به گزارش پایگاه تخصصی مسجد؛ با شیوع موج سوم کرونا رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) در جلسهای با ستاد ملی مقابله با کرونا در بخشی از سخنان خود بر «آموزش همگانی دربارهی راههای شیوع و شیوههای پیشگیری به صورت محلهمحور و با استفاده از ظرفیت مساجد و بسیج و البته با محوریت وزارت بهداشت و همکاری وزارت ارشاد و صداوسیما» تأکید فرمودند.
به دنبال این فرمایش رهبر معظم انقلاب، مرکز رسیدگی به امور مساجد قرارگاهی با حضور مدیران نواحی هجده گانه، فرماندهان سپاه تهران و ائمه جمعه استان تهران تشکیل داد و «عملیات محله محور مسجد پایه» را بر اساس انتقال تجارب موفق مساجد محوری به سایر مساجد محله در زمینه مقابله با کرونا و آثار آن طرح ریزی کرد.
این عملیات علاوه بر فعالیت پیشگرانه کرونایی و کم کردن صدمات و آلام ناشی از آن، در موقف های تقویم خود برنامه های فرهنگی را با محوریت کرونا دنبال میکند. در عملیات محله محور، تعدادی مساجد محوری وظیفه هماهنگی سایر مساجد محله را در موقف های مختلفی که در این عملیات تعریف شده را بر عهده دارند. یکی از این مساجد، «مسجد امام حسین(علیه السلام)» در نعمتآباد تهران به امامت «حجتالاسلام محمد زارع ایوقی» است. این امام جماعت جوان رابطه خوبی با نوجوانان دارد و تقریبا هر روز برای تقویت ارتباطش با نسل جوان به یکی از مساجد محله نعمتآباد میرود. عملکرد او در طرح «پیوند مسجد و مدرسه» از سوی مرکز رسیدگی به امور مساجد تقدیر شد. اهالی نعمت آباد او را یک بچه محل تمام عیار میدانند چون در هر شرایطی آنها را همراهی میکند. در این گفت و گو دلایل موفقیت او را در مسجد امام حسین(علیه السلام) از خوش جویا میشویم. هرچند که خود او این موفقیت را از آن مسجد می داند و نه خودش!
در ابتدا از فعالیت مسجد امام حسین(علیه السلام) و دلایل موفقیت خودتان در محله نعمت آباد بگویید.
از سال ۱۳۸۴ که خدمت من در این مسجد آغاز شد بنا را بر ارتباط گیری با نسل جوان گذاشتم. من از اهالی همین محل هستم و اکثر آنها را می شناسنم و همچنین آنها نیز من را می شناسند. از همان شروع خدمتم نسل جدید را در اولویت برنامههایم قرار دادم. ضمن اینکه جایگاه بزرگترها را در برنامه های مسجد محترم میشمردم و برای آنها سخنرانی و جلسات قرآن برگزار میکردم، با نوجوانان محله ارتباط خود را قوت بخشیدم. اکنون چند نسل است آنها با من همراه هستم در واقع اکنون نسل چهارم محله به عنوان نوجوان با مسجد در ارتباط هستند.
شاید یکی از علتهایی که مسجد امام حسین(علیه السلام) موفق خوانده میشود، این است که تحت هیچ شرایطی از نسل جدید غافل نشدهایم. همچنانکه ائمه ما به آن توصیه فرمودهاند، امام صادق(علیه السلام) میفرمایند: «عَلَیکَ بِالأَحداثِ فَإِنَّهُم أسرَعُ إلى کُلِّ خَیرٍ ؛ جوانان را دریاب، زیرا که آنان سریع تر به کارهاى خیر روى مى آورند.».گویا عدهای برای تبلیغ به به جایی رفته بودند و آنچنان که باید موفق عمل نکرده بودند. حضرت از آنها میپرسند: شتاب مردم را در پذیرش شیعه چگونه یافتى؟ او در پاسخ عرض میکند: بخدا سوگند آنها اندکند و اگر چه کوشش هم میکنند ولى کوشش آنها هم ناچیز است. حضرت فرموده بودند: به جوانان روى آورید که آنها به هر کار خیرى شتابانترند.
