1 . حدثنى احمد بن محمد بن یحیى العطار عن سعد بن عبداللّه‏ عن احمد بن محمد بن عیسى عن ابیه عن محمد بن أبى‏عمیر عن على بن ابى‏حمزة عن أبى‏بصیر عن الصادق علیه‏السلام عن آبائه عن على علیهم‏السلامقال: قالَ رَسُولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: اِنَّ فِى الْجَنَّةِ غُرَفا یُرَى ظَاهِرُها مِنْ بَاطِنِهَا وَ بَاطِنُها مِنْ ظَاهِرِها یَسْکُنُهَا مِنْ أُمَّتِى مَنْ أَطَابَ الْکَلاَمَ وَ أَطْعَمَ الطَّعامَ وَ أَفْشَى السَّلامَ وَ أَدَامَ الصِّیامِ وَ صَلَّى بِاللَّیْلِ وَالنَّاسُ نِیامٌ فَقَالَ عَلِىٌ علیه‏السلام: یا رَسُولَ اللّه‏ِ وَ مَنْ یُطِیقُ هَذا مِنْ أُمَّتِکَ فَقَالَ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: یَا عَلِىُّ أَوَ ما تَدْرِى ما اِطَابَةُ الْکَلامِ مَنْ قَالَ: اِذَا أَصْبَحَ وَ أَمْسَى سُبْحانَ اللّه‏ِ والْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لاَ اِلَه اِلاَّ اللّه‏ُ وَاللّه‏ُ أَکْبَرُ عَشْرَ مرَّاتٍ وَ اِطْعامُ‏الطَّعامُ نَفَقَهُ‏الرَّجُل عَلَى عِیالِهِ وَ أَمَّا اِدَامَةُ الصِّیامِ فَهُوَ أَنْ یَصُومَ الرَّجُلُ شَهْرَ رَمَضَانَ وَ ثَلاَثَةَ أَیَّامٍ فِى کُلِّ شَهْرٍ یُکْتَبُ لَهُ صَوْمُ الدَّهْرِ وَ أَمَّا الصَّلاةُ بِاللَّیْلِ وَالنَّاسُ نِیَامٌ فَمَنْ صَلّى الْمَغْرِبَ وَ صَلاةَ الْعِشَاءِ الآخِرَةِ وَ صَلاةَ الْغَداةِ فِى الْمَسْجِدِ فِى جَمَاعَةٍ فَکَأَنَّمَا أَحْیَا اللَّیْلَ کُلَّهُ وَ اِفْشَاءَ السَّلامِ أَنْ لایَبْخَلَ بِالسَّلامِ عَلى أَحَدٍ مِنَ الْمُسْلِمِینَ.[1]

         امام صادق علیه‏السلام از پدرانش، از امام على علیه‏السلام روایت کرده که رسول خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فرمودند: در بهشت خانه‏هایى هست که بیرون آن از درونش و درون آن از بیرونش پیداست. از امت من کسانى در آنجا اقامت مى‏گزینند که سخن به نیکى بگویند، اطعام نمایند، آشکارا سلام کنند، دائما روزه‏دار باشند، و در شب که مردم خوابیده‏اند، نماز بخوانند. امام على علیه‏السلام پرسیدند: اى رسول خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله، چه کسى از امت شما توان این امور را دارند؟ پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آلهفرمودند: اى على علیه‏السلامآیا مى‏دانى نیکو سخن گفتن چیست؟ آن است که انسان در صبح و شام ده مرتبه تسبیح و تحمید و تهلیل و تکبیر بگوید و اطعام نمودن، نفقه و مخارجى است که مرد به خانواده و عیال خود مى‏پردازد و دائم روزه‏دار بودن به این معناست که علاوه به روزه‏ى ماه مبارک رمضان در هر ماه سه روز را روزه بگیرد که ثواب روزه‏ى همیشگى براى او نوشته مى‏شود. مراد از نماز در شب هنگامى که مردم خوابند، این است که هر کس نماز مغرب و عشا و نماز صبح را در مسجد به جماعت بخواند، گویا تمام آن شب را از اول تا آخر شب زنده‏دارى نموده است. مقصود از افشاى سلام آن است، که انسان در سلام کردن بر هیچ یک از مسلمانان بخل نورزد.

          2 . و بهذا الأسناد عن رزیق قال: سمعت أباعبداللّه‏ علیه‏السلام یقول: صَلاةُ الرَّجُلِ فِى مَنْزِلَةِ جَمَاعَةً تَعْدِلُ أَرْبَعا و عِشْرِیْنَ صَلاةً وَ صَلاةُ الرَّجُلِ جَماعَةً فِى الْمَسْجِدِ تَعْدِلُ ثَمانِىَ وَ أَرْبَعِیْنَ صَلاةً مُضَاعَفَةً فِى الْمَسْجِدِ وَ اِنَّ الرَّکْعَةٍ فى المسجد الحرام ألف رکعة فِى سِوَاهُ مِنَ الْمَسَاجِدِ وَ اِنَّ الصَّلاةَ فِى الْمَسْجِدِ فَرْدا بِأَرْبَعٍ وَ عِشْرِینَ صَلاةً...  .[2]

         رزیق مى‏گوید: از امام صادق علیه‏السلام شنیدم که مى‏فرمودند: نماز مرد در خانه‏اش به جماعت برابر با بیست و چهار نماز است و نماز جماعتش در مسجد برابر با چهل و هشت نماز، و یک رکعت نماز در مسجدالحرام با هزار رکعت نماز در مساجد دیگر برابر است و نماز فرادا درمسجد برابر با بیست و چهار نماز است.

