به گزارش پایگاه تخصصی مسجد؛ با شیوع موج سوم کرونا رهبر معظم انقلاب مدظله العالی در جلسه ای با ستاد ملی مقابله با کرونا در بخشی از سخنان خود بر«آموزش همگانی درباره‌ی راه‌های شیوع و شیوه‌های پیشگیری به صورت محله‌محور و با استفاده از ظرفیت مساجد و بسیج و البته با محوریت وزارت بهداشت و همکاری وزارت ارشاد و صداوسیما» تأکید فرمودند. به دنبال این فرمایش رهبر معظم انقلاب،مرکز رسیدگی به امور مساجدقرارگاهی با حضور مدیران نواحی هجده گانه، فرماندهان سپاه تهران و ائمه جمعه استان تهران تشکیل داد و «عملیات محله محور مسجد پایه» را بر اساس انتقال تجارب موفق مساجد محوری به سایر مساجد محله در زمینه مقابله با کرونا و آثار آن طرح ریزی کرد.
این عملیات علاوه بر فعالیت پیشگرانه کرونایی و کم کردن صدمات و آلام ناشی از آن، در موقف های تقویم خود برنامه های فرهنگی را با محوریت کرونا دنبال می‌کند.
در عملیات محله محور، تعدادی مساجد محوری وظیفه هماهنگی سایر مساجد محله را در موقف های مختلفی که در این عملیات تعریف شده را بر عهده دارند. بسیاری از مساجد از بدو تاسیس و شکل گیری رویکرد و نگاهشان رسیدگی به نیازمندان، محرومان و کاهش آسیب های اجتماعی بوده است. یکی از این مساجد، مسجد الهادی(علیه السلام) در محله شوش میدان هرندی تهران است که با تلاش امام جماعت فعال این مسجد همواره تلاش کرده تا مردم، مسجد را پناهگاه اجتماعی و مرکزی برای رسیدگی به مشکلات و گرفتاری‌های خود بدانند.
پرداخت قسط وام اهالی، تهیه صلواتی نسخه بیماران و پرداخت اجاره منزل نیازمندان در این روزهایی که سایه ویروس کرونا بر زندگی همه اثر و ردی انداخته از جمله کارهای این مسجد است. کار جهادی در محله متفاوت هرندی نیاز به شرح و تفسیر ندارد! یک هدف بزرگ و یک برنامه‌ریزی مثال زدنی در این روزهای کرونایی باعث شده که سنگر مسجد الهادی(علیه السلام) و امام جماعت آن دست به کاری از جنس نیاز این محله بزنند و به مواسات، همدلی و کمک مؤمنانه در این ایام رنگ و بوی دیگری بدهند.
پایگاه تخصصی مسجد در گفت و گوهای موضوعی خود با ائمه جماعات مساجد محوری عملیات محله محور مسجد پایه، به تجربیات، فعالیت ها و نحوه تعامل آنها با سایر مساجد و نهادهای محله می‌پردازد. حجت الاسلام محمد علی کارخانه امام جماعت مسجد الهادی(علیه السلام) از جمله آنهاست.
در ادامه نظرات او را در این باب می خوانیم.
عوامل موفقیت
حجت الاسلام کارخانه در خصوص عوامل موفقیت مسجد الهادی(علیه السلام) در عرصه های فرهنگی و اجتماعی به خصوص در سالهای اخیر گفت: رمز موفقیت هر کسی در هر کاری در چند نکته نهفته است.
نکته اول برنامه‌ریزی است. قاعدتاً برای هر کاری و در هر جایی یک برنامه ریزی باید داشت. در حقیقت ما باید بدانیم برای چه آمده‌ایم و بدانیم قرار است چه کاری انجام دهیم. یکی از مشکلات کنونی ائمه جماعات مساجد این است که باری به هر جهت حرکت می‌کنند و طرح و برنامه مشخصی برای فعالیت خود ندارند.
نکته دوم حضور و وقت گذاشتن است. یعنی به این موضوع برسیم که «امامت جماعت به خودی خود یک شغل است»! یک کار مهم و یک مسئولیت خطیر است. امام جماعت بودن یک تکلیف است. او باید در کار خود انگیزه بالایی داشته باشد و امامت را یک شغل بداند. البته نه به معنای شغلی که از آن کسب درآمد کند!