یک دلیل موفقیت مسجد ما، ورود به این عرصه و ارتباط با نسل جدید است. البته این ارتباط هنوز هم با قوت ادامه دارد. در طول تابستان قریب به ۵۰ نفر از مقطع ابتدایی از محله نعمت آباد و ۵۰ نفر هم از محلات دیگر در کلاسهای تابستانی مسجد شرکت میکنند. در واقع ما هر تابستان ۵۰ نوجوان را جذب میکنیم.
برای ارتباط با نوجوان علاوه بر این که باید زبان آنها را بشناسیم باید با شیوهای که برای او جذاب است با او صحبت کنیم.
دلیل دیگر موفقیت مسجد امام حسین(علیه السلام) غافل نشدن از بزرگترها است. به هر حال ما در طول این سالها از مسائل و مشکلاتی که خانواده ها با آن مواجه هستند غافل نبودهایم. همواره در حد وسع خود برای رفع مشکلات مالی و اقتصادی آنها و هم مشکلات روحی و معنوی ایشان تلاش کردهایم.
در ایام کرونا با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر کمکهای مومنانه، ما نیز سعی کردیم کمکهای مسجد را با قوت و برنامهریزی ویژهای جمع بندی و توزیع کنیم. در واقع این یک نمونه از ورود بیشتر مسجد ما به عرصه حل معضلات اقتصادی مردم است. از همان ابتدای شیوع بیماری در در باب پیشگیری از آن به منازل اهالی مراجعه میکردیم. علاوه بر ضد عفونی معابر و مکانهای شلوغ به خانوادههایی که بیمار کرونایی در منزل داشتند نیز کمک می کردیم. همزمان با کمیاب شدن ماسک، تولید و توزیع ماسک را به صورت جدی پیگیری کردیم. در عرصه کمکهای معیشتی مسجد ما همواره در تهیه و توزیع بستههای ارزاق و سازماندهی کمکهای مردمی پیشگام بوده و آن را با برنامهریزی و دقت خاصی ادامه میدهد.
از فعالیت های قبل از کرونا هم بگویید.
مسجد تنها محلی برای عبادت نیست! دین مبین اسلام برای همه ابعاد زندگی بشر دستورالعملهای خاص خود را دارد و مسجد نیز در دین ما محلی برای پیگیری همه امور است. مسجد به عنوان متولی دیانت مردم با همه مسائل آنها سر و کار دارد. از همان صدر اسلام مباحث اجتماعی و اقتصادی از قبیل قضاوت، برنامهریزی جنگ، ایجاد اشتغال، کمک به نیازمندان، آموزش و بسیاری از ابعاد زندگی اجتماعی مردم در مسجد رسیدگی میشد.
ما در مسجد امام حسین(علیه السلام) سعی کردیم به مواردی که میتوان در مسجد رسیدگی کرد، به حد توانمان ورود پیدا کنیم. هدف رسیدگی به امور مردم و خدمت به آنها است.
در زمینه آموزش قرآن، جمعهها را به کلاسهای قرآن اختصاص دادهایم که خودم وظیفه تدریس آن را برعهده دارم. همچنین یک استاد مجرب حوزه به صورت تخصصی مسائل اعتقادی را ارائه میدهد. قبل از کرونا کرسی تلاوت ماهانه برگزار میکردیم و از بهترین قاریان و اساتید جوان و مجرب در این جلسات بهره میبردیم. خوشبختانه این جلسات با استقبال کم نظیری مواجه میشد. با توجه به اینکه مسجد ما در سطح محله است ولی کیفیت برنامه و استقبال از آن در سطح کشوری بود و قرآن آموزان و علاقه مندان از نقاط مختلف برای شرکت در این جلسات حاضر میشدند. اما متاسفانه به دلیل همهگیری کرونا و جلوگیری از شیوع آن، این برنامهها محدود شده است.
اما با این حال فعالیت مسجد در آن حوزه هایی که قابلیت انجام شدن داشت، پیگیری شده و چه بسا برخی برنامه ها به آنها اضافه شده است. هم اکنون از مدرسه ابتدایی به سمت مسجد میروم. دقایقی از ساعات آغازین کلاس ها را با ارائه یک کار هنری(اوریگامی) و مباحثی در خور سن آنها در کلاس حاضر میشوم.
