1 . محمد بن یحیى عن احمد بن محمد عن احمد بن أبى‏داود عَن بعض أصحابنا عَن أحَدِهما علیه‏السلام قَالَ: دَخَلَ رَجُلاَنِ الْمَسْجِدَ أَحَدُهُمَا عَابِدٌ وَالآخَرُ فَاسِقٌ فَخَرَجَا مِنَ الْمَسْجِدِ وَالْفَاسِقُ صِدِّیقٌ والْعَابِدُ فَاسِقٌ وَ ذَلِکَ أَنَّهُ یَدْخُلُ الْعَابِدُ الْمَسْجِدَ مُدِلّا بِعِبَادَتِهِ یُدِلُّ بِهَا فَتَکُونُ فِکْرَتُهُ فِى ذَلِکَ وَ تَکُونُ فِکْرَةُ الْفَاسِقِ فِى التَّندُّم عَلَى فِسْقِهِ وَ یَسْتَغْفِرُاللّه‏َ عَزَّوَجَلَّ مِمَّا صَنَعَ مِنَ الذُّنُوبِ.[1]

         در روایتى از امام صادق علیه‏السلام و یا امام باقر علیه‏السلام آمده است: دو مرد داخل مسجد شدند که یکى از آنها عابد بود و دیگرى گناهکار، و چون از مسجد خارج شدند گناهکار، درست‏کار و عابد فاسق و گناهکار، و دلیلش این بود که عابد وارد مسجد شد در حالى که به عبادت خود مى‏بالید [گرفتار عجب و خودپسندى شده بود ]و پیوسته فکرش مشغول این بود. ولى گناهکار از کرده‏ى خود پشیمان بود و به درگاه خداوند از آنچه از گناهان انجام داده است، استغفار مى‏کرد.

          2 . عدة من اصحابنا عن سهل بن زیاد عن جعفر بن محمد الأشعرى عن ابن القَدَاح عَن أبى‏عِبدِاللّه‏ علیه‏السلام قَالَ: مَا مِنْ شَیى‏ءٍ الاّ وَ لَهُ حَدٌّ یَنْتَهِى اِلَیْهِ اِلاَّ الذِّکْرَ... ثُمَّ قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ اِلَى النَّبِىِّ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فَقَالَ: مَنْ خَیْرُ أَهْلِ الْمَسْجدِ؟ فَقَال: أَکْثُرُهُمْ للّه‏ ذِکْرا.[2]

         از امام صادق علیه‏السلام نقل شده که فرمودند: هیچ چیزى نیست مگر اینکه انتهایى دارد مگر ذکر، سپس فرمود: مردى به حضور پیامبر اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آلهرسید و گفت: بهترین اهل مسجد چه کسانى هستند؟ حضرت فرمودند: کسانى که بیشترین ذکر را براى خدا بگویند.

          3 . الحسین بن سعید عن فضالة عن حسین بن عثمان عن ابن مسکان عن ابن أبى‏عمیر قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللّه‏ِ علیه‏السلام عَنِ الرَّجُلِ یَتَکَلَّمُ فِى الاِقَامَةِ قَالَ: نَعَمْ فَاِذَا قَالَ المُؤَذِّنُ قَدْ قَامَتِ الصَّلاَةُ فَقَدْ حَرُمَ الْکَلاَمُ عَلَى أَهْلِ الْمَسْجِدِ اِلاَّ أَن یَکُونُوا قَدِاجْتَمَعُوا مِنْ شَتَّى وَ لَیْسَ لَهُمْ اِمَامٌ فَلا بأسَ أَن یَقُول بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ تَقَدَّمْ یَا فُلاَنُ.[3]

         ابن ابى‏عمیر مى‏گوید: از امام صادق علیه‏السلام پرسیدم. از مردى که در حال گفتن اقامه سخن مى‏گوید؟ حضرت فرمودند: آرى، پس هنگامى که مؤذن «قد قَامَت‏الصَلاة» گفت سخن گفتن بر اهل مسجد حرام مى‏شود مگر اینکه افراد مختلفى جمع شده باشند و امام جماعت نداشته باشند در این صورت اشکالى ندارد که برخى فردى دیگر را براى پیش‏نمازى مشخص کنند.