امام جماعت آمده که فرمانده یک سنگر مقاومت شود. یعنی یک سنگر بسیار مهم و مقاوم به او سپرده شده و اگر او به طور مداوم و منظم در آن سنگر حضور نداشته باشد و از مهمات و داشته های خود به خوبی استفاده نکند، آن سنگر نابود خواهد شد. لذا حضور او باید در آن سنگر یک حضور منظم و به همراه یک همت بالا برای حفظ آن باشد.
مردمی بودن یک شرط لازم برای موفقیت امام جماعت است
امام جوان مسجد الهادی(علیه السلام) نکات دیگری را هم برای موفقیت مدیر مسجد لازم دانسته و معتقد است: یک امام جماعت وقتی موفق خواهد بود که خودش را از مردم بداند و در کنار مردم باشد. امام باید بتواند با اهالی محله ارتباط برقرار کند. به خصوص در ارتباط با قشر جوان و نوجوان محله!
یکی از معضلات و آسیب‌هایی که در مدیریت برخی از مساجد وجود دارد، نبودن یک ارتباط دوسویه بین امامِ جماعت و قشر نوجوان و جوان در آن مسجد است. اما متاسفانه در برخی موارد حتی سدی آهنین بین آنها ایجاد شده است.
نکته مهم این است که شکستن این سد به عهده امام جماعت است. وقتی یک نوجوان ببیند که امام مسجد او را می‌بیند و کار یا مسئولیتی به او می‌سپارد، در این صورت مطمئن می شود که دیده شده و برایش ارزش قائل شده‌اند.
امام جماعت باید پاسخگوی مردم باشد
حجت الاسلام کارخانه در کنار نکات با اهمیتی که برای موفق شدن قائل است، خصوصیاتی را برای امام جماعت برمی‌شمارد و آن کارآمدی و توانمندی است.
امام جماعت جوان محله هرندی معتقد است: امام جماعت باید توانمند باشد. توان علمی و مطالعه بالایی داشته باشد. در واقع حرفی برای گفتن داشته باشد. اگر با پرسشی مواجه شد، آنرا به نظرات دیگران موکول نکند! بلکه خودش به خوبی و روشنی پاسخ دهد و اگر جواب را نمی داند به صراحت بگوید؛ بلد نیستم! ولی پاسخگو باشد! زیرا مردم روحانی و طلبه پاسخگو را دوست دارند. مردم دوست دارند که از نزد امام محله خود با جواب برگردند.
فعالیت بانوان در مسجد یک اصل برای موفقیت است
حجت الاسلام کارخانه معتقد است: نگاه امامِ مسجد نباید تنها به برنامه‌های آقایان محدود باشد. بلکه برای بانوان مسجد هم کار تعریف کند. مساجدی که معمولاً فعالیت‌های بانوان در آنها ضعیف است، غالباً مساجد موفقی نمی‌شوند. معمولاً وقتی به مساجد موفق قدم می‌گذاریم و شور و نشاط را در آن می‌بینیم، یک دلیل مهم آن حضور بانوان مسجدی و فعالیت‌های آنها است.
شناخت مشکلات اهالی در کنار برنامه‌های فرهنگی
امام جماعت محله هرندی در خصوص مردم مداری امام محله معتقد است: حضور امام جماعت در همه عرصه‌های خدمتگزاری در محل مهم است. یک امام موفق علاوه بر برنامه های فرهنگی و اجتماعی مسجد، باید مشکلات اهل محله را به خوبی را ببیند و بشناسد و برای رفع آنها عمل کند.
وقتی یکی از اهالی گرفتاری‌ای دارد و امام جماعت به صورت میدانی برای رفع آن اقدام می کند، مردم متوجه دلسوزی او می شوند.
مثلا اگر آقای محله متوجه می‌شود که یکی از اهالی مشکل مالی و یا بیماری دارد و برای کمک به او کمر همت بسته است، اهالی خوشحال می شوند که او را در کنار خود می‌بیند. آنگاه با او همراه و همدل می شوند.