یکی از دلایل مهم دیده شدن مسجد ما و موفقیت آن، خدمت به به شهدا است. از سال ۹۵ که دو شهید بزرگوار در محله ما تشییع و تدفین شدند، بچههای مسجد امام حسین(علیه السلام) خدمت به آنها را سرلوحه کارشان قرار دادند. اکنون بسیاری از مراسمات مختلف همچون احیاء شب های قدر را در آنجا برگزار میکنیم. در اکثر مراسمات و جشن ها بچههای مسجد در کنار مرقد آن عزیزان ایستگاه صلواتی برپا میکنند. در اعیاد ملی برنامههای بسیار شادی در جوار مرقد آنها برگزار میکنیم که استقبال بی نظیری از آنها میشود.
یکی دیگر از دلایل موفقیت مسجد ما هماهنگی نیروهای موثر مسجد و همکاری و همدلی بین آنها است. پایگاه بسیج مسجد امام حسین (علیه السلام) با نام انصارالامام در کنار پایگاه بسیج خواهران و هیئت محبین اهل بیت(علیهمالسلام) و سایر ارکان مسجد همواره تلاشمان این است که هیچ گونه اختلافی نداشته باشیم. بلکه تمام انرژی خود را میگذاریم تا در یک مسیر و برای یک هدف حرکت کنیم. به عبارتی همیشه در هماهنگی صددرصدی و کامل هستیم. هیئت مسجد مسئولیت اجرای برنامههای مذهبی مسجد را بر عهده دارد. مسئولیت و هماهنگی دعوت از سخنران و مداح بر عهده بنده میباشد. همیشه در برنامههای هیئت و بسیج حضور جدی دارم چون برنامه آن ها برنامه مسجد است.
در تمامی جلسات پایگاه بسیج شرکت می کنم. در زمینه تربیت و پرورش نیروهای جدید الورود و جذب نوجوانان کاملأ با هم هماهنگ هستیم. اکثر شرکت کنندگان در مراسمات مذهبی مسجد که به همت هیئت محبین اهل بیت (علیهمالسلام) برگزار میشود، قشر جوان هستند. البته برنامهریزی به شکلی است که این مراسمها برای بزرگترها هم جذاب باشد.
مزار شهدای گمنام محله ما با نام مجموعه دارالشهدا با همت بچههای مسجد امام حسین(علیه السلام) که خود را خادم الشهداء میدانند، همواره فعال است. یکی از افتخارات مجموعهی ما خدمت به این شهدای عزیز است. البته از مساجد دیگر هم حضور دارند که با همکاری و هماهنگی کامل در یک فضای صمیمی به شهدا و آرمانهایشان خدمت میکنند. مجموعه دارالشهدای محله ما ده نوجوان خادم دارد که از بچه های مسجد هستند و مسئولیت پذیرایی از زائرین مرقد شهدا را بر عهده دارند.
مسجد ما یک خیریه بهنام امام حسن(علیه السلام) دارد و یکسری خانواده نیازمند را تحت پوشش قرار داده است. این خیریه یک کانال در فضای مجازی ایجاد کرده و موارد را در آن مطرح و به لطف خدا در همان جا کمکها با سرعت جمعآوری و اختصاص داده میشود.
یکی از از اصول «عملیات محله محور مسجد پایه» فعالیت مساجد به صورت شبکه است. شما امام جماعت یکی از مساجد محوری در این شبکه هستید. راجع به هماهنگی هایی که بین ائمه جماعات صورت میگیرد و مزایای آن بیشتر بگویید.
برای هماهنگی در محله ائمه جماعاتی را که در فعالیتهای مرتبط با کرونا پیشگام و فعال بودند، جلساتی برگزار کردیم. یکی از فعالیت هایی که در همین راستا صورت گرفت پخش دعای هفتم صحیفه سجادیه به صورت هماهنگ در این مساجد است. همچنین مراجعه به بیمارستان و تقدیر از کادر درمان، دیدار و تجلیل از پرستاران در منزلشان که به همراه ائمه جماعات موفق منطقه ۱۹ صورت گرفت.
