 

[27]  .  سالار، محمد، مقاله «انقلاب اسلامى و صدور ارزش‏هاى فرهنگى»، ص 22 به نقل از:
مباحثى پیرامون فرهنگ انقلاب اسلامى، ص 364 و 366 ، شهید محمدجواد باهنر.

 

[28]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، صحیفه نور، ج 19 ، ص 414 .

 

[29]  .  «یا بَنى آدَمَ خُذُوا زینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ» اعراف: 31 / «وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَیْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْنا» البقرة: 125 / «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذى بِبَکَّةَ مُبارَکا وَ هُدىً لِلْعالَمینَ» آل‏عمران : 96 / «جَعَلَ اللَّهُ الْکَعْبَةَ الْبَیْتَ الْحَرامَ قِیاما لِلنَّاسِ» مائدة: 97 .

 

[30]  .  مقاله «صدور انقلاب / بازشناسى جریان افول»، نشریه دانشجویى خیزش.

لینک مستقیم: www.balagh.net/persian/specific/10_fajr/enqelab/sodor/02.htm

[31]  .  مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس‏سره، مقاله «صدور انقلاب از دیدگاه امام خمینى قدس‏سره»،
ص 13 .

 

[32]  .  همان، صص 34 و 35 .

 

[33]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، صحیفه نور، ج 17 ، ص 60 .

 

[34]  .  جهانگیرى، یحیى، کارکرد سیاسى و رسانه‏اى مساجد، ص 6 .

 

[35]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، صحیفه نور، ج 13 ، ص 15 .

 

[36]  .  مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس‏سره، مقاله «صدور انقلاب از دیدگاه امام خمینى قدس‏سره»،
ص 60 ـ 61 .

 

[37]  .  بیانات مقام معظم رهبرى در دیدار با مسئولان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامى،
مورخ 17/11/1380 .

 

[38]  . anti-khomeini

[39]  .  بیانات مقام معظم رهبرى در جمع مسئولان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامى،
مورخ 17/11/1380 .

 

[40]  .  مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس‏سره، مقاله «صدور انقلاب از دیدگاه امام خمینى قدس‏سره»،
صص 34 و 35 .

 

[41]  . Islamophobia

[42]  . Conway ,Gordon & others, Islamophobia: A Challenge for Us All, p 1.

[43]  . Sandra Fredman& others, Discrimination and Human Rights: The Case of Racism,  p 121.

[44]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، صحیفه نور، ج 17 ، ص 240 ، مورخ 4/2/1362 .

 

[45]  .  سالار، محمد، مقاله «انقلاب اسلامى و صدور ارزش‏هاى فرهنگى»، صص 26 و 27 /
روزنامه کیهان، شماره‏ى 16440 ، ص 16 .

 

[46]  .  مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس‏سره، مقاله «صدور انقلاب از دیدگاه امام خمینى قدس‏سره»،
ص 25 .

 

[47]  .  همان، ص 92 .

 

[48]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، صحیفه نور، ج 11 ، ص 266 ، پیام امام خمینى قدس‏سره به‏مناسبت
سالروز پیروزى انقلاب اسلامى، 22/11/1358 .

 

[49]  .  سالار، محمد، مقاله «انقلاب اسلامى و صدور ارزش‏هاى فرهنگى»، ص 28 / روزنامه کیهان،
مورخه 10/11/1377 .

 

[50]  .  همان، ص 21 .

 

[51]  .  خمینى امام، روح اللّه‏، صحیفه نور، ج 13 ، ص 15 .

 

[52]  .  شریف‏پور، رضا، مسجد و انقلاب اسلامى، ص 124 .

 

[53]  .  احمدى، جمشید، مقاله «اینترنت، قاره ششم»، ص 41 .