          3 . حدثنا ابوجعفر بن محمد بن على بن الحسین بن موسى بن بابویه القمى عن محمد بن على ماجیلویه عن عمه محمد بن أبى‏القاسم عن احمد بن أبى‏عبداللّه‏ البرقى عن أبى‏الحسن على بن الحسین البرقى عن عبداللّه‏ بن جبلة عن معاویة بن عمار عن الحسن بن عبداللّه‏ عن أبیه عن جده الحسن بن على بن أبى‏طالب علیه‏السلامقال: جَاءَ نَفَرٌ مِنَ الْیَهُودِ اِلى رَسُولِ اللّه‏ِ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله... قَالَ الْیَهُودِىُّ الَّذِى کَانَ أَعْلَمُهُمْ یا مُحَمَّد اِنِّى أَسْأَلُکَ عَنْ عَشْرِ کَلِمَاتٍ... فَأَخْبَرَنِى عَنِ العاشِرَةِ عَنْ سَبْعِ خصالٍ أَعْطَاکَ اللّه‏ُ مِنْ بَیْنَ النَّبِیِّینَ وَ أَعْطَى أُمَّتَکَ مِنْ بَیْنِ‏الأُمَمِ فَقَالَ النَّبِىُّ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: أَعْطَانِى اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّ فَاتِحَةَ الْکِتَابِ وَالْأَذَانِ وَالْجَمَاعَةَ فِى الْمَسْجِدُ.[3]

         امام مجتبى علیه‏السلامفرمودند: گروهى از یهودیان نزد رسول خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله آمدند. یک نفر که عالم‏ترین آنها بود گفت: من درباره ده کلمه [مسأله] از تو سؤال مى‏کنم [روایت بسیار طولانى است] پس خبر بده مرا از دهمین کلمه از هفت خصلت که خداوند از میان پیامبران به تو و از میان امت‏ها به امت تو بخشیده است؟ پس پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فرمود: خداوند متعال عطا کرده است به من: سوره‏ى حمد، اذان و نماز جماعت در مسجد را.

روایات اهل‏ سنّت

          1 . حدثنا عثمان بن أبى‏شیبة عن اسماعیل بن عیاش عن عمارة بن غریة عن أنس بن مالک عن عمر بن الخطاب عن النبى صلى‏الله‏علیه‏و‏آله أَنَّهُ کَانَ یَقُولُ: مَنْ صَلَّى فِى مَسْجِدٍ جَمَاعَةً، أَرْبَعِیْنَ لَیْلَةً، لاَ تَفُوتُهُ الرَّکْعَةَ الأولى مِنْ صَلاةِ العِشاءِ کَتَبَ اللّه‏ُ لَهُ بِهَا عِتْقا مِن النَّارِ.[4]

         پیامبر اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آلهمى‏فرمایند: هر کس به مدت چهل شب در مسجد نماز جماعت به جاى آورد، به طورى که رکعت اول از نماز عشاء را از دست ندهد، خداوند او را از آتش دوزخ رهایى بخشد.

          2 . حدثنا احمد بن حنبل عن اسحاق بن یوسف عن سفیان عن أبى‏سهل ـ یعنى عثمان بن حکیم ـ عن عبدالرحمن بن أبى‏عمرة عن عثمان بن عفان قال: قَالَ رَسُولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: مَنْ صَلَّى الْعِشَاءَ فِى جَمَاعَةٍ کَانَ کَقِیَامِ نصف لیلةٍ وَ مَنْ صَلَّى الْعِشَاءَ[5] وَالْفَجْرَ فِى جَماعَةٍ کَانَ کَقِیامِ لَیْلَةٍ.[6]

         رسول خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فرمودند: هر کس نماز عشا را در جماعت [مسجد] بخواند مثل این است که نصف شب را به عبادت گذرانده است و هر کسى که نماز عشا و صبح را به جماعت بخواند مثل کسى است که تمام شب را به عبادت گذرانده است.

          3 . حدثنا ابوبکر بن أبى‏شیبة عن محمد بن بشرالعبدى عن زکریا بن ابى‏زائدة عن عبدالملک بن عمیر عن أبى‏الاحوص قال: قال عبداللّه‏... و قال: انّ رسُولَ اللّه‏ِ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله عَلِمْنَا سُنَنَ الْهُدى وَ اِنَّ مِنْ سُنَنِ الهُدى الصَّلاةُ فِى الْمَسْجِدِ الَّذِى یؤذن فِیْهِ.[7]

         عبداللّه‏ مى‏گوید: همانا رسول خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله سنت‏هاى هدایت را به ما تعلیم فرمودند و همانا از این سنت‏هاى هدایت نماز خواندن در مسجدى است که در آن اذان گفته مى‏شود.

          ر.ک: حدیث 9 «رفتن به مسجد».