تاثیر مثبت در کیفیت و کمیت فعالیتها از دستاوردهای این عملیات است که همچنان در حال پیشرفت است. ایجاد اتحاد و ارائه یک همت جمعی از سوی مساجد و ائمه جماعات منطقه ۱۹ از اتفاقات مبارک این عملیات است.
چشم انداری برای مسجد خود دارید اصولاً می شود برای مسجد یک برنامه بلند مدت یا چشم انداز فرض کرد؟
بله حتماً می شود. به هر حال ما چند سال دیگر نیستیم. یا محل مأموریتمان عوض میشود و یا مسائل دیگر باعث دوری از مسجد و یا انتقال از مسجدی به مسجد دیگر میشود. البته بنا نداریم حذف بشویم! ولی واقعیت این است که مسجد میماند ولی امام و ارکان آن تغییر پیدا میکند. باید طوری برنامهریزی کرد که پویایی مسجد حذف نشود. فعالیت مسجد قائم به شخص نباشد.
باید با جذب نیروهای جدید و جوان و ارائه آموزشهای لازم به آنها کادرسازی صورت بگیرد. باید طلبههای جوان را که میتوانند امامان جماعت خوبی باشند، از دل همین مساجد پرورش داد تا بتوانند در آینده در زمینههای مختلف مسجد را محور فعالیتشان قرار دهند.
اگر چنین برنامهریزی صورت نگیرد، همانطور که جمعیت کشور به پیری میرود، نیروی جوان مسجدی هم در کار نخواهد بود. در هر صورت در حال حاضر اکثر نمازگزاران و مخاطبین مساجد را قشر سالخورده تشکیل میدهند. متأسفانه بسیاری از مساجد اکنون مکبر ندارند.
مساجدی که اجازه حضور نوجوانان را به مسجد میدهند و شرایط را برای رشد آنها فراهم میکنند و حوصله لازم را در مواجهه با آنها دارند، در واقع برای آینده مسجد سرمایهگذاری میکنند. سرمایهای که در برنامههایش مساجد را محور قرار خواهد داد.
مسجد امام حسین(علیه السلام) چنین چشم اندازی را برای خود تصور کرده است. مسجدی که خروجی آن افرادی باشند که در همه زمینهها اعم از علمی، اخلاقی، جهادی و انقلابی بتوانند هم برای مسجد و هم خانواده و مملکت اسلامی خود افراد موفقی باشند.
و حرف آخر شما؟!
مسئله جوانان را جدی بگیریم. باید نسل جدید را تحویل گرفت. ما در مسجد امام حسین(علیه السلام) این موضوع را تجربه کردهایم. شیرینی ارتباط با نوجوانها و خاطرات خوبی که از مسجد و امام جماعت در ذهن آنها نقش میبندد، باعث میشود در آینده در مواقع و بزنگاه های مختلف به مسجد بیایند. چون میدانند یک شخص دلسوز مثل امام جماعت همیشه در مسجد حضور دارد، آنها می توانند به او اعتماد کنند و حرفشان را به او بگویند.
به قول سردار شهید حاج قاسم سلیمانی(رحمةالله علیه) ؛ «ما نباید خودمان را به چاردیواری مسجد محدود کنیم!». اکنون لازم است خودمان به خانواده ها و اهالی مراجعه کنیم. به خصوص در ارتباط با نسل جدید این ما هستیم که باید به سمت آنها برویم. آنها به فرموده اهل بیت؛ ایتام حضرت محمد(صلی الله علیه و آله وسلم) هستند. با این که والدین دارند!
علما نقش مهمی در تربیت آنها دارند. مبادا از آنها غافل شویم و بعدأ افسوس بخوریم. زمانی که گرفتار مسائل غیر اخلاقی مثل اعتیاد شوند دیگر فرصت از دست رفته و در برخی موارد جز افسوس کاری نمیتوان انجام داد. اگر اکنون با آنها برخوردی شایسته داشته باشیم، در موفقیت شان سهیم خواهیم بود.
بیشتر بخوانید:
از مدرسه تا دانشگاه با اهالی محله ارتباط دارم