دغدغه در شبکه محله محور مسجد پایه
امام جماعت مسجد الهادی(علیه السلام) محله هرندی در خصوص بحث شبکه سازی «عملیات محله محور مسجد پایه» گفت: شبکه سازی وقتی وجود خارجی پیدا می کند که ائمه جماعاتی با ویژگیهای مذکور به یکدیگر دست بدهند. آنگاه شاهد اتفاقات بزرگ و کم نظیری در نتیجه آن خواهیم بود. هر تعداد امام جماعت فعال در یک منطقه داشته باشیم به همان میزان می‌توانیم بازخورد مثبت بگیریم.
حجت الاسلام کارخانه با اشاره به اینکه در مواجهه با ائمه جماعات چند شغله و بی انگیزه نباید ملاحظه کار بود، گفت: برخی از ائمه جماعات وقت‌های خالی و یا باقی مانده‌ی خود را به مسجد اختصاص می دهند. باید تعارف را کنار گذاشت و افراد کارآمد را با آنها جایگزین کرد.
وجود برخی افراد در این حوزه که فقط برای کسب شهرت فعالیت می کنند، از معضلات کنونی مساجد است. متأسفانه اینگونه افراد چنین القاء می‌کنند که فقط خودشان فعال هستند و بقیه کاری انجام نمی دهند! آنها فقط باعث اختلاف بین نهادهای انقلابی می‌شوند. لذا فعالیت چنین افرادی ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد.
نتیجه کار شبکه‌ای آن موقعی اثرگذار و زیباست که یک تیم متشکل از طلبه های فعال و کارآمد هم در مساجد و هم در کف جامعه به صورت منسجم و میدانی، بدون هیچ حاشیه ای فعالیت کنند. مثلاً در ۲۲ بهمن ماه به همراه مخاطبین و مامومین خود به صحنه می آیند و جمعیت زیادی صحنه‌ای تماشایی را در خیابان انقلاب رقم می‌زنند.
تربیت امام جماعت از حوزه علمیه آغاز می‌شود
حجت الاسلام کارخانه موفقیت یک امام جماعت را منوط به تربیت حوزوی او می‌داند و معتقد است: امام جماعت کارآمد در وهله‌ی اول باید در حوزه علمیه تربیت شود، چون کار حوزه تربیت روحانی است. لذا مرکز رسیدگی امور مساجد برای جذب طلبه‌های موفق و با انگیزه باید با حوزه‌های علمیه تعامل بالایی داشته باشد.
در تعامل با حوزه ها باید یک چشم انداز ترسیم شود و بر اساس این چشم انداز، از حوزه های علمیه طلبه‌های کارآمد، با انگیزه و انقلابی برای امامت مساجد طلب کنند. ما باید سنگرها را با ائمه جماعات با انگیزه و توانمند تجهیز کنیم و با پشتوانه جوانی و همت آنها پرچم یک محله را بالا ببریم.
لزوم ارتباط سرشبکه های عملیات محله مجور با نهادها و سازمان‌ها
امام جماعت مسجد الهادی(علیه السلام) ارتباط ائمه جماعات محوری با نهادهای انقلابی شهرها و محله‌ها را لازم دانست و گفت: مرکز رسیدگی به امور مساجد باید برای این ارتباط برنامه داشته باشد. بهتر است که نواحی این مرکز سر شبکه‌های عملیات محله محور مسجد پایه را به مسئولین این نهادها معرفی کنند.
این نهادها با حضور سر شبکه‌ها و ائمه جماعات باید یک «اتاق وضعیت» تشکیل دهند و در آن ائمه جماعات به بیان مسئله ها، مشکلات و همچنین تبیین اولویت‌های خود بپردازند. سپس در این جلسات برای نهادها کار تعریف شود و آنها این مصوبات را اجرایی کنند.
وقتی از این اتاق‌های وضعیت و این تعاملات نتیجه خوبی حاصل شد و مردم اطمینان پیدا کردند که با محوریت ائمه جماعات کارهای مهمی صورت گرفته است، آنگاه با امامان خود همراه و همدل خواهند شد.
حجت الاسلام کارخانه در پایان گفت: فطرت انسانها بر پایه شکرگزاری و تشکر است! لذا اگر برای مردم کاری انجام شود آنها به نشانه تشکر در کنار ما خواهند بود.
بیشتر بخوانید؛