سؤال 78 ـ نوشتن آیات قرآن بر در و دیوار مسجد جایز است یا خیر؟
على بن جعفر برادر امام کاظم علیهالسلام مىگوید: «سألته (موسى بن جعفر علیهالسلام) عنِ المسجدِ کُتب فِى القبلةِ القرآنُ أو الشىء مِن ذِکِر اللّه، قال: لابأس»؛[1] از برادرم (امام کاظم علیهالسلام) سؤال کردم: آیا جایز است در سمت قبله مسجد، قرآن یا چیزى از ذکر خداوند نوشته شود؟ امام علیهالسلام فرمودند: اشکالى ندارد.
بنابراین، نوشتن آیات قرآن و یا الفاظى که بیانگر ذکر خداوند متعال هستند بر در و دیوار مسجد، مانعى ندارد. البته نویسندگان این آثار باید توجه داشته باشند که نوع نوشتن به صورتى باشد که علاوه بر زیبایى، افراد بتوانند آن را بخوانند. متأسفانه در بیشتر موارد، هدف فقط آراستن مسجد است؛ زیرا بیشتر آیات و روایات مکتوب بر در و دیوار مساجد به عربى هستند و براى بیشتر اهل مسجد قابل استفاده نیستند. از این رو، اگر متولّیان امور مساجد از ترجمه آیات و روایات استفاده کنند. به نظر مىرسد پسندیدهتر باشد.
یکى دیگر از امورى که متولّیان امور مسجد در این مورد با توجه کنند این است که در انتخاب جملات و عباراتى که مىخواهند بنویسند، دقت بیشترى کنند و از افراد آگاه همچون ائمّه جماعات کمک بگیرند. براى مثال، اطراف در ورودى مسجد، قسمتى از آداب و دعاهاى هنگام ورود نوشته شود و یا اینکه ـ مثلاً ـ با پاى راست داخل شوید و صلوات بفرستید و بگویید: «اللّهمّ اغفرلى ذُنوبى»؛ خدایا گناهان مرا ببخش. یا بر بالاى در ورودى مسجد جملات مناسبى از قبیل: «الهى ضیفُکَ بِبابِکَ یا محسنُ قد أتاکَ المُسىءُ»؛ نوشته شود. اطراف درِ شبستان از طرف فضاى داخلى و درون مسجد، دعاى خروج از مسجد به همراه کیفیت خروج (با پاى چپ) نوشته شود. در جهت قبله، نماز غفیله و دعاى فرج نوشته شود. در وضوخانه، بعضى از دعاهاى وارد شده به هنگام وضو گرفتن نوشته شود.
البته باید توجه داشت که در نوشتن اذکار و ادعیه بر در و دیوار مسجد، سادگى مسجد باید حفظ شود، و به صورتى نباشد که شلوغى نوشتهها افراد را از نگاه کردن به آنها خسته کند، چه رسد به خواندن آنها!
باید توجه داشت که هدف از کتابت آیات و روایات و اسماء خداوند، رهایى از غفلت و هواى نفس و توجه به سوى یگانه معبود عالم آفرینش خداى متعال است.
[1] . قرب الاسناد، ص 121 .