          4 . و عن رسول اللّه‏ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله أنَّهُ قال: یُؤُمُّکُمْ أَکْثَرُکُمْ نُورَا وَالنُّورُ الْقُرْآنُ وَ کُلُّ أَهْلِ الْمَسْجِدِ أَحَقُّ بِالصَّلاةِ فِى مَسْجِدِهِمْ اِلاَّ أَن یَکُونَ أَمِیرُهُمْ یَعْنِى یَحْضُرُ فَاِنَّهُ أَحَقُّ بِالامَامَةِ مِنْ أَهْلِ الْمَسْجِدِ.[4]

         رسول خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فرمودند: کسى از شما که از نور بیشترى برخوردار است پیش‏نماز مى‏شود. و آن نور، نور قرآن است و هر یک از اهل مسجد، به نماز در مسجد خودشان سزاوارتر است مگر اینکه فرمانده و امیرشان [بزرگشان] حاضر باشد که در این صورت او سزاوارتر به امام جماعت از اهل مسجد است.

          5 . و کَانَ [الحسن علیه‏السلام] یَقُول: أَهْلُ الْمَسْجِدُ زُوَّارُِاللّه‏ِ وَحَقُ عَلَى الْمَزُورِ التُحْفَةُ لِزَائِدِهِ.[5]

         امام حسن علیه‏السلام مى‏فرمودند: اهل مسجد زائران خداوند هستند و بر زیارت شونده است که هدیه به زائرش بدهد.

          6 . و رَوَى زُرَارَةُ عَن أبى‏جَعْفَرٍ علیه‏السلام أَنَّهُ قَالَ: اِذَا أُقِیمَتِ الصَّلاَهُ حَرُم الْکَلامُ عَلَى الاِمَامِ وَ أَهْلِ الْمَسْجِدِ الاّ فِى تَقْدِیْمِ اِمَام.[6]

         امام باقر علیه‏السلام مى‏فرماید: هنگامى نماز برپا مى‏شود سخن گفتن بر امام جماعت و اهل مسجد حرام مى‏شود مگر در تعیین پیش‏نماز.

          7 . أخبرنا محمد عن موسى قال حدثنا أبى عن أبیه عن جده جعفر بن محمد عن أبیه ع ن جده على بن الحسین عن أبیه عن على علیه‏السلام قال: قَالَ رَسُولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: اِذَا نَزَلَتِ الْعَاهَاتُ وَالْآفَاتُ عُوْفِىَ أَهْلُ الْمَسَاجِدِ.[7]

         رسول خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فرمودند: هنگامى که بلاها و آفت‏ها نازل مى‏شود، اهل مسجد از ابتلاى به آن معاف مى‏شوند.

          8 . عن النَّبِىِّ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله قَالَ: مَا مِنْ یَوْمٍ اِلاَّ وَ مَلَکٌ یُنَادِ فِى الْمَقَابِرِ مَنْ تَغْبِطُون فَیَقُولُونَ أَهْلَ الْمَسَاجِدِ یُصَلُّونَ وَ لاَنَقْدِرُ وَ یَصُومُونَ وَ لانَقْدِرُ.[8]

         پیامبر خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فرمودند: هیچ روزى نیست مگر اینکه ملکى در قبرستان‏ها ندا مى‏دهد: به چه کسانى غبطه مى‏خورید؟ پس مى‏گویند: به اهل مساجد. نماز مى‏گزارند و روزه مى‏گیرند و ما نمى‏توانیم.

          9 . حدثنا ابى عن سعد بن عبداللّه‏ عن ایوب بن نوح عن الربیع بن محمدالمسلى عن عبدالأعلى عن نوف قال: بِتُ لَیْلَةَ عِنْدَ أَمِیرِالمُؤْمِنِیْنَ عَلِىّ علیه‏السلام فَکَانَ یُصَلى اللَّیلَ کُلَّهُ... فَقَالَ یَانُوفْ اِنَّ اللّه‏َ عَزَّوَجَلَّ أَوْحَى اِلَى عِیسَى بْنِ مَرْیَمَ علیه‏السلام قُلْ لِلملإ مِنْ بَنِى‏اِسرَائِیلَ لاَ یَدْخُلُو بَیْتا مِنْ بُیُوتِى اِلاَّ بِقُلُوب طَاهِرَةٍ وَ أَبْصَارٍ خَاشِعَةٍ وَ أَکُفٍّ نَقِیةٍ وَ قُل لَهُمْ أَنى غَیْرُ مُستَجِیبٍ لِأَحَدٍ مِنْکُم دَعْوَةٍ وَ لِأحَدِ مِنْ خَلقى قِبَلُهُ مُظْلِمَةٌ.[9]

         نوف بکالى مى‏گوید: شبى نزد حضرت على علیه‏السلامخوابیدم. حضرت تمام شب را نماز مى‏خواند پس فرمود: اى نوف؛ خداوند عزوجل به عیسى‏بن مریم وحى فرمود که: به بنى‏اسرائیل بگو: جز با دل‏هاى پاکیزه و دیدگان خاشع و دستان پاک به هیچ یک از خانه‏هاى من [مساجد] وارد نشوند. و به آنان بگو من هیچ یک از دعاهاى شما را در حالى که از یکى از مخلوقاتم مظلمه‏اى بر گردن شماست [تا آن را برنگرداند و ردّ نکند ]اجابت نمى‏کنم.

          10 . و فى وصیة النَّبِىِّ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله لِأَباذَررٍ قال صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: یَا أَبَاذَرٍّ طُوبى لِأَصْحَابِ الْأَلْوِیَةِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ یَحْمِلُونَهَا فَیَسبقُونَ النَّاسَ اِلَى الْجَنَّةِ أَلاَوَهُمُ السَّابِقُونَ اِلَى الْمَساجِدِ بالْأَسْحَارِ وَ غَیْرِها.[10]

         اى ابوذر! خوش به حال پرچم‏داران روز قیامت که پرچم‏ها را حمل مى‏کنند و از مردم در رفتن به بهشت پیشى مى‏گیرند. آگاه باش! آنان کسانى هستند که در رفتن به مساجد در سحرگاهان و دیگر اوقات بر همگان سبقت مى‏جستند.

          11 . و فى روایة ابراهیم بن عبدالحمید عن أبى‏عبداللّه‏ علیه‏السلام قال: مَنْ أَقامَ فِى مَسْجِدٍ بَعْدَ صَلاَتِهِ انْتِظَارا لِلصَّلاَةِ فَهُوَ ضَیْفُ‏اللّه‏ِ  َحَقٌ عَلَى‏اللّه‏ِ أَنْ یُکْرِمَ ضَیْفَهُ.[11]

         امام صادق علیه‏السلاممى‏فرمایند: هر کس پس از نمازش به انتظار نماز دیگر در مسجد بماند، مهمان خداست و بر خداوند است که مهمانش را گرامى بدارد.

          12 . السید الرضى فى المجازات النبویة عن النبى صلى‏الله‏علیه‏و‏آله قال: إِنَّ لِلْمَساجِدِ أوْتادا الْمَلائِکَةُ جُلَساؤُهُمْ إِذا غابُوا افْتَقَدُوهم وَ إن مَرِضُوا عادُوهُمْ وَ إِن کانُوا فِى حاجَةِ أَعانُوهُمْ.[12]

         پیامبر خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فرمود: مساجد را میخ‏هایى است که فرشتگان با آنان همنشین هستند [مردانى که حضور پیوسته در آن دارند] چنانچه روزى آنان را نبینند، به سراغشان مى‏روند و چون بیمار شوند از آنان عیادت مى‏کنند و اگر به دنبال کار و حاجتى باشند آنان را یارى مى‏دهند.

          ر.ک: روایت 1 و 2 «بهترین و بدترین مکان‏ها در زمین» و روایت 4 «خانه‏هاى خدا در زمین».